نجسها و بدترین شغل دنیا

بلاگر "چشمهایی که فکر میکنند" در تازه ترین یادداشتش با عنوان "نجسها و بدترین شغل دنیا" به وضعیت "نجسها" در هند و تصدی پست ترین مشاغل این کشور توسط این گروه اجتماعی پرداخته و نوشته است:

بدترین شغل دنیا از نظر شما چیست؟ کارگر معدن؟ کارگری در سیستم جمع‌آوری زباله؟ متصدی متوفیات و غسالخانه؟ پس کدام شغل؟ (البته هر کسی با توجه به رضایت یا عدم رضایت خود از شرایط کار یا حقوق پرداختی یا محیط‌های کاری این پاسخ را به‌گونه‌ای خاص خواهد داد و چه بسا در ممالکی چون مملکت ما بسیاری از صاحبین مشاغل، شغل خویش را بدترین کار دنیا بدانند!)

ولی گزارش اخیر نیوزویک شرایط کاری کارگران "بخش تخلیه فضولات و لجن‌های سیستم فاضلاب شهری" دهلی نو را بدترین شغل عالم می‌داند. و این نه به‌خاطر حقوق معادل فقط 2$ دلار در روز یا مدفون بودن تا کمر در فضولات و کثافت‌های انسانی و شهری است، بلکه به کاست طبقاتی بخشی از جمعیت فقیر هند اشاره دارد که در پایین‌ترین رده‌بندی انسانی و در واقع "نجس" Dalit و غیرقابل لمس دانسته می‌شوند و به این کار گمارده شده‌اند و همیشه در حاشیه زندگی هندی‌ها قرار دارند، هزاران سال است که هیچ‌گونه بهبودی در وضعیت انسانی و جایگاه بشری آنان داده‌نشده و از هر چیز کم‌ترین آن برایشان در نظر گرفته شده‌است؛ حتی استقلال هند و روند روبه‌رشد دموکراتیک این جامعه نیز نتوانست برای شناسایی حقوق آنان قدمی بردارد...

راکش با سرپرستی زن و سه دخترش بیش از ده سال است که برای شرکت متصدی تخلیه فضولات از سیستم فاضلاب پایتخت 16میلیون‌نفری هند با حقوقی کمتر از 100 $ در ماه کار می‌کند. شرکت کارفرمای راکش در حدود 8000 نفر را برای این کار در استخدام دارد و فقط در 7 سال گذشته 1000 نفر از آن‌ها را به سینه قبرستان سپرده‌است که در این میان 200 نفر بر اثر استنشاق گازهای سمی و 800 نفر بر اثر هپاتیت و سل جان سپرده‌اند! (بنا به ادعای کارفرما وسایل ایمنی شخصی موجود است ولی بنا به تکذیب سرکارگران و حتی مهندسین مجموعه، این وسایل در اختیار نجس‌ها گذارده نمی‌شود!)

پ.ن: من در نوجوانی در حدود دو ماه در مسافرتی به هند، شهرهایی چون بمبئی، دهلی نو، اگرا و بوپال را سیاحت کرده‌ام و با توجه به اکثریت مدت حضورم در دهلی نو همیشه این جماعت مثلاً نجس! و کارهای پستی که به آن‌ها واگذار می‌شد، برایم رقت‌انگیز بودند! در هند مفهوم کاخ‌نشین و زاغه‌نشین کاملاً با یکدیگر مخلوط شده‌است و قابل تمیز نیست و در کنار هر محله‌ای هر چند آبرومند می‌توان ردیف کومه‌های آلونک‌نشینانی را دید که به بیگاری و خدمتکاری و تصدی کارهای بسیار پست و ناچیز خانه‌های اعیانی اطراف مشغولند. این جماعت خود نیز باور کرده‌اند که بیش از این برایشان مقدر نشده و هیچ امیدی به اصلاح وضعیت خود ندارند و همه را "صاحیب"! می‌دانند و می‌نامند!

پ.ن: نبود امکانات مناسب مدیریت فاضلاب شهری و همچنین عدم تناسب این سیستم با جمعیت رو به رشد و قریب به 1 میلیارد نفری هند،تخمینی در حدود 700 میلیون جمعیت فاقد توالت مناسب را باورپذیر ساخته است!.(هنوز هم بر اساس رسمی قدیمی بسیاری از شهروندان هندی در کنار خیابان به قضای حاجت مشغول می شوند و از لحاظ میزان آبریزگاه حتی از کشور خودمان هم نابسامانتر است.)