
محسن رضايي دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام در گفتوگو با خبرنگاران روزنامه اطلاعات به موج افراطگرايي پس از حوادث انتخابات رياست جمهوري در كشور اشاره كرد و گفت: اين موج از آخر انتخابات با تندرويهايي شروع شد، پس از انتخابات به افراط رسيد و الآن دارد به خشونت كشيده ميشود. البته من به آينده اميدوارم و معتقدم كه مي توان اين موج را به كنترل در آورد.
به گفته رضايي، اگر عقلاي كشور، اين موج را كنترل نكنند، آسيبي جدي به مردم و نظام جمهوري اسلامي وارد ميشود. افراط گرايي فعلي اركان جمهوري اسلامي را كه شامل قانون، اخلاق و ارزشهاي انقلاب اسلامي است را هدف گرفته است و قصد دارد كه پايه هاي نظام را به لرزه درآورد.
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام ادامه داد: اين موج باعث شده است كه فضاي نقد و نصيحت و تاثير گذاري آن به حاشيه برود و به انفعال كشيده شود عقلا خود را كنار بكشند و بيشتر نظارهگر باشند و گروهها و افراد تندرو، صحنه فعاليت سياسي را در قبضه خود بگيرند.
رضايي اضافه كرد: از مهمترين آفتهاي افراط گرايي قانون گريزي بوده است كه متاسفانه از دولتمردان گرفته تا معترضين در حال رواج گرفتن است. البته دولتمردان و نخبگان سياسي بيش از ديگران بايد پايبند به قانون باشند.
پيامدهاي افراط گرايي در كشور
رضايي با تأكيد بر اين كه ادامه اين وضع به سرمايهگذاريهاي اقتصادي كشور آسيب ميرساند، گفت: اين اوضاع موجب ميشود كه ريسك و هزينه سرمايهگذاري در كشور بالا برود و سرمايهگذاران خارجي براي سرمايهگذاري وارد ايران نشوند و سرمايهگذاران داخلي هم در گسترش سرمايه گذاري خود ترديد كنند.
رضايي تأكيد كرد: افراطگرايي موجب ميشود نهادهايي مثل قانونگرايي، نظم اجتماعي و سياسي، پاسخگويي، نقد و نصيحت كه 30 سال براي ايجاد آنها زحمت كشيده شده است، ضعيف و متزلزل شوند و به وضعي برسيم كه بي نظمي بر كشور حاكم شود، پس افراطگرايي به عرصه سياست هم آسيب ميرساند.
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام با اشاره به اين كه موج افراط گرايي به اخلاق اسلامي هم لطمه وارد ميكند، افزود: افراطگرايي، برادريها را كاهش ميدهد، اعتمادها را ضعيف ميكند، ادبيات غيراسلامي را در كشور رواج ميدهد.
رضايي بر تأثير افراطگرايي بر عرصه اجتماعي هم تأكيد كرد و گفت: افراطگرايي، نهاد خانوادهها را متزلزل ميكند، اختلافات خانوادگي را افزايش ميدهد، هنجارهاي اجتماعي را متزلزل مي سازد و بر ميزان جرمها و بزهكاريها ميافزايد و در نتيجه موجب افزايش ناامني در كشور ميشود و در يك كلام افراط گرايي بر اقتصاد، امنيت و اخلاق و انسجام ملي تاثير منفي دارد.
رضايي افزود: افراط گرايي، ارزش هاي انقلاب از جمله آزادي، مردم سالاري و ولايت فقيه را تضعيف مي كند.
وی تأكيد كرد: بنابراين بايد اين موج مديريت بشود و اين امكانپذير نيست مگر آن كه مبارزهاي جدي و منطقي با افراطگرايي توسط نخبگان و در چارچوب قانون آغاز شود تا به اوضاعي متعادل در عرصههاي سياسي و اجتماعي برسيم.
رضايي، نقش رسانهها را در فرو خواباندن موج افراطگرايي بسيار مؤثر دانست و گفت: رسانهها به ويژه رسانه ملي، نقش مهمي در كاهش تندرويها دارد.
او افزود: خود مناظرههاكه در ايام انتخابات انجام شد، خيلي مهم و مؤثر بود. درست است كه بسياري از تندرويها از همان مناظرهها شروع شد، اما اگر اين مناظرهها ادامه مييافت، موجب كنترل افراطگرايي در كشور ميشد. من از آقاي ضرغامي مي خواهم كه مناظرات را برنامه ريزي كند و دوباره شروع نمايد تا فضاي نقد و نصيحت به جاي افراط گرايي بنشيند.
رضايي در ادامه با اشاره به اين كه تحليلي در جامعه هست كه معتقد است منافع عدهاي در گرو تداوم وضع موجود است، گفت: اين يكي از عوامل تشديد افراطگرايي در كشور است. عوامل ديگري هم وجود دارد كه بيتأثير نيستند، اما ما بايد علل افراطگرايي اخير را ريشهيابي كنيم و بعد كاري كنيم كه عقلا براي حل آن وارد صحنه شوند.
او ادامه داد: نظر من اين است كه يافتن علل افراطگرايي را به مرحله بعدي موكول كنيم. ابتدا اقدامات عملي را به صورت جمعي و در تمامي جناح هاي سياسي شروع كنيم.
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام به سخنان مقام معظم رهبري در روز عيد غدير اشاره كرد و گفت: رهبري آن روز سه بار تأكيد كردند كه دشمنان به دنبال گسترش تفرقه و اختلاف در كشور ما هستند. ما بايد صحبتهاي ايشان را مبناي توافق بگذاريم و از تنشها بكاهيم و به سوي وحدت و برادري پيش برويم.
رضايي به سخنان ديگري هم از مقام معظم رهبري اشاره كرد و گفت: ايشان در جايي گفتند كه «سياست ما جذب حداكثري و دفع حداقلي است» و در جايي ديگر فرمودهاند «به هركس كه نقد ميكند، منافق و ضدولايت فقيه نگوييد.» از طرف ديگر عده اي هستند كه شعارهاي تند مي دهند و اغتشاش مي كنند و بي نظمي ايجاد مي كنند. اينها نكات قابل توجهي هستند و تنها راه اين است كه عقلا و نخبگان دور هم جمع شوند و هرچه سريعتر جامعه را از افراطگرايي بيرون بياورند.
رضايي تاكيد كرد: جايگزين كردن فضاي نقد و نصيحت به جاي تخريب، و تعامل و گفتگو به جاي تهديد، و اميدوارسازي با پيشنهادهاي جديد و سازنده براي انتخابات هاي آينده به جاي نااميدسازي مي تواند موج افراط گرايي را به كنترل در آورد.
او افزود: پس از آن بايد ببينيم علل ايجاد افراطها در جامعه چه بوده است و منافع چه كساني در ادامه اين اوضاع است. اين كار هم نه با دعوا و تبليغات، بلكه بايد به صورت كارشناسي انجام بگيرد.
رضايي در پاسخ به پرسشي درباره علت حضور نيافتن رئيس جمهوري در جلسات مجمع تشخيص مصلحت نظام گفت: تا يك سال پيش، رئيس جمهوري بهطور منظم در جلسات مجمع شركت ميكرد. تقريباً همه جلسهها را ميآمد. ما هنوز با ايشان صحبت نكردهايم كه ببينيم آيا حضور نيافتنشان دليل خاصي دارد يا نه، ولي بايد بگويم كه امروز كشور ما به شدت نياز به وحدت و انسجام دارد و اين وحدت در بدنه مردم حاصل نميشود، مگر آن كه مردم، اين اتحاد را در رأس حكومت ببينند.
تفرقه در كشور گسترش يافته است
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام با تأكيد بر اين كه هماكنون تفرقه و اختلاف در كشور گسترش يافته است، افزود: يكي از راههاي موثر كاهش اختلافها اين است كه روساي قواي اصلي كشور كنار هم بنشينند و بين سران معترضين و نهادهاي حكومتي هم به جاي قهر و فاصله گرفتن از راه تعامل و گفتگو بر محور قانون حركت كنند.
رضايي با بيان اين كه كشور ما هيچ راهي غير از رسيدن به وحدت ندارد، اضافه كرد: قدرت در ايران، متكي به مردم است و مردم، زماني پشتوانه قدرت واقعي هستند كه انسجام داشته باشند.
او افزود: مردمي كه بينشان پراكندگي موجود باشد، نميتوانند به نظام اقتدار ببخشند و نظام جمهوري اسلامي هم زماني ميتواند اقتدار داشته باشد كه تكيهاش به مردم متحد باشد.
رضايي در ادامه گفت: فكر ميكنم در ماههاي آينده، اقدامهايي كه از سوي دلسوزان كشور شروع شده است، به ثمر بنشيند و ما دوستان انقلاب و مديران اصلي كشور و فعالان سياسي را در كنار هم ببينيم.
لايحه هدفمند شدن يارانهها
رضايي در ادامه به پرسشي درباره قانون هدفمند شدن يارانه جواب داد. سؤال اين بود كه در صورت رفتن اين لايحه به مجمع تشخيص مصلحت نظام چه اتفاقي ميافتد؟ و اين كه اجراي اين طرح، از منظر اقتصادي چه پيامدهايي خواهد داشت؟
رضايي توضيح داد: بحث هدفمند شدن يارانهها بحثي 10، 20 ساله است كه در برنامه 5 ساله چهارم وارد شد و جزء احكام اين برنامه قرار گرفت.
رضايي با بيان اين كه هدفمند شدن يارانهها اگر به درستي صورت گيرد اقدام مفيدي است افزود: ما در مجمع تمايلمان اين است كه خود دولت و مجلس و بعد هم شوراي نگهبان و مجلس درباره اصلاحات اين طرح به توافق برسند و مجمع به آن ورود پيدا نكند، ممكن است در مجمع، تغييرات زيادي روي آن صورت بگيرد. و چون دولت مي خواهد آن را اجرا كند به تغييرات اعتقاد پيدا نكند.
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام ادامه داد: ما تمايل نداريم كه لايحه اختلافي به مجمع فرستاده شود، ولي اگر شد، ما طبق وظيفه قانوني خود ناگزير از حل اختلافيم.
رضايي با بيان اين كه هر چند شجاعت دولت در اجراي هدفمند سازي يارانه ها قابل تقدير است و دولت هاي ديگر به دليل پيامدهاي اين طرح نگران بودند و مي ترسيدند اما اين دولت مدعي است كه آن را اجرا كند ولي زيرساختهاي كنوني اقتصاد ايران ضعيف است و تحمل هدفمند شدن يارانهها به صورت نادرست را ندارد، تأكيد كرد: بايد اصلاحاتي روي محتواي اين لايحه صورت بگيرد تا پيامدهاي منفي اين طرح كاهش يابد.
مثلاً اگر مكانيزم جديد قيمتگذاري از قواعد علمي تبعيت نكند، پيامدهايي كه به كل اقتصاد كشور وارد ميشود، پيامدهاي خوبي نخواهد بود و يا ناديده گرفتن بازارهاي ديگر كه مرتبط با فراورده هاي نفتي و گازي هستند از مسائل مهم اين طرح هستند.
او افزود: البته مجلس، اصلاحات خوبي روي لايحه هدفمند شدن يارانهها انجام داده است، اما اين لايحه نياز به كارشناسي بيشتر دارد. مثلا اصلاحات در بخش توليد اقتصاد در زمينه كالاها و محصولات انرژي سوز كه توليد آنها در داخل غير اقتصادي است ديده نشده و يا بازار پول هاي خارجي و ارز مورد توجه قرار نگرفته و مهمتر از همه دست كاري دولت در قيمت هاي انرژي و تاثيري كه بر كل بازارها مي گذارد بايد بيشتر بررسي شود.
اجراي قانون نياز به تيم متخصص دارد
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام درباره اجرايي كردن قانون هدفمند شدن يارانهها هم گفت: تيم اجرايي اين طرح بايد كارشناسان مسلّطي باشند، چون اجراي اين قانون نياز به مجموعه افراد اقتصادي و تخصصي دارد كه بايد مستقل از تصميمهاي روزمرّه كشور بنشينند و براي اجراي يارانهها برنامهريزي كنند.
به گفته رضايي، اگر با هر نوساني اجراي قانون هدفمند شدن يارانهها بخواهد تحت تأثير قرار بگيرد، كل اقتصاد كشور متزلزل خواهد شد.
رضايي اضافه كرد: پس ما نياز به يك برنامه و اجراي پايدار در قانون هدفمند شدن يارانهها داريم تا در اجراي اين قانون، ثبات به وجود آيد و اين، بدون ايجاد يك نهاد تخصصي جديد براي اجراي قانون هدفمند شدن يارانهها ممكن نيست.
رضايي ادامه داد: پيشنهاد من درباره اين طرح به مجلس اين بود كه اين قانون به مدت شش ماه به صورت آزمايشي براي نخبگان كشور ارسال بشود و سپس اصلاحاتي را در آن اعمال و آن را تبديل به قانوني دائمي كنند.
مشاركت نخبهها بايد فراگير باشد
رضايي در ادامه بر ضرورت وجود تعريفي درست و عام از نخبگان تأكيد كرد و گفت: ما نبايد به صورت گزينشي درباره نخبگان كار كنيم، چون هر نوع اقدام گزينشي درباره نخبگان، بخش عظيمي از سرمايه انساني را از اداره كشور محروم ميكند.
او تأكيد كرد: برنامههاي دولت و مجلس بايد به گونهاي باشد كه مشاركت فراگيري از نخبهها صورت گيرد.
هرجا احساس تكليف كنم، حرف ميزنم
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام در پاسخ به پرسش ديگري مبني بر اين كه چرا پس از انتخابات سكوت كرديد و آيا اين سكوت خود خواسته بود يا مجبور به آن شديد؟ گفت: من فكر نميكنم سكوت كرده باشم. عموماً در سطح جامعه اظهارنظر ميكنم؛ تا جايي كه برخي از دوستان ميگويند كمتر صحبت كنيد. البته من اهل شعار دادن نيستم مردم ما از شعار دادن خسته شده اند و لذا من در اين مدت از تشكيل دادگاه دوم براي ماموران متخلف و تشكيل كميسيون ملي انتخابات و چندين پيشنهاد ديگر صحبت كرده ام.
رضايي ادامه داد: من هر جا احساس تكليف كنم، نظراتم را را تا حدي كه براي جامعه مؤثر است، بيان ميكنم. البته خط مشي من اين است كه هم از مردم و هم از نظام دفاع كنم برخي مردم را فداي نظام و برخي ديگر نظام را فداي مردم مي كنند. من معتقدم كه مي توان هم از مردم و هم از نظام به صورت همزمان دفاع كرد.
بعضيها به نفع خود از بيانات رهبري استفاده ميكنند
پرسش ديگر در نشست روز رضايي و مسئولان و خبرنگاران روزنامه اطلاعات اين بود كه چرا بعضي از افراد از برخي بيانات مقام معظم رهبري كه به نفع آنهاست، عليه جريانهاي ديگر سودجويي ميكنند؟
رضايي پاسخ داد: من هم قبول دارم كه با بيانات و رهنمودهاي مقام معظم رهبري، برخوردهاي كامل و جامعي صورت نميگيرد و هر گروهي بخشي از صحبتهاي ايشان را كه به نفع خود ميبينند، بزرگ ميكنند و بخش ديگر را كه بايد به آن عمل كنند، ناديده ميگيرند و در همه جناح ها چنين افرادي پيدا مي شوند
رضايي تأكيد كرد: جناحهاي سياسي كشور امروز نيازمند پيروي كامل از رهنمودهاي رهبري هستند تا ما بتوانيم به انسجام برسيم. اخيرا فردي كه مدعي پيروي از ولي فقيه است گفته است كه هر كس به غير از آقاي احمدي نژاد راي داده، يهودي است. اين بيان بر خلاف مواضع رهبري است.
وي افزود: از ديگر موارد افراط گرايي نشان دادن پاره كردن عكس امام راحل در سيماي جمهوري اسلامي است، هر چند كه ممكن است چنين چيزي اتفاق نيفتاده باشد.
او افزود: اختلاف اصلي مسلمانان هم اين است كه آيات قرآن را تكهتكه ميكنند و فقط برخي را كه به نفعشان است، استفاده ميكنند، به همين دليل هيچگاه به وحدت نميرسند.
وی تأكيد كرد: رهبري هم از نظر قانون اساسي و هم از نظر منطقي، محور انسجام ملي است.
رضایی با بيان اين كه اگر تعارضات موجود، جامعه ما را تضعيف كند، اسرائيل و آمريكا زمينه را براي كسب منافع خود مناسب خواهند ديد، تأكيد كرد: تعامل و گفتوگو در بين جناحهاي سياسي ما خيلي ضعيف است كه بايد آن را افزايش دهيم. ما بايد به دنبال شيوههايي باشيم كه تعامل را بين فعالان سياسي و نهادهاي حكومتي افزايش دهيم.
نظارت بر هنر به هنرمندان سپرده شود
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام در ادامه به پرسشي درباره اوضاع هنر در كشور پاسخ داد و گفت: بعضي از ملتها تمدنپذير و برخي تمدنساز هستند. ايران از چند هزار سال پيش نشان داد كه تمدنساز است و ويژگيهاي يك ملت تمدنساز و توليد محصولات فرهنگي را دارد.
رضايي افزود: ما همانطور كه روي سياستهاي اصل 44 و دادن تسهيلات به صنعتگران و كشاورزان كار ميكنيم، بايد برنامهاي دقيق در حوزه فرهنگ و هنر هم داشته باشيم و لازمه انجام اين كار اين نيست كه فرهنگ و هنر را دولتي كنيم.
او با بيان اين كه مسئوليت هنر و نظارت بر آن را بايد به خود هنرمندان سپرد، گفت: اگر مسئوليت فرهنگ و هنر به خود فرهنگيان و هنرمندان واگذار شود، آنها با حساسيت و دقت بيشتر، امور را كنترل خواهند كرد، اما اگر دولتيها بخواهند هنر را در كنترل خود بگيرند، هنر و فرهنگ دولتي و بي خاصيت ميشود.
با افراط و تفريط در بحث هستهاي مخالفم
رضايي همچنين در پاسخ به پرسشي در اين خصوص كه عملكرد تيم دولت خاتمي و احمدينژاد در زمينه انرژي هستهاي را چگونه ارزيابي ميكنيد، توضيح داد: من هميشه با افراط و تفريط در بحث هستهاي مخالف بودهام. هم با تعليق فعاليتهاي پژوهشي و توليد مواد صلحآميز هستهاي مخالفم و هم با تندرويهايي كه در اين زمينه صورت بگيرد.
رضايي در ادامه گفت: من مسأله معاوضه سوخت را كار خوبي ميدانم؛ مشروط بر اين كه كشورهاي غربي براي ما حدود تعيين نكنند كه ما چند كيلو سوخت بدهيم.
او افزود: اگر خواستند حد و حدود تعيين كنند و مثلاً بگويند 1200 كيلو، چون بحث سياسي است. بايد لغو تحريمهاي اقتصادي را تقاضا كنيم.
رضايي تأكيد كرد: اگر معاوضه سوخت به صورت فني و كارشناسانه انجام پذيرد، نبايد دست دولت را بست. نبايد هم در اين زمينه افراط كرد.
رضايي افزود: ما بايد با رويهاي معتدل، شفاف و همكارانه با غرب و شرق، با اروپا و روسيه، چين و حتي با آمريكا، يك روش منطقي و فعال در پيش بگيريم.
رضايي در ادامه، ماههاي آينده را ماههاي مهمي دانست و از همه نخبگان كشور خواست كه مسائل حاشيهاي را كنار بگذارند و به خاطر منافع ملي، دستها را به هم بفشارند تا بتوانيم از زير فشارهاي بينالمللي بيرون بياييم.
رضايي تأكيد كرد: نبايد زمان را از دست بدهيم، الآن كشورهاي دوست و همسايگان و رقباي ايران در حال جهش اقتصادي هستند. خوب نيست كه ما اين فرصت طلايي را كه خداوند به ما داده است، از دست بدهيم، چون ممكن است مهمترين هدف دشمن، گرفتن زمان از ما باشد، نه سقوط جمهوري اسلامي.
رضايي با بيان اين كه آنها خودشان هم فهميدهاند كه سقوط جمهوري اسلامي كار سادهاي نيست، گفت: آنها به دنبال گرفتن زمان از ما و وقتكشي هستند.