گردان الخنساء متشکل از زنان عضو داعش در فوریه سال ۲۰۱۴ در شهر الرقه ایجاد شد. این گردان یکی از مهم ترین گردان های فعال در حوزه مسایل اجتماعی در داعش است که مدتها است در مناطق تحت سلطه داعش فعالیت میکند.
به گزارش مشرق، این گردان بعد از آن تشکیل شد که ارتش آزاد سوریه عملیاتی تروریستی را با پوشش زنان در مناطق تحت سلطه داعش انجام داد. این گردان از مجموعههای مختلفی نظیر ام ریحان یا ام عمارة تشکیل شده است. مأموریت ام عمارة جذب عناصر مبارز و زنان و دختران نوجوان از اروپا در فضای مجازی است.
در ژانویه ۲۰۱۵ اولین بیانیه این گردان تحت عنوان "زنان دولت اسلامی" منتشر شد که در آن از نقش زنان در سازماندهی جدید داعش خبر میداد. در همان سال سندی با عنوان " زنان در دولت اسلامی، توضیح و بررسی شرایط" منتشر شد. در این بیانیه آمده است که سن شرعی ازدواج دختران جوان با عناصر تروریستی داعش ۹ سال است!
ندی القحطانی زن سعودی ملقب به اخت جلیبیب مورد اعتمادترین زن در نزد ابوبکر البغدادی سرکرده داعش مسئولیت تأسیس گردان الخنساء را در شهر الحسکه بر عهده گرفته بود. او در کنار "ریما الجریش" ملقب به ام معاذ این مسئولیت را دنبال می کرد. ریما مسئول جذب زنان و دختران از طریق فضای اینترنت بود.
یکی از قویترین زنان حاضر در گروه تروریستی داعش ام سلیمان است. او زنی عراقی است که مسئولیت فرماندهی "الحسبة النسائیة" در استان دیرالزور سوریه را بر عهده داشت. در موصل این مأموریت بر عهده ام الولید بود که اصالتی ازبک داشت و بیمارستان ابن سینا را به عنوان مقر فعالیت خود انتخاب کرده بود.
از مهمترین زنانی که برای تروریستهای زن داعش فتوا صادر میکنند، ایمان البغا است. ایمان در سال ۲۰۱۴ بعد از کنار گذاشتن تدریس در دانشگاه الدمام عربستان سعودی به گردان الخنساء پیوست تا یکی دیگر از کسانی باشد که از زیر پرچم وهابیت سعودی به داعش پیوسته و به یکی از عناصر تأثیرگذار آن تبدیل شده است. او نیز مسئولیت جذب نیروهای جدید از طریق فضاهای مجازی و سایتهای اجتماعی را بر عهده داشت. دختر او به نام احلام الزعیم نیز به عنوان شاعر داعش فعالیت می کرد. یکی دیگر از زنان خارجی که در این گردان مشهور شد ، تالی جونز خواننده رپ انگلیسی بود که نام خود را "ام حسین" گذاشته بود.
پیوستن به این گروه تروریستی نیازمند داوطلب شدن در اردوهای آموزشی شامل دروس دینی ، آمادگی جسمانی و استفاده از سلاح است. هر فردی که در گردانهای الخنساء عضویت داشته باشد حقوق ماهانه دریافت میکنند و تابعیت خارجی یکی از مهمترین ویژگیهای افزایش حقوق است.
زنان تروریست همواره با خود سلاح و دستبند و بیسیم حمل میکنند. از مأموریتهایی که بر عهده این زنان گذاشته میشود ، نظارت و بازداشت و مجازات زنانی است که مخالف دستورات داعش عمل می کنند. آنها همچنین زنان شهروند مناطق مختلف را برای بهره کشیهای جنسی سرکردگان و تروریست های داعش می ربایند.
زن در ادبیات مبارزاتی داعش تنها یک مبارز نیست، بلکه یک همسر و خدمتکار و نامه رسان و صادر کننده احکام ضد زنان و اجرا کننده این حکم ها است.
در سال ۲۰۱۵ آکادمی انگلیسی گفتوگوی استراتژیک پژوهشی را انجام داده و در آن تعداد مبارزان زن فعال در گروه تروریستی داعش را ۵۵۰ نفر دانست که بیشتر آنها تابعیتهای اروپایی و غربی داشتند. در سال ۲۰۱۶ تعداد عناصر وابسته به گردان الخنساء تنها در شهر الرقه بالغ بر ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر بود که نیمی از آنها خارجی بودند.
گزارشهای بینالمللی و منطقهای نشان میدهد که داعش حتی برای جبران کمبود نیروهای خود از زنان استفاده میکند. در حال حاضر حدود یک سوم از نیروهای داعش را زنان تشکیل میدهند. آنها آموزشهای نظامی را برای شرکت در مبارزات دریافت میکنند. روزنامه الشرقالاوسط در شماره ۲۴ آوریل سال ۲۰۱۷ اعلام کرد که میزان مشارکت زنان و دختران نوجوان در این گروه بالغ بر ۵۵ درصد از مجموع مبارزان آنها شده است.
انگیزههای پیوستن زنان به داعش متعدد است. سوزان شروتر کارشناسان آلمانی در این رابطه مینویسد که جذب زنان در داعش در نتیجه تصورات رمانتیک آنها و با هدف جستجوی یک زندگی عاشقانه و بیسابقه صورت میگیرد. برخی از این افراد خود را بخشی از روند گسترده جهانی میدانند و معتقدند که جهان را به صورت کامل تغییر خواهند داد!
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۵ در بررسی این انگیزهها به استدلال های سه تن از زنان منتسب به گردان های الخنساء پرداخته و به نقل از یکی از آنها مینویسد: انگیزه من از این کار قدرت و پول و بویژه قدرت بود. برخی متخصصان و روانشناسی معتقدند که تشکیل گردان الخنساء به عنوان روزنه ای برای برخی زنان محسوب می شود که به دنبال تسلط بر زنان دیگر هستند.
پروژه "صوت و تصویر " ۲۷۸ مورد ازدواج اجباری مبارزان خارجی با زنانی که بیشتر آنها کمتر از ۱۸ سال سن داشتند را مستند کرده است. در برخی موارد دختران که مظنون به ارتباط با عناصر داعش شده اند، همان شب ازدواج فرار کرده یا خودکشی کرده اند.