برخی اعضای کابینه یازدهم نتوانستند با روحانی به دولت دوم او راه پیدا کنند. از ۱۸ وزیر، ۹ نفر (ظریف، علوی، رحمانیفضلی، ربیعی، حجتی، قاضیزادههاشمی، آخوندی، زنگنه و سلطانیفر) توانستند چهار سال دیگر سکان وزارت را در دست بگیرند. بعضی از آنها هم مثل محمود واعظی، معصومه ابتکار و محمد نهاوندیان در دولت روحانی ماندند اما سمتهایشان تغییر کرد. بعضیهایشان هم مثل محمدعلی نجفی و حسین دهقان مقصد دیگری برای فعالیت انتخاب کردند. چند نفری هم ترجیح دادند به کار پژوهشی و تدریس بپردازند.
خبرآنلاین با این مقدمه نوشت: غیبت الهام امینزاده در جمع معاونین روحانی کمی عجیب به نظر میرسید. او کلیددار یکی از اصلیترین وعدههای شیخ دیپلمات در دولت یازدهم بود. تدوین منشور «حقوق شهروندی» و اجرای آن از وعدههایی بود که روحانی در همان روزهای اول روی کار آمدنش در دستور کار خود قرار داد. امینزاده در آن روزها معاون حقوقی رئیسجمهور حقوقدان بود و این سمتش را تا تیر ۹۵ حفظ کرد و سپس دستیار روحانی در امور حقوق شهروندی شد. نبود او در بین زنان معاون روحانی از همین نظر کمی عجیب بود اما بعد از مدتی شنیده شد که این تحصیلکرده دانشگاه گلاسکو یکی از گزینههای روحانی برای وزارت دادگستری بوده است. او به آنا گفته بود که «گزینه وزارت دادگستری بودم اما با معرفی من موافقت نشد.»
عدم معرفی وی به مجلس به عنوان یکی از وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم این گمانه را در فضای سیاسی و رسانهای ایجاد کرد که قوه قضاییه با پیشنهاد وزارت امینزاده مخالفت کرده است چرا که معمولا دستگاه قضایی برای انتخاب وزیر دادگستری گزینههای خود را به رئیسجمهور معرفی میکند و با توافق دو قوه به مجلس معرفی میشود. مدتی بعد شایع شد که امینزاده احتمالا در معاونت وزیر جدید داگستری مشغول به کار خواهد شد اما او با تکذیب این شایعه، اعلام کرد که به تدریس در دانشگاه و فعالیت در بنیاد ملی نخبگان ادامه خواهد داد.
انصاری در مجمع تشخیص مصلحت نظام
مجید انصاری که سابقه چهار دوره نمایندگی مجلس را دارد، با روی کار آمدن دولت روحانی ابتدا معاون پارلمانی او شد. او در دولت اصلاحات هم یک سال عهدهدار این سمت بود. انصاری بعد از سه سال با حکم حسن روحانی به معاونت حقوقی رفت و حسینعلی امیری جایگزین او در راهروهای مجلس شورای اسلامی شد. انصاری از دولت روحانی خداحافظی کرده و جایش را به لعیا جنیدی داده است. او را اکنون میتوان در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام دید.
خداحافظی یونسی با دولت
پیش از آنکه روحانی فهرست وزرای دولت جدید خود را به مجلس اعلام کند گفته میشد علی یونسی قرار است جای محمود علوی را بگیرد و همچون سالهای اصلاحات دوباره مرد اول این وزارتخانه باشد اما دستیار ویژه رئیسجمهور ایران در امور اقوام و اقلیتهای دینی اساسا این صحبتها را گمانهزنی خواند و اعلام کرد بنا ندارد در دولت دوازدهم حضور داشته باشد.
کوچ دوباره پورمحمدی به قوه قضاییه
مصطفی پورمحمدی با خداحافظی از دولت یازدهم اکنون رسما در دستگاه اجرایی کشور سمتی ندارد. با روی کار آمدن محمود احمدینژاد در سال ۸۴، این عضو جامعه روحانیت مبارز به وزارت کشور رفت. عمر صدارتش در وزارت کشور به سه سال نرسید و جایش را به علی کردان داد. پورمحمدی بعد از خداحافظی با ساختمان خیابان فاطمی به قوه قضاییه رفت و تا سال ۹۲ ریاست سازمان بازرسی کل کشور را برعهده گرفت. با آغاز دولت روحانی، پورمحمدی را میشد برای بار دیگر در جلسات هیات دولت در پاستور دید اما این بار به عنوان وزیر دادگستری. پس از چهار سال حاصل رایزنیهای روسای قوه مجریه و قضاییه تغییر در راس هرم وزارت دادگستری شد. پورمحمدی از وزارتخانه بیناقوهای هم خداحافظی کرد و در حاشیه تودیع و معارفه وزیر دادگستری، از غلامحسین محسنی اژهای حکم مشاوره رییس قوه قضاییه را دریافت کرد.
دهقان، مرد تاثیرگذار صنعت دفاعی
حسین دهقان وزیر دفاع دولت یازدهم نیز مانند اسلافش محمدحسین جلالی، محمد فروزنده، علی شمخانی، مصطفی محمدنجار و احمد وحیدی سابقه حضور در سپاه پاسداران را داشت. حالا با خداحافظی او از وزارت دفاع، یک بار دیگر یک ارتشی در راس این وزارتخانه قرار گرفت. خداحافظی دهقان از دولت اما به معنای خداحافظی از صنعت دفاعی نبود. رهبر انقلاب در حکمی، سردار حسین دهقان را به عنوان مشاور فرماندهی کل قوا در حوزه صنایع دفاعی و پشتیبانی از نیروهای مسلح منصوب کردند.
سلام چیتچیان به پژوهش
حمید چیت چیان وزیر نیروی روحانی گویا با وداع از دولت به سیاستورزی پایان داده است. زندگی سیاسی وزیر سابق نیرو با نمایندگی تبریز در مجلس (دوره سوم) آغاز شد. البته چیتچیان پیش از نمایندگی، در سپاه و جهاد سازندگی فعالیت کرده بود. او بعد از در آوردن لباس نمایندگی مشغول تدریس و فعالیت تخصصی در حوزه وزارت نیرو بوده است. گفته میشود او حالا بعد از به سر آمدن دوران وزارتش به پژوهشگاه نیرو رفته است.
طبیب تورم به صندوق توسعه ملی میرود؟
از جمله افرادی که نقش تاثیرگذاری در عملکرد دولت یازدهم داشته میتوان به علی طبیبنیا اشاره کرد که بعضی به او طبیب تورم لقب دادهاند. آنگونه که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور گفته بود، قرار نیست طبیبنیا در دولت دوازدهم نقشی نداشته باشد. برخی گمانهزنیهای رسانهای حاکی از این است که روحانی مشغول مذاکره با طیبنیا شده تا از او در صندوق توسعه ملی استفاده کند.
نجفی به بهشت رفت
شاید خوشاقبالترین یار روحانی در دولت یازدهم که اکنون در دولت حضور ندارد، محمدعلی نجفی باشد. مرد اصلاحطلب روحانی که موفق به حضور در راس وزارت آموزش و پرورش نشد، مدتی کوتاه در میراث فرهنگی و چند سالی هم مشاور رئیسجمهور بود. انتخابات ۹۶ اما بین این دو یار فاصله انداخت. با ورود کامل لیست امید به شورای شهر تهران، نجفی در کنار بعضی دیگر از دولتیها نامزد شهرداری پایتخت شد و در نهایت یک بار دیگر شهرداری تهران به کارگزارانیها رسید. او اقبال وزارت دوباره را در دولت روحانی ندید اما حالا بر صندلی شهرداری تکیه زده که دو مسئول قبلیاش از همان صندلی عزم رقابت در ریاست جمهوری کردند. نجفی حالا برای رئیسجمهور پیغام فرستاده که دوست دارد به عنوان شهردار در جلسات هیات دولت در کنار روحانی بنشیند.
معاونت اطلاعرسانی، مقصد چهارم صالحی امیری
در بین افرادی که حالا در کابینه روحانی حضور ندارند کنجکاوی درباره یک نفر بیشتر است. او کسی نیست جز رضا صالحی امیری؛ مردی که انتخاب روحانی برای سکانداری وزارت ورزش و جوانان بود اما با بیمیلی مجلس نهم مواجه شد و از رئیسجمهور سمت ریاست کتابخانه ملی را دریافت کرد تا سرانجام موعد وزارت او در دولت برسد. زمانی که روحانی تصمیم گرفت کابینهاش را ترمیم کند، صالحی امیری باید سمت دیگری را پر میکرد. او قرار بود بر صندلی وزارت ارشاد بنشیند. او ۹ ماه وزیر ارشاد بود و سرانجام وزارتخانه را به معاون خود عباس صالحی امیری سپرد.
بعضی شنیدهها از این حکایت داشت که صالحی امیری این بار در کنار محمدعلی نجفی، سمت قائممقامی و معاونت هماهنگی و امور مناطق شهرداری تهران را پر میکند اما برخی گمانههای دیگر از تصمیم به تشکیل معاونت اطلاعرسانی در دولت حکایت دارد تا صالحی امیری در راس آن قرار گیرد.
سرنوشت نامعلوم بعضی یاران روحانی
دولتمردان دیگری هم هستند که سرنوشتشان پوشیده مانده است. دانش آشتیانی که فقط ۹ ماه وزیر آموزش و پرورش بود، محمدرضا نعمتزاده ملقب به پیر صنعت و محمد فرهادی که هنوز جایگزینی برای او در وزارت علوم قطعی نشده است، از این دست وزرا هستند. در این میان شاید بتوان حدسهایی زد.
احتمالا علیاصغر فانی و دانش آشتیانی دو وزیر آموزش و پروش دولت یازدهم که قبل از حضور در کابینه مشغول تدریس در دانشگاه بودند، سنگر خدمت در اتاقهای دانشگاه را دوباره انتخاب کردهاند.
محمد فرهادی وزیر علوم سالهای قبل نیز که پزشک گوش حلق و بینی است، احتمالا به طبابت و تدریس مشغول میشود.
محمدرضا نعمتزاده هم قبل از وزارت مشغول فعالیت در حوزههای نفت و گاز بود. مخالفانش بارها او را متهم به حضور در هیات مدیره ۱۹ شرکت میکردند البته او نیز میگفت قبل از پذیرفتن وزارت از آنها استعفا داده است. بعید نیست که او حالا به مسئولیتهای قبلی خود بازگشته باشد.
درباره علی جنتی هم احتمالاتی از حضورش در عرصه فرهنگ و دیپلماسی مطرح است اما چندان پررنگ نیست.