بررسی روند سرمایه گذاری در بخش کشاورزی طی سال های 1384 تا 1386 نسبت به سه سال 1381 تا 1383 بیانگر کاهش 4/8 درصدی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص این بخش است.
در سه سال پایانی برنامه سوم رشد میزان سرمایه گذاری در بخش کشاورزی به طور متوسط 8/29 درصد بوده است در حالی که این رشد در سه سال اول برنامه چهارم 4/21 درصد برآورد شده است.
مجموع رقم تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش کشاورزی در سه سال 1381 تا 1383 بر حسب قیمت های جاری 46 هزار و 170 میلیارد ریال بوده و در سه سال 1384 تا 1386 ، 91 هزار و 235 میلیارد ریال سرمایه گذاری در این بخش انجام شده است. همچنین آمار سرمایه گذاری در ماشین آلات کشاورزی نشان می دهد در سال 1386 نسبت به سال قبل از آن کاهش 2/84 درصدی در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص این بخش وجود داشته است.متوسط رشد سرمایه گذاری در سال های 1383- 1381 ، 6/18 درصد محاسبه شده و در سال های 1386- 1384 متوسط این رشد 3/41 درصد بوده است.
سرمایه گذاری در ساختمان بخش کشاورزی 3/28 درصد کاهش یافت اما متوسط سرمایه گذاری در ساختمان سازی این بخش طی مدت مورد بررسی از 41 درصد به 7/12 درصد رسید که 3/28 درصد کاهش نشان می دهد.
مجموع سرمایه گذاری در این بخش بر حسب قیمت های جاری از 27 هزار و 933 میلیارد ریال در سال های 1383- 1381 به 50 هزار و 180 میلیارد ریال رسیده است.
بخش کشاورزی در کشور ما به عنوان یکی از ارکان اقتصادی سهم بالایی در صادرات غیرنفتی، ایجاد اشتغال و ارزش افزوده دارد.به طور کلی بخش کشاورزی را می توان به چهار زیر بخش عمده زراعت، باغبانی، دامپروری شیلات و جنگلداری تقسیم و به نسبت ضریب هر یک جهت تخصیص منابع و سرمایه گذاری در آن برنامه ریزی کرد.
با توجه به اینکه 90 درصد حوزه کشاورزی در اختیار بخش خصوصی است، پیشرفت آن منوط به انجام سرمایه گذاری مناسب خواهد بود.عباسعلی ابونوری استاد دانشگاه الزهرا در گفت وگو با خبرنگار «سرمایه» گفت: در حالی که قسمت وسیعی از اراضی ما قابلیت کشت محصولات مزیت دار را دارد اما بنا به دلایل خاص تحت کشت محصول استراتژیک قرار گرفته است که تک بعدی نگری درآمد کشاورزان و در نتیجه میزان سرمایه گذاری در این بخش را تحت تاثیر قرار داده است.
او خاطرنشان کرد: «نبود تسهیلات و اعتبارات مناسب نیز به کاهش انگیزه سرمایه گذاری در این بخش کمک کرده است. از دیگر سو توزیع درآمد در حوزه کشاورزی عادلانه و صحیح نبوده و همواره شاهد رسوخ منابع مالی در روزنه های اندک هستیم که اکثراً بازده اقتصادی نیز به همراه ندارد.»
ابونوری اذعان کرد: «اگر بخواهیم منشاء مشکلات این بخش و موانع سرمایه گذاری را شناسایی کنیم باید به ساختار و زیربنای آن رجوع کنیم.»این کارشناس توضیح داد: «نارسایی ها ناشی از برنامه ریزی نادرست در یک سال یا یک دوره مشخص نیست بلکه براساس تداوم آن طی سالیان شکل گرفته است.»
10 تریلیارد تومان سرمایه موجود در بخش
همچنین رئیس کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس با بیان اینکه حدود 18 میلیون هکتار اراضی کشاورزی شامل دیم، آبی و آیش در کشور وجود دارد، اظهار کرد: «هم اکنون میزان سرمایه گذاری در بخش کشاورزی افزون بر 10 تریلیارد تومان است.»
عباس رجایی میزان تولیدات محصولات کشاورزی را سالانه افزون بر 100 میلیون تن عنوان کرد و افزود: «با وجود این میزان سرمایه گذاری و منابع غنی در مناطق مختلف کشور هنوز چهره فقر و محرومیت بر بسیاری از روستاها و کشاورزان این کشور سایه افکنده است.»
او با بیان اینکه در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان کشاورزی نقشی تعیین کننده و بسزا در وضع معیشت مردم و توسعه اقتصادی، اجتماعی حتی سیاسی کشورها دارد، متذکر شد: «باید مسیر تحولات و پیشرفت کشور را به سمت دانایی محوری و مدرنیزه کردن بخش کشاورزی سوق دهیم.»
رجایی افزایش نرخ سرمایه گذاری، توسعه زیرساخت ها، توسعه فناوری و حرکت به سمت مدرنیزه کردن کشاورزی و مجهز کردن آن به امکانات روز دنیا، افزایش سهم بهره وری، گسترش آبیاری تحت فشار و استفاده از اراضی شیب دار جهت توسعه باغات را از مهم ترین عوامل در توسعه و ترویج بخش کشاورزی و آبخیزداری کشور اعلام کرد.
