4 خط قرمز اقتصادی دولت

رئیس‌جمهوری در جلسه سالانه مجمع عمومی بانک مرکزی اعلام کرد دولت یازدهم، روی متغیرهای «رشد اقتصادی»، «نرخ تورم»، «نرخ ارز» و «صادرات غیرنفتی» حساسیت ویژه‌ای دارد. حسن روحانی با اشاره به حصول رشد اقتصادی 6 درصدی در پایان سال‌جاری به تشریح اثر مثبت برجام در تحولات اقتصادی به‌خصوص توسعه صادرات نفت و حفظ سهم صادرات در اوپک پرداخت.

به گزارش دنیای اقتصاد، روحانی درخصوص متغیر مهم دیگر، با تاکید بر «پایدارسازی تورم تک‌رقمی»، مهم‌ترین علت موفقیت در روند نزولی را «حفظ انضباط پولی و مالی» دانست که این مهم با همکاری بانک مرکزی، دولت و سایر نهادها شکل گرفته است. صحبت‌های رئیس‌جمهوری درخصوص رشد بالای اقتصادی همراه با تورم تک‌رقمی، در حالی است که در ابتدای دولت یازدهم، اقتصاد کشور با پدیده رکود تورمی (تورم بالا، همراه با رشد اقتصادی پایین) روبه‌رو بود.

رئیس دولت یازدهم در ادامه کاهش نوسانات در بازار ارز را یکی از دستاوردهای مهم دولت یازدهم عنوان کرد؛ اما همزمان بر علت‌یابی نوسانات کوتاه‌مدت اخیر تاکید کرد. روحانی حفظ روند افزایش صادرات غیرنفتی را نیز از دیگر حساسیت‌های این دولت عنوان کرد. روحانی حفظ این دستاوردها را اولویت اصلی اقتصادی دولت دانست که هر اقدام یا تعهد جدیدی زمانی انجام می‌شود که به این دستاوردها خدشه‌ای وارد نکند.

رئیس‌جمهوری چهار خط قرمز اقتصادی در دولت یازدهم را در بهبود وضعیت متغیرهای «تورم»، «نرخ ارز»، «توسعه صادرات نفتی» و «رشد اقتصادی» اعلام کرد. روحانی با عنوان این مطلب، تاکید کرد که از ابتدای دولت یازدهم روی این متغیرها حساسیت و توجه ویژه وجود داشته است. او درخصوص رشد اقتصادی، اعلام کرد که رشد اقتصادی در سال جاری به بیش از 6 درصد خواهد رسید و تورم تک‌رقمی خواهد شد.

در نتیجه این نخستین سالی است که رونق اقتصادی با تورم تک‌رقمی پایان سال همراه خواهد بود. روحانی با بیان اینکه کاهش نوسان نرخ ارز، یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای دولت یازدهم است، از روند رشد صادرات غیرنفتی در سال جاری خبر داد. همچنین رئیس‌کل بانک مرکزی، به بررسی عملکرد سیاست گذار پولی و ارزی، طی 3 سال و نیم گذشته پرداخت و آخرین وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی را ارائه کرد.

4 متغیر حساس اقتصادی
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، حسن روحانی روز دوشنبه در جمع مدیران بانک‌ها و مجمع سالانه بانک مرکزی با بیان اینکه دولت با تمام توان حامی بانک مرکزی و بانک‌ها است، گفت: برآیند اقدامات همه ما باید عظمت ایران و امیدواری مردم به آینده باشد.رئیس‌‌جمهوری با تاکید بر اینکه از ابتدای ریاست‌جمهوری، روی تورم، رشد اقتصادی، قیمت ارز و صادرات غیرنفتی حساسیت و توجه ویژه داشته است، توضیحاتی درخصوص سیاست‌های تیم اقتصادی دولت در هر یک از متغیرها ارائه کرد.

روحانی درخصوص بازار ارز، بزرگ‌ترین موفقیت و دستاورد دولت را بازگشت ثبات و آرامش به این بازار توصیف کرد و گفت: حتما یکی از موفقیت‌های قابل ملاحظه دولت در کنار موفقیت‌هایی مانند برجام، بخش سلامت و اهتمام به محیط زیست، بازگشت ثبات به بازار است؛ به‌نحوی‌که امروز شاهد تورم تک‌رقمی همراه با رشد اقتصادی هستیم و این موضوع در تاریخ بعد از انقلاب برای اولین بار اتفاق افتاده است. رئیس‌‌جمهوری با اشاره به اینکه امسال رشد اقتصادی خوبی تا پایان سال خواهیم داشت، گفت: همه پیش‌بینی‌های دولت دستیابی به رشد 6 درصدی تا پایان امسال است.

به گفته روحانی، پس از نوسان کوتاه‌مدتی که در بخش ارز به‌وجود آمد و باید بررسی شود که دقیقا عامل آن چه بوده است، شاهد آرامش خوبی در بازار ارز هستیم. رئیس‌‌جمهوری تصریح کرد: پایداری تورم تک‌رقمی و رشد اقتصادی بالای 6 درصد بسیار مهم است و باید آن را حفظ کرد. دکتر روحانی گفت: مهم‌ترین علت موفقیت در کاهش تورم، حفظ انضباط پولی و مالی بود و بانک مرکزی تلاش شایسته‌ای در این زمینه داشت که دولت هم در این زمینه از آن حمایت کرد تا توانستیم انضباط مالی را ایجاد و تورم را به نرخ قابل‌قبول برسانیم و در شرایط کنونی جهان بی‌معنا است که تورم ما دو رقمی باشد.

او همچنین درخصوص صادرات غیر نفتی، توضیح داد: سال گذشته در صادرات غیرنفتی شاهد یک رکورد بودیم و صادرات غیرنفتی از واردات پیشی گرفت و امسال نیز همین روند ادامه خواهد داشت که دستاورد بسیار بزرگی است.

مشکلات بیرونی و درونی بانک‌ها
روحانی در ادامه صحبت خود، به بررسی چالش‌ها و فرصت‌ها در نظام بانکی پرداخت. او اهمیت و ضرورت وجود بانک‌ها در سیستم اقتصادی کشور را مورد تاکید قرار داد و گفت:‌ بانک‌ها بدون تردید همان رگ‌هایی هستند که از لحاظ مالی و پولی خون را از منابع مالی یعنی قلب به سراسر بخش‌های اقتصادی می‌رسانند و چنانچه یکی از این رگ‌ها دچار مشکل شود و نتواند به طور کافی خون‌رسانی انجام دهد، بدون تردید بدن و جسم دچار مشکل خواهد شد.روحانی با تقسیم‌بندی مشکلات بانک‌ها به یکسری عوامل درونی و بیرونی، گفت: زمانی ممکن است روابط خارجی و بودجه کشور دچار اختلال و شرایط تحریم نیز بر آن تحمیل شود در چنین صورتی مشکلات از بیرون به بانک‌ها وارد می‌شود، چه بسا فعالیت بانک‌ها شفاف و حساب‌شده باشد، اما فشارهای بیرونی باعث شده که بانک قادر نباشد با شرایطی که بر مبنای آن برنامه‌ریزی کرده به جلو حرکت کند.

رئیس‌‌جمهوری اضافه کرد: زمانی نیز ممکن است، بانک‌ها با ارائه تسهیلات بیش از توان خود و اتصال بیش از حد به منابع بانک مرکزی و نیز عدم شفافیت مالی با مشکلاتی از درون مواجه شوند. به گفته او، اگر زمانی مشکلات داخلی و خارجی در بانک‌ها با هم توأم باشد، در این صورت کار و فعالیت بسیار سخت و دشوار خواهد شد.

لزوم رتبه‌بندی بانک‌ها
رئیس‌‌جمهوری مسوولیت رشد پایه پولی را بر عهده بانک‌ها دانست و اظهار کرد: ممکن است که کسی تصور کند اگر بانکی بتواند سپرده بیشتری جذب کند این موضوع نشانه موفقیت آن است. این موضوع مانند آن است که جلوی فرد تشنه آب شور وجود داشته باشد و بدون تردید نوشیدن این آب رفع تشنگی نمی‌کند و سود سپرده هم اگر موجب رقابت ناسالم باشد مانند آب شور است.

روحانی تاکید کرد: اگر سود تسهیلات بانکی افزایش یابد، اولین زیان‌کننده آن خود بانک‌ها هستند. بنابراین نباید بانک‌ها از این آب شور استفاده کنند قطعا اگر در کشور رونق اقتصادی وجود داشته باشد، بانک‌ها نیز رونق پیدا خواهند کرد و این دو وابسته به یکدیگر هستند.دکتر روحانی در ادامه لزوم کاهش سود تسهیلات را مورد تاکید قرار داد و گفت: باید سود تسهیلات متعادل ‏شود و در این مسیر مبنا میزان تورم است، زمانی که تورمی یک رقمی است باید سود سپرده‌ها و تسهیلات هم ‏حساب شده باشد و در این زمینه نباید رقابت تخریبی در بین بانک‌ها وجود داشته باشد.‏

رئیس‌‌جمهوری با بیان اینکه رونق و رشد اقتصادی بدون فعالیت بانک‌ها امکان‌پذیر نیست، گفت: همکاری بانک‌ها در موضوع تورم خوب و قابل تقدیر است، اما در بخش سود هنوز به نقطه قابل قبول نرسیده‌ایم. روحانی تصریح کرد: بانک‌مرکزی باید بانک‌ها را رتبه‌بندی و دسته ‌بندی کند و درج عنوان بانک روی هر مجموعه کافی نیست. البته اعلام رتبه‌بندی بانک‌ها از سوی بانک مرکزی کار سختی است و قطعا فشارهای زیادی وارد می‌شود، اما باید این کار انجام شود؛ چراکه مردم به بانک مرکزی اعتماد دارند و بانک مرکزی باید به مردم اعلام کند که ریسک آنها برای سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری در هر بانکی تا چه حد است.

دو عامل تاخیر اثر برجام در بانک‌ها
رئیس‌‌جمهوری در بخش بعدی صحبت‌های خود، دو علت ترس از مقررات آمریکایی و نبود جاذبه داخلی را علت تاخیر اثر برجام در شبکه بانکی دانست. او با تاکید بر اینکه بانک‌هاباید قدرتمند ظاهر شده و دارایی‌های خود را افزایش دهند، گفت: بعد از برجام تمام توافقات غیر از موضوع بانک‌ها تقریبا، به‌طور کامل و نزدیک به صد در صد اجرایی و عملیاتی شده است، اما در بخش‌ بانک‌ها شاهد مقداری تاخیر و کندی هستیم که بخشی از آن به‌خاطر تخلف و عدم‌اجرای تعهدات از طرف آمریکا است.

مقداری به‌خاطر ترس بانک‌های بزرگ دنیا و مقداری هم به‌خاطر عدم وجود جاذبه کافی از طرف بانک‌های کشورمان بوده است و این موضوعی است که با بزک کردن نمی‌شود آن را درست کرد؛ بلکه بانک‌ها باید به معنای واقعی کلمه قدرتمند و قوی شده و سرمایه‌های خود را نه با وام بلکه با پول سهامداران افزایش دهند که در این زمینه دولت هم می‌تواند سهام بفروشد و خارجی‌ها هم می‌توانند آن را خریداری کنند و صندوق توسعه ملی نیز می‌تواند در این بخش مساعدت داشته باشد.

رئیس‌‌جمهوری خاطرنشان کرد: دولت به سهم خود به‌دنبال تقویت بانک‌ها است و تبصره 35 و 36 را در اصلاح بودجه سال 95 به مجلس ارائه کردیم و تصویب شد که به معنای کمک به دارایی‌های بانک‌ها و هم پرداخت بدهی‌ها به بانک‌ها است. به گفته او، دولت یازدهم برای اولین‌بار به‌دنبال پرداخت بدهی خود به بانک مرکزی است و در این مسیر باید بدهی‌ها کاملا شفاف شود و دولت نیز متعهد به پرداخت آن است و این کار آغاز شده و بدهی‌ دولت کاهش پیدا کرده است.

البته همه باید در این زمینه دست به دست هم داده و به بانک‌ها کمک کنیم. رئیس‌‌جمهوری خاطرنشان کرد: سود کوتاه‌مدت به نفع بانک‌ها نیست، بلکه منافع بلندمدت است که سود بانک‌ها را تضمین می‌کند.

اثر برجام بر درآمدهای نفتی
روحانی در ادامه با بیان اینکه صنعت نفت بعد از برجام کار بسیار بزرگی انجام داد، اظهار کرد: بازگرداندن میزان صادرات نفتی به شرایط قبل از تحریم، زمان زیادی لازم داشت و حدود یک میلیارد دلار هم هزینه تعمیر و به‌روز‌رسانی چاه‌های نفت بود، اما با تلاش شرکت نفت کشورمان، توانستیم حدود 6 ماه پس از اجرای برجام به شرایط قبل برگردیم و این افتخار بزرگی برای دولت محسوب می‌شود، بدون تردید اگر نمی‌توانستیم به این شرایط دست پیدا کنیم در اوپک نیز موفق نمی‌شدیم سهم صادرات خود را حفظ کنیم.

رئیس‌‌جمهوری با طرح این سوال که اگر برجام اجرا نمی‌شد، چه شرایطی در کشور حاکم بود، گفت: اگر برجام ‏نبود، امروز به‌جای 2 میلیون و 200 هزار بشکه، تنها 200 هزار بشکه می‌توانستیم صادر کنیم و با این شرایط درآمد ‏کشورمان به‌شدت کاهش می‌یافت، اما بعضی‌ها ظاهرا از سر سیری در این موضوع سخن می‌گویند و بهانه‌های این ‏عده مانند این است که بیماری که بهبود یافته و در حال طی روند عادی زندگی خود است، می‌گویند چرا ‏نمی‌تواند در مسابقات دو شرکت کند.

این در حالی است که همه دنیا برجام را افتخار جمهوری اسلامی ایران ‏می‌دانند و رژیم صهیونیستی و تندروهای آمریکا هم اذعان می‌کنند که ایرانی‌ها سر طرف مقابل کلاه گذاشته‌‏اند، اما معلوم نیست یک عده در این زمینه بر چه مبنایی فکر می‌کنند و سخن می‌گویند.‏

تورم تک‌رقمی پس از ربع قرن
رئیس‌کل بانک مرکزی در پنجاه و ششمین جلسه مجمع عمومی بانک مرکزی با تشکر از حضور دکتر روحانی در این نشست، به بیان شرایط آغاز به‌کار دولت یازدهم پرداخت و تصریح کرد: همگان به‌‌خاطر داریم که در بدو تصدی دولت یازدهم شرایط اقتصادی کشور به چه میزان دشوار و پیچیده بود. به‌رغم شرایط و مشکلات پیش‌رو، خوشبختانه دولت یازدهم طی مدت سه سال و نیم اخیر توانسته است کارنامه موفقی را علاوه بر دستاوردهای مهم بین‌المللی، در حوزه اقتصاد کلان ارائه کند.

ولی‌الله سیف با بیان اینکه دولت در ابتدای امر از یکسو با رشد منفی شدید سرمایه‌گذاری و تولید و از سوی دیگر با تلاطم بازار ارز و نرخ‌های تورم شتابان مواجه بود، گفت: خوشبختانه دولت تدبیر و امید توانست با به‌کارگیری سیاست‌های انضباط‌گرایانه هدفمند، سازگار، هماهنگ پولی و مالی، شرایط را کنترل و تثبیت کند و اقتصاد را در مسیر رشد و توسعه قرار دهد، ضمن آنکه خوشبختانه هدف مهار تورم و حصول به تورم تک‌رقمی که یکی از وعده‌های مهم دولت بوده است، امروز به‌خوبی محقق شده و پس از گذشت ربع قرن، مجددا نرخ تورم در سال‌جاری تک‌رقمی خواهد بود.

رئیس شورای پول و اعتبار هم‌زمان شدن تحقق هدف تورم تک‌رقمی در سال‌جاری و دستیابی به رشد و بهبود همه بخش‌های مختلف اقتصادی اعم از نفتی و غیرنفتی را مورد اشاره قرار داد و تاکید کرد: رشد و بهبود در همه بخش‌های مختلف اقتصادی قابل مشاهده است به‌نحوی‌که رشد اقتصادی شش ماهه سال جاری به 4/ 7 درصد رسیده و پیش‌بینی می‌شود نرخ رشد اقتصادی سال جاری نیز در سطح بالای 7 درصد تحقق یابد.سیف در بخش دیگری از سخنان خود به ثبات بازار ارز و حفظ ارزش پول پرداخت و ضمن بیان دستاوردهای اقتصاد مقاومتی تصریح کرد: بازار ارز طی سه سال و نیم گذشته از ثبات مناسبی برخوردار بوده و از ارزش پول ملی به‌خوبی صیانت شده است.

تحقق این دستاورد در زمان کاهش شدید قیمت‌های جهانی نفت از مصادیق بارز اقتصاد مقاومتی در مقابل شوک‌های بیرونی در دولت یازدهم به‌شمار می‌رود. مجموعه این تحولات، اقتصاد ایران را به یک اقتصاد باثبات و پیش‌بینی‌پذیر در منطقه و جهان مبدل کرده است.

تایید گزارش صندوق از رشد بالای اقتصادی
سیف درخصوص مطرح شدن دستاوردهای اقتصادی در سطح بین‌المللی، گزارش صندوق بین‌المللی پول را موید و شاهد مثالی برای این قضیه عنوان کرد و گفت: به عنوان مثال، در آخرین گزارش هیات ماده چهار صندوق بین‌المللی پول که جمعه گذشته در هیات اجرایی صندوق مطرح شد، دستاورد‌های اقتصادی کشور مورد توجه قرار گرفته و برای سال جاری تورم تک‌رقمی و رشد اقتصادی 6/ 6‌درصدی را پیش‌بینی کرده‌اند.

وی افزود: همچنین گزارش یاد شده به مواردی همچون لزوم اصلاح نظام مالی کشور و به‌ویژه بخش بانکی، چالش‌های پیش‌روی اقتصاد کلان و لزوم انجام اصلاحات ساختاری تاکید می‌کند که خوشبختانه همگی این موارد قبلا تحت اشراف تیم اقتصادی دولت قرار داشته و برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌‌های لازم در این خصوص انجام شده است.

سیف در خاتمه با بیان اینکه کاهش چشمگیر نرخ تورم و حصول به هدف تک‌رقمی مرهون تاکیدات و ایستادگی رئیس‌جمهوری محترم بر ضرورت تحقق این مهم و حمایت‌ها و مساعدت‌های مستمر ایشان به بانک مرکزی بوده است، تصریح کرد: مسلما تحقق این هدف مهم پایان راه نبوده و استمرار و صیانت از توفیقات حاصله بیش از پیش ضروری است. بی‌شک تقویت انضباط سیا‌ست‌های مالی و پولی در کشور و استمرار حمایت‌های رئیس‌جمهوری محترم از این سیاست‌ها زمینه مناسبی را برای استمرار و تقویت آرامش و ثبات و در عین حال رشد و بالندگی اقتصاد کشور فراهم خواهد کرد.