فرارو- دو زبانگی پديده‌ای است جهانی که در اکثر کشورهای جهان وجود دارد و عبارت از حالتی است که فرد به زبان ديگری غير از زبان مادری خود، به صورت خودآگاه و یا نا خودآگاه آموزش می‌بيند. در نگاه اول اینطور دیده می‌شود که زبان مادری اولين زبان آموخته شده توسط فرد باشد، زبانی که فرد بدان تکلم کند، با آن رشد يابد و عناصر فرهنگی و اجتماعی محيط خود را توسط آن دريافته، لمس کرده و با آن هويت يابد.
اما در بسياری از کشورها و از جمله کشور ما، زمانی که کودک به سنی می‌رسد که بايد تحت آموزش رسمی قرار گيرد، با زبانی غير از زبان مادری خود و با زبانی که در سراسر کشور به عنوان زبان رسمی شناخته شده و از لحاظ نظام آوايی- واژگانی و دستوری متفاوت از زبان مادری اوست، آموزش می‌بيند و از اين مرحله است که پديده دو زبانگی مطرح می‌شود.
دو زبانگی همیشه در همه کشورها و از جمله ایران چالش‌های فرهنگی، اجتماعی و در مواردی سیاسی به بار آورده است. با این وجود در مراکز آموزش عالی ایران این موضوع کمتر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
"دوزبانگی در نئوتنی زبانی" کتابی از دکتر روح الله رضاپور، زبان‌شناس جوان ایرانی است که در فرانسه منتشر شده است. این کتاب با همکاری و مقدمه پروفسور سمیر بیریچ استاد دانشگاه سوربن نگاشته شده که هم اکنون در کتابخانه ملی فرانسه و دانشگاه بورگوین جزء کتاب‌هایی است که توسط پژوهشگران و دانشجویان مطالعه می‌گردد.
این اثر حاصل سال‌ها تلاش و تحقیق نویسنده در دانشگاه سوربن و در دانشگاه بورگوین فرانسه بوده است. بخشی از "دوزبانگی در نئوتنی زبانی" رساله دکتری نویسنده است و بخشی دیگر از آن ناگفته‌های تئوری پروفسور بیریچ و نظریه‌های خود نویسنده در مورد دراین‌باره است.
پروفسور بیریج استاد دانشگاه سوربون و تئوریسین نئوتنی زبانی است. وی در پیش‌گفتار این کتاب از روند علمی و کیفیت تحقیق دکتر رضاپور بسیار ستوده و می‌نویسد: "... بدون شک بخش اول کتاب که در مورد تئوری دوزبانگی‌ست بسیار مدون و درست بر اساس نظریه‌ی نویسنده نگارش شده است و بخش دوم کتاب که بر اساس مشاهدات یادگیری زبانی در روان-زبانشناسی و جامعه-زبانشناسی طراحی شده توانسته نظریه‌های بسیار مفیدی را از طریق نئوتنی زبانی به دنیای زبانشناسی ارائه دهد".
پروفسور بیریچ اضافه می‌کند: "این کتاب یکی از موفق‌ترین کتاب‌هایی است که دو زبانگی را یک پدیده نمی‌داند، بلکه آن را روندی طبیعی در دنیای مدرن امروز می‌داند که تماس‌های زبانی را از مرز جغرافیایی وارد مرز خانواده کرده است و بسیار خلاقانه از طریق نئوتنی زبانی ثابت می‌کند که زبان مادری می‌تواند زبان اول و یا زبان اصلی فرد دوزبانه نباشد".
روح‌الله رضاپور درباره اثرش می‌گوید: "این کتاب کوششی است که از منظر فلسفه، روانشناسی و تا حدودی زیست‌شناسی بحث دوزبانگی را مطرح می‌کند و سعی بر آن دارد که بتواند نگرشی دقیق‌تر و جامع‌تر در مورد دوزبانگی داشته باشد. در بخش اول کتاب سعی شده است تعاریف دوزبانگی را که زبان‌شناسان تا به امروز ارائه داده‌اند تحلیل، نقد و بررسی کند و در نهایت بتواند تعریفی روشن از تکلم، ارتباط زبانی و در نهایت دو زبانگی ارائه شود. در بخش دوم نیز دوزبانگی در بین ایرانی‌های حاضر در فرانسه و کانادا با استفاده از تئوری بیریچ بررسی شده است. درواقع بخش اول کتاب به بررسی تئوریک و علمی مسئله پرداخته و بخش دوم آن سعی کرده است تجربی و عامیانه مسئله را واکاوی کند".
این کتاب توسط انتشارات معتبر فرانسوی هارماتان Harmattan به چاپ رسیده است. این انتشارات بعد از رونمایی کتاب در تیر ماه امسال آن را در کتابخانه و کتابفروشی‌های فرانسه و سایت‌های پرفروش آمازون و فِنک برای مطالعه و فروش ارائه داده است. قرار است این انتشارات با همکاری بخش فرهنگی سفارت فرانسه در ایران این کتاب را به دانشگاه‌ها و مراکز علمی معرفی کند.
نویسنده درباره اهمیت توجه به این اثر در ایران می‌گوید "در ایران بیشتر زبانشناسی را به صورت ساختاری و سنتی مطرح می‌کنند و روی مباحث مهمی همچون دوزبانگی که چالش‌های فراوانی ایجاد کرده است، کمتر بررسی شده است. روان- زبانشناسی و نورو- زبانشناسی جزء مباحث بروز دانشگاهای فرانسه و کانادا هستند. تماس زبانی و مباحث دوزبانگی که در کشور ما نیز جزء جدانشدنی زندگی مردم ما در آذربایجان، کردستان، بلوچستان و سرتاسر ایران هست از دید روان-زبانشناسی و رفتار زبانی بسیار بکر مانده است"
دکتر رضاپور می‌گوید: "در ایران بررسی کلی و علمی بر روی این موضوعات وجود نداشته است." او تاکید می‌کند که در این کتاب سعی کرده تعریفی واضحی از دوزبانگی ارائه کند. چالش‌های زبانی که در بطن خانواده شکل می‌گیرد و بواسطه دو و یا چند فرهنگی از این کوچکترین نهاد اجتماعی وارد جامعه‌های کوچک شهری و در نهایت وارد کل جامعه می‌شود.
نویسنده امیدوار است که "در گروهای علمی-دانشگاهی ایران بر روی بحث دو زبانگی تمرکز شود."
چرا که در حال حاضر تعداد افراد تک‌زبانه در سراسر دنیا و حتی ایران بسیار کم است و اکثر مردم جامعه ما دو و یا چند زبانه هستند. چالش‌های زبانی که فرد در خانواده و جامعه رودرروست پیش‌فرض‌ها و نظرات جالبی را در علم زبانشناسی به ما می‌دهد "روانشناسی و جامعه‌شناسی این افراد حتی در علوم تربیتی نیز ایده‌های مناسبی در شیوه تربیتی و راهبرد جامعه مدنی افراد جامعه به ما می‌دهد."
او می‌گوید: «این حوزه مورد توجه من است و به طور قطع فضای بسیار بکری برای تمرکز علمی من ایجاد می‌کند. در گروه زبانشناسی دانشگاه سوربون و دانشگاه بورگوین به شدت بر روی تماس زبانی و موضوعات روان-زبانشناسی و جامعه زبانشناسی تمرکز وجود دارد و امیدوارم در ایران بتوانم این پروژه را دنبال کنم.»
دکتر رضاپور که در حال حاضر نیز عضو گروه تحقیق دانشگاه بورگوین هست درباره چگونگی شکل‌گیری کتابش می‌گوید: «در فرانسه در زمینه دوزبانگی تحقیق می‌کردم و در ملاقات‌های مختلف، همکارم (پروفسور بیریج) تشویقم کرد که این پژوهش‌ها را به کتاب تبدیل کنم. با تماس‌هایی که با کمیسیون علمی انتشاراتی هارماتان پاریس داشتیم پس از اینکه این پژوهش مدون شد، کتاب به چاپ رسید.»
نویسنده می‌گوید این اثر حاصل 8 سال تحقق و پژوهش‌اش در فرانسه و کانادا است. به گفته او قرار است این اثر به زودی به فارسی ترجمه شود. رضاپور می‌گوید: «برای ترجمه به فارسی کمی مشکل داریم. تقریبا چهل تا پنجاه واژه جدید در کتاب وجود دارد که معادل فارسی برایشان نداریم. معادل‌سازی برخی کلمات چالش‌هایی ایجاد می‌کند که تا این معادل‌ها را نسازیم ترجمه به سرانجام نمی‌رسد. با برخی محقق‌ها و استادان برجسته صحبت کردیم. با آقای داریوش آشوری تصمیم داریم تا آنجا که امکان داشته باشد معادل فارسی بسازیم. این کتاب سال بعد وارد ایران می‌شود و بعد از آن امیدوارم مترجمی خلاق بتواند کتاب را به نحو درست ترجمه کند.»
قرار است این کتاب برای نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران سال آینده توسط انتشاراتی هرمتان Harmattan در تهران عرضه شود.
