
فرارو- دو سال است که با کاهش قیمتهای نفت روبرو هستیم. به نظر میرسد با افزایش تقاضا و کاهش عرضه، این روند در حال تغییر است.
به گزارش فرارو به نقل از فارین پالیسی، مازاد عرضه نفت خام قیمتها را کاهش داد و سبب ویرانی ترازنامه شرکتها و بودجهی کشورهای وابسته به نفت مانند روسیه و عراق شد.
این روند به لطف افزایش تقاضا و کاهش عرضهی نفت در حال تغییر است- بهویژه قطع برنامهریزی نشده و اختلال در کشورهایی مانند کانادا، نیجریه و لیبی. درنتیجه انتظار میرود قیمتها افزایش یابند.
روز سهشنبه آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرد انتظار میرود بازار نفت در ادامه سال جاری پایدار شود؛ به این معنا که نفت استخراجی تقریباً برای کل مصرف جهان خواهد بود.
اگر داریم به دلیل تعادل میان عرضه و تقاضا به یک بازار باثبات نفت نزدیک میشویم؛ باید بگوییم هیچیک از تولیدکنندگان اصلی در اپک در این تعادل بازار نقشی نداشتهاند. بهخصوص عربستان سعودی که بدون توجه به مازاد عرضه به استخراج نفت ادامه داد و نقش مهمی در سقوط قیمت نفت ایفا کرد.
در عوض، بازار نفت مدیون اختلال جهانی در تولید نفت است که در ماه مه به بالاترین سطح خود در پنج سال گذشته رسید. بخش عمدهای از کاهش تولید به دلیل آتشسوزی بزرگ در کانادا بود که بخشی از تأسیسات تولید نفت در استان آلبرتا را از بین برد.
اوضاع دیگر مناطق نفتخیز نیز وخیم است: نسل جدیدی از شبهنظامیان در منطقه نیجر دلتا در جنوب نیجریه تأسیسات تولید نفت خام را هدف قرار میدهند؛ این در حالی است که ازهمپاشیدگی سیاسی در این کشور تولید و صادرات نفت را تحت تأثیر قرار داده است. دیگر کشورهای عمده تولیدکننده نفت، بهخصوص ونزوئلا، با فشار و تنشهای سیاسی-اقتصادی زیادی روبرو هستند. بسیاری از کارشناسان انرژی معتقدند صادرات نفت ونزوئلا با نوسانات شدید روبرو خواهد شد.
درمجموع، تمام این گسستگیها، حملات و آتشسوزی کانادا تولید روزانهی حدود 3.7 میلیون بشکه نفت را از بین برد. این مسائل و فشارها قیمت نفت را به بالاترین حد در سال رساند. در دو سال گذشته، اینقدر در مازاد عرضه نفت قرار داشتیم که مثلاً ناپدید شدن صنعت نفت لیبی اصلاً حس نشد یا بازگشت شورشیان نیجریه آرامش واردکنندگان نفت را برهم نزد. اما هماکنون، کمبود و مشکلات نفت نگرانیهای بزرگتری در بازار تحتفشار کنونی ایجاد میکند.
ریچارد مالینسون کارشناس و تحلیلگر مسائل نفت و انرژی در جلسه مشاورهای در لندن گفت: "هنوز به شرایطی که هر مسئله کوچکی چند دلار بر قیمت نفت تأثیر میگذاشت، بازنگشتهایم. اما مطمئناً بازار نفت بازهم تحت تأثیر مسائل سیاسی جغرافیایی قرار دارد."
آژانس بینالمللی انرژی گفت آتشسوزی کانادا که در بدترین حالت تولید حدود 1 میلیون بشکه نفت روزانه را متوقف کرده بود، اکنون در حال بهبودی است اما بهاحتمالزیاد اختلالات در نیجریه و لیبی مدت بیشتری ادامه مییابد. این آشوبها در نیجریه و لیبی کاری را انجام داد که اوپک از انجام آن سرباز زد: سفت کردن شیر نفت
رابرت مک نالی بنیانگذار و رئیس گروه رپیدان ( شرکت مشاوره انرژی) گفت: " سیل اختلالات و آشوبها در برخی مناطق نفتخیز به ثبات و تعادل قیمت نفت کمک کرد و توازن میان عرضه و تقاضا در بازار جهانی را تسریع کرد."
مسائل نیجریه هم ازلحاظ شدت آشوبها و هم وسعت آن نگرانکننده است. تخریب و حملات در این کشور تولید روزانه نزدیک به یکمیلیون بشکه نفت را در ماه مه متوقف کرد. نگرانی دیگر این است که نسل جدید شبهنظامیان در این کشور تمایلی به مذاکره با دولت ندارند. مالینسون میگوید این احتمال وجود دارد که نیجریه با درگیریهای طولانی مشابه با آشوبهای سپتامبر 2006 روبرو باشد که شبهنظامیان به شکلی منظم و برنامهریزیشده شرکتهای نفت خارجی و تأسیسات تولید آنها در نیجریه را هدف قراردادند.
خود این آشوبها بهتنهایی جای نگرانی ندارند یا حداقل در دو سال گذشته اینگونه نبودهاند. اما اکنونکه تقاضا برای نفت رو به افزایش است (بهخصوص در هند و همچنین در دو مصرفکننده بزرگ نفت جهان، چین و آمریکا) اگر مشکلی رخ دهد مشکلات بیشتری نسبت به قبل در بازار به وجود میآید.
این مسئله بهویژه درباره سیاست سرعتیِ استخراج نفت در عربستان صادق است. هنوز هم عربستان به همان میزان در حال استخراج نفت است که به حدود 10.2 میلیون بشکه در روز میرسد. این بدان معناست که عربستان نمیتواند برای پاسخگویی به نیاز جهانی نفت در شرایط حساس، میزان بیشتری استخراج کند و هرچه نفت بیشتری در روز استخراج کند، ظرفیت تولید مازاد در شرایط حساس در اوپک کمتر میشود.
و ازآنجاکه ظرفیت مازاد اساساً اهرم کنترل بحران و جلوگیری از شک بازار است، جهان بهزودی با فراز و نشیبهای زیادی روبرو خواهد بود.
مک نالی اظهار داشت: "با توجه به ظرفیتِ پایین عربستان در تولید مازاد نفت، نوسان قیمتها نیز بیشتر خواهد شد."