فرارو- یک کارشناس مسائل هسته ای درباره سخنان اخیر دکتر سیف در شورای روابط خارجی آمریکا گفت: «اگرچه در متن برجام بندی درباره مبادلات دلاری یا سرمایه گذاری کشورهای خارجی در ایران نیامده است اما مخالفت آمریکا با این موضوعات با روح برجام در تعارض است.»
رئیس بانک مرکزی ایران در سخنرانی خود در شورای روابط خارجی آمریکا بر لزوم انجام تعهدات آمریکا و اتحادیه اروپا براساس توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 تاکید کرد. سیف با اشاره به اینکه ایران هنوز به اقتصاد جهانی وصل نشده است گفت که باید به ایران اجازه استفاده از سیستم مالی آمریکا و امکان لمس تراکنشهای مالی ایران به سیستم مالی آمریکا(UTurn) داده شود. وی افزود: انتظار ما این بود که بعد از توافق هستهای ایران به سیستم اقتصادی بینالمللی دوباره متصل شود اما تا کنون این اتفاق نیفتاده است. سیف اشاره کرد که اگر اقدامات اخیر آمریکا بر علیه ایران منجر به رویارویی ایران با بانکهای بین المللی شود توافق هستهای شکست خواهد خورد.
اما جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید در واکنش به سخنان سیف اعلام کرد: دسترسی ایران به نظام مالی دنیا، جزء برجام نیست. ارنست گفت که دولت اوباما هرگز قول نداده که به عنوان جزئی از اقداماتش برای رفع تحریمها علیه ایران، این کار را برای تهران انجام دهد.
آیا اتصال ایران به سیستم مالی بین المللی جزو تعهدات آمریکا در برجام محسوب نمی شود؟
حسن بهشتی پور کارشناس مسائل هسته ای در گفتگو با فرارو گفت: «از یک نظر حق با آمریکا است چون در متن برجام به دسترسی ایران به نظام مالی دنیا اشاره نشده است و جاش ارنست درست می گوید. البته اینکه در برجام به این موضوع اشاره نشده به این دلیل است که سیاست ایران بعد از انقلاب کاهش اتکا به دلار و استفاده از سایر ارزها همچون یورو، فرانک، ین و ... و به عبارتی استفاده از یک سبد ارزی در کنار دلار بوده است.»
وی ادامه داد: «علت اتخاذ این سیاست هم این بود که هرگاه ارزش دلار پایین می آمد ضرر میکردیم و هرگاه بالا می رفت دچار تورم وارداتی می شدیم. لذا در مذاکرات برجام دنبال این نبودیم که آمریکا بازار دلار را برای ما باز کند؛ تاکید ما بر توافق هسته ای و لغو تحریم های مربوط به برنامه هسته ای بود.»
وی افزود: «منتهی به نظر می رسد بعد از برجام مطالبات ایران افزایش یافت که کار خوبی هم است و باید خواسته های خود را مطرح کنیم اما در تحلیلی واقع بینانه در برجام راجع مسائل دلار و اینکه بازار دلار را برای ما باز کنند چیزی نیامده است.»
این کارشناس مسائل هسته ای اظهار کرد: «اما به لحاظ روح برجام می توان گفت حق با آقای سیف و ایران است، چرا که برجام بر اساس روح همکاری و رفع موانع و مشکلات شکل گرفته است و این موضوع (تاکید بر حل و فصل مشکلات) در سطر سطر برجام وجود دارد.»
وی ادامه داد: «لذا وقتی ایران انتظار دارد بانک های اروپایی تضمین های کافی برای عدم تحریم از سوی آمریکا به دلیل همکاری با ایران را اخذ کنند، بر اساس روح برجام قابل پذیرش است و آمریکا باید این شرایط را مهیا کند چون در اولین پاراگراف متن برجام تاکید بر همکاری شده است و فضای کلی برجام مبتنی بر همکاری و مناسبات چندجانبه در زمینه های مختلف است.»
وی افزود: «لذا اگرچه در متن برجام بندی درباره مبادلات دلاری یا سرمایه گذاری کشورهای خارجی در ایران نیامده است اما مخالفت آمریکا با این موضوعات با روح برجام در تعارض است.»
بهشتی پور با بیان اینکه ما در حال بهره برداری از لغو تحریم ها هستیم و اینکه می گویند تحریم ها هنوز لغو نشده غیرمنصفانه و اشتباه است گفت: «منتهی واقعیت این است که تحریم ها همانطور که به تدریج وضع شدند به تدریج هم در حال لغو هستند و اینکه ایران مطالباتی درخواست می کند به این دلیل است که می خواهد تحریم ها سریع تر لغو شود.»
وی ادامه داد: «لذا ما هنوز به خواسته های خود در برجام نرسیدیم و تحریم ها آن اندازه که باید لغو می شد نشده است که این به دو دلیل است. اول اینکه طرف اروپایی تحریم های خود را لغو کرده اما در عمل از ترس تحریم های احتمالی آمریکا خیلی تدریجی وارد همکاری شده است و فقط بانک های کوچک با ما کار می کنند در حالی که بانک ها و شرکت های بزرگ تر چون تردید دارند هنوز وارد نشده اند.»
وی افزود: «دوم اینکه اصولا آمریکایی ها از ابتدا گفته بودند تحریم ها را متوقف می کنند اما لغو نمی کنند که این موضوع باعث شده در داخل آمریکا جمهوری خواهان و لابی صهیونیست ها فشار بیاورند که اجرایی شدن برجام را به تاخیر بیاندازند که البته طرف ما دولت آمریکا است و باید پاسخگو باشد که چرا برجام را اجرا نمی کند.»
بهشتی پور با بیان اینکه ایران باید مطالبات خود را مطرح کند تا برجام زودتر و به طور کامل اجرایی شود گفت: «اما دل مردم را هم نباید خالی کنیم که کلی امتیاز دادیم و به جای آن آبنبات گرفتیم که واقعا اینطور نیست.»
وی ادامه داد: «از سوی دیگر باید توجه کرد اینکه ایران می گوید هنوز وارد بازار جهانی نشده است، قبل از تحریم های هسته ای هم وارد بازار جهانی نبود و آمریکا از سال 1358 ایران را از نظام پولی بین المللی و مبادلات جهانی حذف کرده بود و اجازه نداد ایران در بانک های مختلف حساب باز کند و وارد سازمان تجارت جهانی شود.»
وی افزود: «لذا ایران با طرح این خواسته در واقع می خواهد به قبل از سال 1358 برگردد که مطالبه خوبی هم است و باید مطرح و پیگیری شود. اما قطعا اگر آمریکا زیر بار این خواسته ایران نرفت دلیلی ندارد که ما برجام را کنار بگذاریم.»
چرا در صفحه اول بر جام قید نشده آمریکا اجازه استفاده از دلار را در معاملات با ایران را تعهد خواهد کرد؟