بنزین در سال 95 باید گران شود؟

فرارو- یک استاد دانشگاه گفت: «افزایش قیمت بنزین قطعا باعث افزایش قیمت ها می شود. این اقدام باعث افزایش هزینه تولید شده و هم به تولیدکننده و هم به مصرف کننده فشار خواهد آورد که با توجه به فشار رکود تورمی در کشور این کار بر مشکلات آنها خواهد افزود.»

ناصر سجادي، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران با بیان اینکه همزمان با افزایش قیمت دلار و تورم باید قیمت بنزین سالانه افزایش یابد گفت: ثابت نگه داشتن قیمت بنزین منجر به جهش مصرف این فرآورده استراتژیک نفتی خواهد شد. وی افزود: در سال‌هایی که افزایش قیمت بنزین در داخل کشور اعمال شده، عملاً رشد مصرف این فرآورده نفتی یا متوقف شده یا منفی بوده است. لذا پیشنهاد می‌شود مطابق با رشد نرخ تورم و افزایش قیمت دلار، قیمت بنزین افزایش یابد. به عبارت دیگر، چنانچه قیمت دلار در کشور افزایش یابد، باید قیمت بنزین را هم گران کنیم تا از رشد افسارگسیخته مصرف این فرآورده نفتی جلوگیری شود.

 آیا دولت باید در سال 95 قیمت بنزین را گران کند؟

دکتر محمد قلی یوسفی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «برخی بحث ها (همچون یکسان و شفاف شدن قیمت ها و عدم دخالت دولت در اقتصاد) از نظر جنبه های نظری و علمی خیلی خوب است اما وقتی در عمل یا در وضعیت خاص ایران موضوع را بررسی می کنیم شرایط متفاوت می شود.»

وی ادامه داد: «واقعیت این است که در شرایط کنونی کشش بنزین برای افزایش قیمت کم است و افزایش قیمت بنزین موجب کاهش مصرف آن نمی شود. اما با توجه به فاصله قیمت هایی که در سطح بین المللی و داخلی وجود دارد هر چقدر این فاصله کمتر شود جامعه نفع می برد؛ اما این امر تنها مربوط به بنزین نیست و دستمزدها و سیاست های رفاهی و بخش های تولیدی باید در حد استاندارد باشد.»

وی افزود: «لذا دولت باید سیاست جامعی در نظر بگیرد. در اقتصادی که ناهنجاری های زیادی دارد اینکه درباره یک بخش صحبت عینی کنیم و باقی بخش ها را رها کنیم به جایی نمی رسیم.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «تجربه نشان داده برای آنکه بتوان قیمت ها را یکسان کرد باید شرایط آن را فراهم کرد. اکنون در سطح کلان این شرایط مهیا نیست لذا اگرچه این موضوع ایده خوبی است اما تبعات سیاسی و اجتماعی زیادی دارد.»

وی ادامه داد: «دولت اکنون با کسری بودجه مواجه است و بهتر بود به جای طرح بحث کاهش تقاضا، دولت عنوان می کرد که نمی تواند به بنزین سوبسید دهد و مردم خود باید کمربندها را ببندند و در این کار مشارکت کنند چراکه با توجه به کسری بودجه هزینه مصرف بنزین را باید کاهش داد که تا حدودی  هم درست است چون هیچ دلیلی ندارد که دولت هزینه کند تا مردم بنزین بسوزانند.»

وی افزود: «اما باید تبعات این موضوع را در نظر گرفت. افزایش قیمت بنزین قطعا باعث افزایش قیمت ها می شود. این اقدام باعث افزایش هزینه تولید شده و هم به تولیدکننده و هم به مصرف کننده فشار خواهد آورد که با توجه به فشار رکود تورمی در کشور این کار بر مشکلات آنها خواهد افزود.»

این کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: «بنابراین سیاست های دولت باید در قالب یک بسته تدوین شود که شاید در این صورت اثر بخش تر بوده و بهتر جواب دهد و مسئولین باید استراتژی بلند مدتی اتخاذ کنند. این درست نیست هر مدیری در هر بخشی دستور العملی صادر کند که در مخالفت یا تناقض با نظر دیگر بخش ها باشد و باید به صورت هماهنگ با سایر بخش ها عمل کرد.»

یوسفی با بیان اینکه این سوال که بنزین باید گران شود یا خیر مانند این سوال است که داشتن زیر سیگاری طلا خوب است یا بد، گفت: «اگر فردی میلیارد باشد شاید داشتن زیرسیگاری از طلا خوب باشد اما قطعا برای فردی که به نان شب محتاج است داشتن زیر سیگاری از جنس طلا اشتباه است؛ لذا باید متناسب با شرایط به موضوعات نگاه کرد.»

وی افزود: «لذا اگر بحث افزایش قیمت بنزین در یک بسته جامع دیده شده بود و یک استراتژی بلند مدت را نشان می داد ملموس تر بود اما به صورت بخشی پسندیده نیست که هر مدیری سیاستی را دنبال کند و باید تبعات آن مطالعه شود.»

یوسفی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش قیمت بنزین موجب افزایش قیمت سایر کالاها می شود؟، گفت: «اثرات افزایش قیمت بنزین به صورت مطلق نیست و اگرچه ممکن است اثرات اولیه ای نداشته باشد اما اثرات ثانویه دارد و این تاثیر از یک بخش به بخش دیگر منتقل می شود و قیمت های نسبی را بهم می زند و خیلی از کالاها را تحت تاثیر قرار می دهد.»

وی ادامه داد: «اینکه بخواهیم تاثیر افزایش قیمت بنزین را با کشش قیمتی بسنجیم درست نیست چراکه باید اثرات ثانوی افزایش قیمت بنزین را در نظر گرفت.»

وی افزود: «در کشوری که حمل و نقل آن مشکل دارد و واسطه گران به دنبال افزایش قیمت هستند افزایش قیمت بنزین هم اثرات روانی و هم اثرات اقتصادی دارد و نمی توان این تاثیر را فقط در کشش قیمتی سنجید.»