فرارو- یک کارشناس مسائل خاورمیانه درباره حادثه اخیر منا گفت: «در مورد حوادث اخیر در داخل عربستان از جمله حادثه منا باید گفت شاید این حوادث ارتباط مستقیمی با جنگ قدرت در داخل عربستان نداشته باشد؛ اگرچه اکنون برخی ها این حوادث را به جنگ قدرت میان محمد بن سلمان و محمد بن نایف ربط می دهند.»
از زمان مرگ ملک عبدالله پادشاه عربستان و جلوس ملک سلمان بر تخت پادشاهی این کشور شاهد بروز حوادث و اتفاقاتی پیرامون این کشور هستیم. از جمله این اتفاقات تصمیم حمله به کشور مسلمان یمن و بروز حوادث تلخ سقوط جرثقیل در مکه و اخیرا حادثه منا است.
آیا بروز اینگونه اتفاقات و امکان ادامه اتفاقاتی از این دست می تواند موجب دگرگونی ساختار قدرت در عربستان شود؟ این اتفاقات چه تاثیری بر دیدگاه مسلمانان نسبت به عربستان و جایگاه این کشور در جهان اسلام می گذارد؟
مسعود اسداللهی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با فرارو گفت: «با مرگ ملک عبدالله دگرگونی در ساختار قدرت عربستان اتفاق افتاد و اکنون سوال این است که آیا این دگرگونی می تواند خود را تثبت کند یا نظام سیاسی عربستان دچار تنش سیاسی خواهد شد.»
وی ادامه داد: «تا کنون ملک سلمان و به خصوص پسر ایشان موفق شده تمام مخالفین خود در درون خاندان آل سعود را حداقل ساکت کند و به حاشیه براند؛ به گونه ای که اگرچه حجم نارضایتی از عملکرد محمد بن سلمان بسیار بالاست، اما فعلا شاهد اعتراضات آشکار در درون آل سعود نیستیم.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار کرد: «اما ایده جنگ یمن و تحولات اخیر از جمله حادثه منا می تواند در این رابطه تاثیرگذار باشد؛ به این معنا که اگر عربستان بتواند ادعا کند در یمن موفق بوده و با پیروزی کامل از جنگ خارج شده به معنای تثبیت قدرت محمد بن سلمان خواهد بود و مخالفین او در آل سعود دیگر نخواهند توانست چالش قدرتی برای او ایجاد کنند.»
وی ادامه داد: «اما اگر نتایج جنگ یمن برای عربستان هزینه بسیار بالایی ایجاد کند و عربستان نتواند ادعا کند در این جنگ پیروز بوده آن موقع صدای مخالفان در درون آل سعود شنیده خواهد شد و آنها قطعا از این فرصت برای برکناری محمد بن سلمان استفاده خواهند کرد.»
وی افزود: «لذا از یکسو باید منتظر تحولات یمن و البته سوریه بود چرا که اکنون تحولات سوریه هم به سمتی پیش می رود که شکستی آشکار برای سیاست های عربستان، ترکیه و قطر رقم خواهد خورد و اکنون شاهد آن هستیم که غربی ها نسبت به تعامل با نظام سوریه و شخص اسد در حال تغییر عقیده هستند.»
اسداللهی گفت: «اما از سوی دیگر در مورد حوادث اخیر در داخل عربستان از جمله حادثه منا باید گفت شاید این حوادث ارتباط مستقیمی با جنگ قدرت در داخل عربستان نداشته باشد؛ اگرچه اکنون برخی ها این حوادث را به جنگ قدرت میان محمد بن سلمان و محمد بن نایف ربط می دهند.»
وی ادامه داد: «محمد بن نایف ولیعهد اول عربستان است و همزمان وزیر کشور می باشد و هرگونه وضعیت امنیتی حج در اختیار وزارت کشور است و لذا هرگونه حادثه ای از این نوع علامت سوالی مقابل عملکرد محمد بن نایف قرار خواهد داد. به همین دلیل برخی معتقدند این حادثه عمدا از سوی محمد بن سلمان ایجاد شده تا ضربه ای اساسی به محمد بن نایف وارد کرده و او را از پست وزارت کشور و نیز ولیعهدی اول برکنار سازد.»
وی تصریح کرد: «اما به نظر من این موضوع قطعی نیست و به نظر می رسد بیشتر تحلیل است تا خبر یا واقعیت.»
این کارشناس مسائل خاورمیانه خاطرنشان کرد: «البته ما در عربستان در دهه های اخیر بارها شاهد اینگونه حوادث بوده ایم و اگر حادثه اخیر باعث اعتراض گسترده جهان اسلام شود قطعا در درون نظام آل سعود تنش و بی ثباتی بالایی ایجاد خواهد کرد.»
وی تصریح کرد: «اما متاسفانه ما تا اکنون شاهد چنین اعتراضاتی نیستیم و دولت های اسلامی و عربی سکوت اختیار کردند و اگر این سکوت ادامه داشته باشد عربستان از این بحران هم جان سالم به در خواهد برد.»
اسداللهی در پاسخ به این سوال که چرا کشورهای اسلامی نسبت به این حادثه سکوت کرده اند؟، گفت: «در این رابطه ما باید بحث دولت های اسلامی را از ملت های اسلامی جدا کنیم. متاسفانه اکثر دولت های اسلامی تحت نفوذ مالی عربستان قرار دارند و عربستان با اهرم کمک های مالی باعث شده این دولت ها هیچگونه اعتراضی به عملکرد عربستان نداشته باشند که در جنگ یمن شاهد این موضوع بودیم. لذا بعید به نظر می رسد در شرایط فعلی دولت های اسلامی اعتراضی بکنند.»
وی ادامه داد: «اما در مورد ملت ها اگر حجم این حادثه و حقایق و مسائل پشت پرده آن برای ملت ها بیان شود قطعا بر افکار عمومی تاثیر خواهد گذاشت و هنگامی که احساسات ملت ها جریحه دار شود قطعا دولت های اسلامی هم نمی توانند سکوت کنند و آنگاه تحت فشار افکار عمومی مجبور به موضع گیری خواهند شد.»
وی افزود: «بنابراین باید اطلاع رسانی بسیار وسیع و گسترده ای صورت گیرد که متاسفانه در این جا هم به دلیل سیطره عربستان بر رسانه های جهان عرب و اسلام به نظر نمی رسد امید زیادی وجود داشته باشد، اگرچه باید تلاش لازم صورت گیرد.»