فرارو- معاون وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه ایران طی 2 یا 3 ماه آینده برنامه غنی‌سازی خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه می‌کند، گفت: براساس برجام محدودیت ما در غنی‌سازی حدود 8 سال است و بعد از آن ایران می‌تواند طبق برنامه خود کار کند و این برنامه به هیچ وجه نیاز به تصویب در آژانس ندارد.
نشست ویژه اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بعدازظهر یکشنبه 18 مرداد با حضور سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان برگزار شد.
در این نشست که 4 ساعت به طول انجامید، نمایندگان مجلس از جمله کریمی قدوسی، سیدباقر حسینی، آصفری، شفیعی، فتح‌الله حسینی، آقامحمدی، جوکار، بخشایش اردستانی، کوثری، منصوری آرانی، سبحانی‌نیا، اسماعیلی و موسوی‌نژاد سوالاتی را در زمینه توافق هسته‌ای به ویژه موضوع راستی‌آزمایی از سوی آژانس اتمی، نحوه تشکیل و وظایف کمیسیون مشترک برای نظارت بر توافق، شرایط قطعنامه شورای امنیت بر تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران، رویکرد دوگانه آژانس در برخورد با توافق هسته‌ای، نحوه برگشت‌پذیری تحریم‌ها، شرایط تحقیق و توسعه در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای بعد از توافق، شرایط اقتصاد ایران بعد از توافق هسته‌ای، زمان دقیق اجرای توافق، انجام تعهدات و شرایط راستی‌آزمایی، پذیرش اختیاری پروتکل الحاقی، رویکرد ایران نسبت به نقد قطعنامه شورای امنیت، لغو تحریم‌های سوئیفت و تحریم‌های نفتی، شرایط غنی‌سازی و تولید سانتریفیوژ پس از پایان توافق، رویکرد ایران نسبت به بازرسی از مراکز هسته‌ای و غیرهسته‌ای، چگونگی و عملکرد ایران در حفظ و رعایت خطوط قرمز نظام و علت تایید نشدن متن فارسی و انگلیسی در توافق وین مطرح کردند.
گزیده سخنان عراقچی در این نشست را در ادامه می خوانید: - راستی‌آزمایی آژانس در کل به صورت کمّی است، البته آژانس در توافق ژنو سابقه خوبی در راستی‌آزمایی دارد، اما واقعیت این است که در عرصه برای انجام تعهدات و راستی‌آزمایی هیچ داور بین‌المللی دیگری وجود ندارد و نمی‌توان جایگزین دیگری به جای آژانس پیدا کرد.
- بالاخره یک نهادی باید بیاید از تاسیسات ایران بازدید کرده و گزارش مربوطه را ارائه کند. از طرف دیگر ما در این حوزه کاری که کردیم این بود که تمام راستی‌آزمایی آژانس در این مرحله را به صورت کمّی و عددی مشخص کرده، از این‌رو چک‌لیستی برای راستی‌آزمایی وجود دارد که آژانس آمده و از تاسیسات بازرسی کرده و در صورت انجام تعهدات آن چک لیست را تایید می‌کند. بنابراین آژانس هیچ قوت مانوری برای تفسیر برجام ندارد و نمی‌تواند اعداد را کم و زیاد کرده و به طور مثال بگوید که این عدد باید بیشتر یا کمتر باشد.
- اساساً براساس قانون بازرسی‌ها در چارچوب پروتکل الحاقی صورت می‌گیرد و پروتکل الحاقی یک معاهده متعارف بین‌المللی بوده که تاکنون پیش از 140 کشور به آن پیوسته و 120 کشور هم‌اکنون در حال اجرای آن هستند، از این‌رو این قانون و موضوعات مطرح شده مختص به ایران نیست، از این‌رو هرگونه بازرسی چه از مراکز اعلام شده و چه مراکز اعلام نشده در این چارچوب خواهد بود. از طرف دیگر در بحث PMDتقاضاهایی از سوی کشورهای غربی وجود داشت اما خوشبختانه در نقشه راه میان ایران و آژانس هیچگونه بازرسی از مراکز نظامی دیگر وجود ندارد.
ایران بنایی برای تولید ماشین‌های بالاتر از IR8 ندارد- ایران براساس برنامه‌ریزی به صورت گرفته بنایی برای تولید ماشین‌های بالاتر از IR8 نداریم و هم‌اکنون در حال کار بر روی این ماشین‌ها هستیم و عملاً تحقیق و توسعه در این حوزه حدود 10 سال طول می‌کشد. از طرف دیگر آنچه که برای ایران در مذاکرات خط قرمز کلیدی در حوزه تحقیق و توسعه بود، این است تحقیق و توسعه بر روی ماشین‌های IR6و IR8نباید معطل بماند که این موضوع صریحاً در برجام آمده که تحقیق و توسعه بر روی این ماشین‌ها انجام می‌شود. حتی ما برای ساخت ماشین‌های جدید و تولید یک نمونه اینگونه ماشین‌ها محدودیتی نداریم، اما در مرحله تست مکانیکی و تزریق گاز، روی ماشین‌های فراتر از IR8که ما تصمیمی نیز در این حوزه نداریم، محدودیت‌هایی وجود دارد.
ایران تا 15 سال اجازه ساخت رآکتور آب سنگین جدید را ندارد- براساس برجام محدودیت‌ها 8 ساله و در موضوع تعداد ماشین‌ها تا 10 ساله است. همچنین در برجام آمده است که ایران تا 15 سال نمی‌تواند رآکتور آب سنگین جدیدی را بسازد که در این رابطه کشور نیز برنامه‌ای برای ساخت رآکتور جدید ندارد. همچنین ایران براساس برجام از ساخت تاسیسات جدید غنی‌سازی تا 15 سال منع شده است که در این رابطه باید بگویم که کشور به تاسیسات جدید در این حوزه نیاز نداشته و همان تاسیسات نطنز با ماشین‌های IR8نیازهای ما را تامین می‌کند و موضوعات مطرح شده در رابطه با 20 سال و 25 سال اصلا مربوط به محدودیت‌ها نمی‌شود، بلکه مربوط به نظارت بر تولید برخی از قطعات است.
- براساس برجام، ما در بحث تولید سانتریفیوژها محدودیتی نخواهیم داشت، همچنین در برجام آمده است که برای تولید ماشین‌های سانتریفیوژ و برای غنی‌سازی محدود دوره محدودیت ما 8 ساله است، از این‌رو بعد از این مدت جمهوری اسلامی ایران به برنامه درازمدت خود پایبند بوده، البته طبیعی است که بعد از 8 سال یک شبه معجزه نشده و ابتدا باید زیرساخت‌های آن و ماشین‌ها تولید شود، از این‌رو قرار است که ما برنامه خودمان را به آژانس بدهیم، زیرا براساس پروتکل الحاقی تمام کشورها موظف هستند که برنامه خود را به آژانس ارائه دهند.
برنامه‌ریزی ایران برای تولید سوخت 6 نیروگاه اتمی- غالباً برنامه تمام کشورها 10 ساله ارائه می‌شود، اما ما احتمالا برنامه 15 ساله به آژانس ارائه خواهیم داد که براساس برنامه‌ریزی‌ها در پایان برنامه یک میلیون سو تولید خواهد شد. براساس برجام ایران تا 8 سال در تولید ماشین‌های جدید محدودیت دارد، اما بعد از سال هشتم طبق برنامه خودمان شروع به تولید ماشین‌های IR6و IR8می‌کنیم. از طرف دیگر بحث برنامه خودمان در فاصله بین سال چهاردهم تا سال پانزدهم به یک میلیون سو خواهیم به طوری که 190 هزار سو یک نیروگاه را تامین می‌کند و در پایان 15 سال با تکمیل IR8ظرفیت تولید سوخت برای 5 تا 6 نیروگاه را خواهیم داشت.
- نمایندگان قطعاً باید در اشاره به خطوط قرمز و نسبت دادن به معظم‌له دقت لازم را داشته باشند تا یک وقت موضوعاتی که مدنظر ایشان نبوده، نسبت ندهیم و یا اگر چیزی را نسبت می‌دهیم، موضوع به صورت کامل بیان شود. از طرف دیگر اینکه هر چیزی گفته شود و بگوییم که این مسئله مورد نظر رهبری نبوده، از این‌رو من فکر نمی‌کنم که خود ایشان نیز راضی باشند که به این ترتیب همه‌جا از ایشان خرج شود.
- برخی مطرح کرده‌اند که محدودیت غنی‌سازی جزو خطوط قرمز رهبری بوده است، حال کجا این موضوع جزو خطوط قرمز ایشان بوده است؟ بلکه رهبر معظم انقلاب فرمودند که تحریم‌های اقتصادی و مالی، یکجا و بقیه در فاصله معقول برداشته شود، از این‌رو من ترجیح می‌دهم که موارد به صورت کارشناسی بررسی شود. همچنین باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد که در برخی ادعاها، سند به دست دشمن ندهیم. به طور مثال در بحث تحریم‌های موشکی، موشک‌های ما شامل قطعنامه نمی‌شوند، آنچه که در قطعنامه مشخص شده این است که هیچکدام از موشک‌های ما آن موارد و خاصیت‌ها را ندارد. حال دوستان بیایند و بارها بگویند که موشک‌های ما جزو موارد قطعنامه می‌شود! که قطعاً این اظهارات هرکدام سندی برای استفاده دشمنان می‌شود.
- ما در بحث توافق هسته‌ای باید تصویر کلان را ببینیم و ببینیم که آیا به خواسته‌های خود رسیده‌ایم و بعد بیاییم بر روی جزئیات مته به خشخاش بگذاریم. به طور مثال در این حوزه آیا در عملیات آزادی خرمشهر، نتیجه عملیات را با آزاد شدن شهر می‌سنجند یا با تعداد شهدا؟ از این‌رو حتما در هر عملیات یا مذاکراتی باید هزینه‌هایی داده شود. از این‌رو در مذاکرات نیز باید دستاوردهای کلان را ببینیم. حال اگر در این مذاکرات به دستاوردهای نظام نرسیدیم انتقادات وارد است، بنابراین باید توجه داشت که آیا در بحث توافق هسته‌ای و در نبردی 12 ساله، عزت ما حفظ شده است؟ در این رابطه باید پرسید که آیا جنگ اصلی ما بر سر غنی‌سازی بود یا جنگ اصلی بر سر این بود که اراده چه کسی بر دیگری فائق بیاید؟ آیا ما بودیم که سیاست غنی‌سازی صفر را پذیرفتیم یا آنها بودند که سیاست غنی‌سازی صفر خودشان را کنار گذاشتند؟ کدام طرف در این نبرد اراده‌ها پیروز شد؟ آنها بودند که 6 قطعنامه خود را که می‌گفت غنی‌سازی ایران باید بلافاصله تعلیق شود، کنار گذاشته و غنی‌سازی ما را پذیرفتند. ما در این حوزه 12 سال مقاومت کردیم و ربطی به تیم مذاکره‌کننده ندارد. 12 سال مردم مقاومت کرده و ارتش‌یان و نظامیان نیز دشمن را از تهدید نظامی ناامید کردند
- وی در واکنش به موضوعات مطرح شده در رابطه با استفاده دولت از مذاکرات برای انتخابات آتی مجلس گفت: این اظهارات و مطالب به هیچ وجه درست نیست. مثلا خوب است که ما بگوییم انتقادات مطرح شده برای انتخابات مجلس است؟
ایران تا 3 ماه آینده برنامه غنی‌سازی خود را به آژانس بین‌المللی اتمی ارائه می‌کند- ایران طی 2 یا 3 ماه آینده برنامه غنی‌سازی خود را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه می‌کند، براساس برجام محدودیت ما در غنی‌سازی حدود 8 سال است و بعد از آن ایران می‌تواند طبق برنامه خود کار کند و این برنامه به هیچ وجه نیاز به تصویب در آژانس ندارد. از طرف دیگر ما در سال هشتم زمانی که اقدام به تولید IR6و IR8می‌کنیم، عملا به آن نیازی نداریم، زیرا ایجاد زیرساخت‌های ماشین‌های IR8حدود 2 یا 3 سال طول می‌کشد، بنابراین برای تولید در سطح انبوه 2 تا 3 سال زمان نیاز است، از این‌رو در این مدت مواد غنی‌شده که در سال به حدود 200 سانتریفیوژ می‌رسد را انبار می‌کنیم.
قطعنامه شورای امنیت هیچ مانعی برای تست موشکی در ایران ایجاد نمی‌کند- به طور حتم این قطعنامه برای ایران الزام‌آور نیست، بر فرض اینکه این موضوع باشد، نقض قطعنامه به معنای نقض برجام نیست. البته وزارت خارجه پس از تصویب قطعنامه موضع رسمی خود را در به رسمیت نشناختن این قطعنامه اعلام کرد. از طرف دیگر ما در مفاد قطعنامه اعلام نظر کردیم، همچنین هیچ جای نگرانی از این قطعنامه برای ما وجود ندارد، زیرا هیچکدام از موشک‌های ما در حیطه این قطعنامه قرار نمی‌گیرد. حتی نظامیان ما در این رابطه اعلام کرده‌اند که هیچکدام از موشک‌های بالستیک ما برای حمل کلاهک‌های هسته‌ای طراحی نشده‌اند.
