ریشه اعتیاد کجاست؟

فرارو- یک کارشناس اجتماعی معتقد است "برای سخن‌گفتن و مقابله با اعتیاد باید توجه داشته باشیم که با یک سیستم اجتماعی – اقتصادی روبه‌روئیم و نه با سیستمی تک بعُدی. بنابراین باید در برنامه‌ریزی‌های مربوط به اعتیاد، مسائل اجتماعی – اقتصادی را مورد توجه قرار دهیم و بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم."

طبق آمارهای رسمی در حال حاضر یک میلیون و 325 هزار معتاد در کشور وجود دارد و روزانه 70 نفر به جمعیت معتادان کشور افزوده می‌شوند. تعداد زیادی از معتادان را جوانانی با میانگین 20 سال تشکیل داده‌اند. 1.5 تن مواد مخدر، مصرف روزانه این افراد است. گرایش زنان به اعتیاد در طی سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است و... . آمارها و اخبار پیرامون اعتیاد به همین‌جا محدود نمی‌شود و می‌توان بیش از این‌ها درباره آن سخن گفت.

افزایش انواع آمارها درباره شیوع اعتیاد در کشور، مسئولان را بیش از پیش نگران کرده است. وزارت کار و رفاه اجتماعی تلاش دارد تا این معضل اجتماعی را کنترل کند. اما رشته گم‌شده کجاست؟ با چه نگاهی و چگونه باید جلوی صعود وحشتناک اعتیاد در جامعه را گرفت؟

مدیر عامل "جمعیت تولدی دوباره" در این باره به خبرنگار فرارو می گوید: آیا تا به‌حال سعی کردیم با دید دیگری به کسی که به سراغ مصرف مواد می‌رود نگاه کنیم؟ آیا تا به‌حال به این اندیشیده‌ایم کسی که مواد مخدر مصرف می‌کند، شاید برای پاسخ به یک نیاز برطرف‌نشده و یا التیام یک درد این‌کار را میکند؟

عباس دیلمی‌زاده گفت: اینکه وزارت تعاون و رفاه اجتماعی بتواند اعتیاد را کنترل کند، کما اینکه تا کنون و سال‌ها از طریق بهزیستی کرده است، بسیار خوب است. اما ما باید پیش از هرچیز ببینیم با وجود تلاش برای پیشگیری از اعتیاد، به چه دلیل آمار آن روز به روز بالاتر رفته است؟ متاسفانه در ایران بر روی روش‌های پیشگیری به‌خوبی کار نشده و روش‌های آن درست نیست. دلیل این امر چیست؟ ما در طی سال‌ها همواره مداخلات استاندارد مربوط به پیش‌گیری را اجرا کرده‌ایم، اما از تغییرات اجتماعی، بالا و پایین‌شدن خط فقر، میانگین درآمد افراد و ... غافل بوده‌ایم.

مدیرعامل جمعیت تولدی دوباره تصریح کرد: در بررسی، تحلیل و پیشگیری موضوع اعتیاد، ما باید متوجه تغییرات اجتماعی باشیم. مداخلاتی که در طی این سال‌ها در این حوزه انجام شدند، مداخلاتی بدون در نظر گرفتن این تغییرات بوده‌اند. این در حالی است که جامعه ایران در طی این سال‌ها با تغییرات گسترده‌ای روبرو بوده است.

وی گفت: فقر می‌تواند از دلایل مهم برای ورود به اعتیاد باشند، اما کمتر کسی به این موضوع توجه می‌کند که ما در حال حاضر با افزایش آمار اعتیاد در میان افراد 17 الی 24 سال روبرو هستیم.

عباس دیلمی‌زاده با اشاره به توجهِ کم ما به دلایل اصلی مصرف مواد مخدر خصوصا در میان جوانان، گفت: برای سخن‌گفتن و مقابله با اعتیاد باید توجه داشته باشیم که با یک سیستم اجتماعی – اقتصادی روبه‌روئیم و نه با سیستمی تک بعُدی. بنابراین باید در برنامه‌ریزی‌های مربوط به اعتیاد، مسائل اجتماعی – اقتصادی را مورد توجه قرار دهیم و بر اساس آن برنامه‌ریزی کنیم. برای مثال ما باید ببینیم در گروه سنی 17الی 24 سال چه تغییراتی پیش آمده و چه نیازهایی در آن‌ها تغییر کرده است؟ بسیاری از این افراد سعی می‌کنند تا با مصرف مواد مخدر دردهایشان را آرام کنند.

دیلمی‌زاده همچنین در ادامه درباره نبود درک و توانایی نسبت به اعتیاد در خانواده‌های ایرانی گفت: عدم توجه به تغییرات را در بنیاد خانواده‌ها نیز می‌توانیم ببینیم. در خانواده‌های ایرانی مرز بین کنترل و حمایت مشخص نیست و توانایی برای درک این تغییرات وجود ندارد. در نتیجه آمار زیادی از معتادان متعلق به جوانان می‌شود.

مدیر عامل "تولدی دوباره"در انتها اظهار کرد: گذشته از همه صحبت‌های کلاسیکی که درباره عوامل اعتیاد شده است، من این سئوال را می‌پرسم؛ چه دلایلی وجود داشته که یک فرد برای اولین بار به مصرف مواد مخدر روی آورده است؟ آیا می‌شود جور دیگری دید و گفت کسی که ماده مخدری مصرف می‌کند در پی پاسخ به یک نیاز برطرف نشده و یا آرام‌کردن دردهایش این کار را می‌کند؟