هیات وزیران با تعیین مبلغ دو میلیون و 500 هزار ریال به عنوان عیدی و پاداش پایان سال کارمندان و بازنشستگان، به همه دستگاه ها اجازه داد در صورت موافقت هر یک از کارکنان، این عیدی را به صورت سکه بهار آزادی با 10 درصد زیر قیمت بازار رسمی و ما به التفاوت بهای سکه (با 10 درصد زیر قیمت رسمی) تا رقم 250هزار تومانی عیدی را به صورت نقدی به آنان پرداخت کنند.
هیات وزیران به پیشنهاد معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور و به استناد ماده واحده قانون نحوه پرداخت عیدی به کارکنان دولت، ضوابط پرداخت پاداش آخر سال 1387 را تصویب کرد. بر این اساس همه وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسات و شرکت های دولتی، نیروهای مسلح، نیروی انتظامی و قوه قضائیه مجازند به کارکنان خود (رسمی، ثابت، پیمانی، خرید خدمت، قراردادی و موقت) و همچنین اعضای هیات علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی که به طور تمام وقت اشتغال به کار دارند، مبلغ ثابت 250هزار تومان به نسبت مدت خدمت تمام وقت در سال 1387 به عنوان پاداش آخر سال (عیدی) در بهمن ماه سال جاری از محل بودجه مصوب پرداخت کنند. پرداخت هرگونه وجه دیگری به عنوان پاداش آخر سال (عیدی) یا عناوین مشابه، علاوه بر مبلغ موضوع این مصوبه ممنوع است. در ضمن پرداخت پاداش آخر سال (عیدی)، به مستخدمان پیمانی، خرید خدمت، قراردادی و موقت مشروط بر آنکه وجهی به عنوان عیدی یا پاداش آخر سال یا عناوین مشابه آن دریافت نکرده باشند، به نسبت خدمت تمام وقت آنان در سال 1387 خواهد بود.
همچنین پرداخت پاداش آخر سال (عیدی) همه بازنشستگان، مستمری بگیران حقوق وظیفه از کارافتادگی و حقوق وراث مستخدمان متوفای مشمول صندوق های بازنشستگی کشوری و صندوق معذوریت و از کارافتادگی جهادسازندگی و صندوق های بازنشستگی نیروهای مسلح و نیروی انتظامی و سایر صندوق های بازنشستگی نیز مبلغ 250هزار تومان تعیین شده که از محل بودجه مصوب هر دستگاه اجرایی، قابل پرداخت است.
خدمت نیمه وقت بانوان از لحاظ اجرای این تصویبنامه، تمام وقت محسوب می شود، همچنین معلمان حق التدریس نسبت به ساعات تدریس، مشمول این تصویبنامه خواهند بود. براساس مصوبه دولت، شهرداری های سراسر کشور مجازند پاداش آخر سال 1387(عیدی) کارکنان شاغل، بازنشسته، مستمری بگیر، وظیفه از کارافتادگی و حقوق وظیفه وراث مستخدمان متوفای خود را طبق احکام این تصویبنامه، از محل اعتبارات منابع داخلی خود پرداخت کنند. دولت همچنین مصوب کرد که همه وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسات و شرکت های دولتی، نیروهای مسلح، نیروی انتظامی و قوه قضائیه و همچنین دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی می توانند به جای پرداخت نقدی پاداش آخر سال (عیدی) از سکه بهار آزادی با 10 درصد زیر قیمت بازار رسمی استفاده کنند.
اجرای این مصوبه منوط به پذیرش هر یک از کارکنان است و در این صورت تفاوت بهای سکه (با 10 درصد زیر قیمت رسمی) تا رقم 250هزار تومان عیدی، به صورت نقدی پرداخت می شود.
همه شرکت های دولتی، سازمان ها و موسسات و شرکت هایی که دارای مقررات خاص بوده و شمول قوانین و مقررات عمومی دولت بر آنها مستلزم ذکر نام است، مانند شرکت ملی نفت ایران، سازمان صنایع ملی ایران و تمام شرکت ها و سازمان های تابع آن، نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات عمومی، می توانند پاداش آخر سال (عیدی) را به کارکنان شاغل و بازنشسته خود از محل منابع داخلی و همچنین صندوق های بازنشستگی تابع خود پرداخت کنند. پرداخت هرگونه وجه دیگری تحت عنوان پاداش آخر سال و امثال آن ممنوع است.
مجامع عمومی شرکت های دولتی نیز موظفند از پرداخت هرگونه مبلغی تحت عنوان پاداش، عیدی و... به غیر از مبلغ مندرج در این تصویبنامه به مدیران این شرکت ها خودداری کنند. روسای مجامع شرکت های دولتی موظفند گزارش اجرای این تصویبنامه را به معاون اول رئیس جمهور ارسال کنند. براساس اعلام پایگاه اطلاع رسانی دولت همچنین همه دستگاه های موضوع ماده واحده قانون نحوه پرداخت عیدی به کارکنان دولت مصوب 1374 مکلفند فقط مبلغ پاداش موضوع این تصویبنامه را پرداخت کنند و پرداخت هرگونه وجه دیگری ممنوع است. سازمان حسابرسی یا حسابرسان قانونی شرکت ها مکلفند نظارت لازم را اعمال و موارد خلاف را گزارش کنند.
ابهام در تحقق اهداف
اولین بار در سال 85 ایده دادن سکه به عنوان عیدی در دستور بانک مرکزی قرار گرفت. به گفته یک مقام مسوول در بانک مرکزی دو سال قبل فراخوان عمومی عرضه سکه ها اطلاع رسانی شد و سکه های یادبود پیامبر اعظم(ص) به سازمان های دولتی که مایل بودند داده شد.اما اینکه پرداخت عیدی کارکنان و بازنشستگان دولتی و لشکری در قالب سکه می تواند به تحقق اهداف مورد نظر بانک مرکزی بینجامد بعید به نظر می رسد چراکه فعالان بازار طلا اعتقاد دارند با توجه به رکود بازار دارندگان سکه مجبورند سکه خود را به زیر قیمت در بازار به فروش برسانند و این امر باعث کاهش انگیزه نزد کارکنان برای دریافت سکه به عنوان عیدی خواهد شد.
با این حال رئیس کل بانک مرکزی دادن سکه به کارمندان و حقوق بگیران به جای عیدی را از راهکارهایی دانست که می تواند در کنترل نقدینگی موثر باشد.
محمود بهمنی معتقد است: «با این کار سه هدف محقق می شود؛ اول اینکه عیدی کارکنان پرداخت می شود، دوم با افزایش عرضه سکه توسط کارکنان قیمت این کالا در آستانه عید کنترل می شود و سوم عده ای سکه های خود را نگه داشته و نقدینگی کمتری وارد جامعه می شود.»
از سوی دیگر نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران چندان به تحقق اهداف مورد نظر بانک مرکزی خوشبین نیست.
محمد کشتی آرای می گوید: «در حال حاضر سکه بهار آزادی طرح جدید که از سوی بانک مرکزی عرضه می شود براساس قیمت های روز جهانی 215هزار تومان است اما قیمت همین سکه در بازار به دلیل رکود بازار 204 هزار تومان است. با توجه به اینکه کارمندانی که سکه عیدی می گیرند باید آنها را با قیمت های پایین تری بفروشند و ضرر کنند به نظر می رسد انجام این کار در اولویت ارگان های دولتی نباشد و آنها دادن 250هزار تومان پول نقد را بهتر بدانند.» به نظر کشتی آرای رکود فعلی بازار ما به التفاوت خرید و فروش را بیشتر کرده است و ضرر فروش سکه در بازار برای مردم بیشتر است.
نحوه تهیه و توزیع سکه
به گفته یکی از مسوولان بانک مرکزی امسال مانند دو سال پیش از طرف بانک مرکزی و اداره نشر اسکناس و خزانه در خصوص عرضه سکه ها اطلاع رسانی شده تا سازمان های دولتی ای که تمایل دارند به جای پول نقد، سکه به عنوان عیدی به کارمندان خود ارائه دهند به اداره نشر اسکناس و خزانه بانک مرکزی مراجعه کنند. این مقام مسوول با بیان اینکه اداره نشر اسکناس و خزانه به هیچ وجه به سازمان های خصوصی فروش سکه ندارد، عنوان کرد: «اجرای فروش سکه تنها منوط به سازمان ها و شرکت های دولتی است. زمانی که سازمانی نامه رسمی خود را به اداره نشر اسکناس و خزانه بانک مرکزی ارسال کند همان روز سکه ها با توجه به نرخ روز تحویل داده می شود و هیچ گونه تاخیری در ارائه سکه ها ایجاد نمی شود.»
در همین حال مجید صنیعی رئیس سازمان چاپ و اسکناس و مسکوکات بانک مرکزی با بیان اینکه ضرب سکه جدید در دستور کار سازمان قرار ندارد، اظهار کرد: «عیدی کارکنان دولتی یک سکه بهار آزادی با همان طرح ثابت و قدیمی گذشته است و تغییری نمی کند.» بانک مرکزی در اطلاعیه ای خطاب به سازمان ها و شرکت های دولتی اعلام آمادگی کرده بود عیدی کارکنان دولتی را به صورت سکه تامین کند. براساس این اطلاعیه سازمان ها و شرکت های دولتی می توانند با ارائه نامه به اداره نشر اسکناس و خزانه بانک مرکزی همان روز سکه ها را دریافت کنند.
