عجله ایرانی‌ها برای پیر شدن

سازمان ملل پیش‌بینی کرده ایران بعد از کشورهای امارات و بحرین، رتبه سوم جهان از نظر سرعت پیر شدن جمعیت را دارد.

به گزارش شهروند، آمارهای سازمان ثبت احوال کشور نشان می‌دهد، میزان رشد جمعیت بالای ۶۰‌سال در ایران از‌ سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۵۰ بیش از ۲۶‌درصد پیش‌بینی شده و انتظار می‌رود در ‌سال ۲۰۵۰ حدود ۳۳‌درصد جمعیت کشور بالای ۶۰‌سال باشند. به عبارتی دیگر، هم‌اکنون حدود ۴۰‌درصد جمعیت کشور سالمند هستند که در ‌سال ۱۴۲۰ این رقم به حدود ۶۰‌درصد می‌رسد و پس از این‌ سال نزدیک به ۴۰‌میلیون سالمند در ایران وجود خواهد داشت. کارشناسان جمعیت بر این باورند، یکی از تبعات افزایش سالمندی در کشور، کاهش نیروی کار است و کشورهای غربی این موضوع را تجربه کرده و مهاجرپذیری را به‌عنوان راهکار آن در پیش گرفته‌اند. آنان معتقدند افزایش جمعیت سالمندی در کشور چالش‌های مختلفی برای کشور در پی دارد که بحث سلامت سالمندی یکی از این موارد است.

علی‌اکبر محزون مدیرکل جمعیت، آمار و اطلاعات جمعیتی به خبرنگار ایرنا می‌گوید: در سال‌های اخیر، جمعیت کشورمان از مرحله جوانی به میانسالی گذر کرده، اکنون ۴۰‌درصد جمعیت کشور را میانسالان و ۳۱‌درصد را نیز جمعیت جوان بین ۱۵ تا ۲۹‌سال تشکیل می‌دهند. او ادامه می‌دهد: اگر سیاست‌های جمعیتی را به درستی به کار نگیریم، جمعیت کشور در آینده نزدیک به سمت سالمندی خواهد رفت و اکنون نرخ موالید در دنیا ۲.۱۹درصد و در ایران ۵.۱۸‌درصد است. محزون تصریح می‌کند: علاوه بر این، می‌توانم بگویم ایران از لحاظ جمعیتی سومین کشور در منطقه است، ولی از لحاظ نرخ موالید در بین کشورهای همسایه در جایگاه هشتم هستیم. او می‌گوید: باید در بحث اقتصادی با مدیریت درست و فراهم کردن اشتغال از پتانسیل نیروهای جوان استفاده کرد، این توانایی، پتانسیل باروری هم محسوب می‌شود و برای تعادل جمعیت نیز حائزاهمیت است.

صادق نوروزی کارشناس اجتماعی نیز در این زمینه می‌گوید: پیری جمعیت پروسه‌ای است که در تمام کشورهای جهان اتفاق می‌افتد و افزایش طول عمر، کاهش باروری و افزایش سن افراد متولد شده در دوره رشد سریع جمعیت از عوامل اصلی پیری جمعیت است.

او می‌افزاید: این امر چالش‌های زیادی را فراروی جوامع انسانی قرار داده و نگرانی‌هایی را در مورد حرکت به سوی رشد اقتصادی، هزینه‌های سیستم بهداشت، درمان و پرداخت حقوق بازنشستگی و تأمین رفاه سالخوردگان به همراه دارد.

نوروزی ادامه می‌دهد: زمانی که افراد پنجمین دهه از زندگی خود را پشت سر می‌گذارند، احتمال مشارکت آنها در کار و فعالیت اجتماعی کاهش می‌یابد و استفاده از پس‌انداز، باعث کاهش ذخیره دارایی آنان می‌شود. حبیب‌الله زنجانی عضو انجمن جمعیت‌شناسی ایران نیز در این زمینه می‌گوید: جمعیت فعلی جوان کشور تا ۳۵‌سال دیگر به مرز سالخوردگی وارد می‌شود و کشور همان‌طور که در تأمین آموزش ابتدایی، عالی و اشتغال این گروه سنی با مشکل مواجه شد در تأمین هزینه‌های مراقبت از سالمندی آنها نیز با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شود. او ادامه می‌دهد: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در صورت افزایش نرخ رشد اقتصادی در کمتر از ۱۵‌سال آینده، کشور کمبود نیروی کار را تجربه خواهد کرد.

زنجانی، افزایش بار بیماری‌های مزمن و هزینه‌های درمانی، کمبود کادر پزشکی و فنی در زمینه سالمندان و مناسب نبودن زیرساخت بهداشتی و درمانی را از مهم‌ترین چالش‌های بهداشتی ناشی از سالمندی در کشور عنوان می‌کند.