فرارو- اگرچه قیمت مسکن طی ماههای اخیر تا حدودی کاهش پیدا کرده اما این کاهش در نرخ اجاره بها چندان زیاد نبوده است. از سوی دیگر رکود در بازار مسکن همچنان پابرجاست و معاملات در این بخش همچنان راکد است. برخی خریداران واقعی مسکن دست نگاه داشته اند تا شاید قیمت ها کاهش پیدا کند و سپس اقدام به خرید مسکن کنند.
چشم انداز بازار مسکن چگونه است؟ آیا قیمت مسکن در آینده کاهش خواهد یافت؟
افزایش و کاهش محسوسی در بازار پیش بینی نمی شود
دکتر بهروز ملکی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «به طور کلی نوسانات بازار اجاره خیلی کمتر از نوسانات بازار خرید و فروش مسکن است. یعنی واریانس خرید و فروش مسکن خیلی بالا است و فراز و نشیب زیادی دارد، در حالی که بازار اجاره بها اینطور نیست.»
وی ادامه داد: «در روند بیست سال گذشته نرخ رشد بازار اجاره مسکن تقریبا یک روند شبه هموار است و به طور مثال طی بیست سال گذشته هیچگاه نرخ رشد اجاره منفی نبوده است، در حالی که در برخی مقاطع در خرید و فروش مسکن چنین وضعیتی را شاهد بودیم.»
ملکی در پاسخ به این سوال که آیا نرخ اجاره مسکن در سال آینده افزایش خواهد یافت؟، گفت: «بله؛ من فکر می کنم افزایش خواهد یافت؛ اما با توجه به اینکه وضعیت عرضه بخش مسکن، وضعیت مناسبی است نرخ رشد اجاره بها کمتر از میزان تورم عمومی خواهد بود.»
ملکی درباره وضعیت بازار خرید و فروش مسکن گفت: «اکنون بازار مسکن در رکود به سر می برد. از اواخر سال 89 روند افزایشی قیمت مسکن آغاز شد که در سال 91 این روند تشدید شد و تا خرداد سال جاری ادامه پیدا کرد.»
وی ادامه داد: «انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به نوعی روند افزایشی قیمت مسکن را متوقف کرد و حتی طی 4 ماه اخیر بازار مسکن با 15 درصد افت قیمتی مواجه شد. البته از اوایل پاییز شتاب قیمت مسکن کاهش پیدا کرد و ما شاهد هستیم که دو ماهی است بازار مسکن تقریبا روند باثباتی را به خود گرفته است.»
وی افزود: «طبیعتا در چنین فضایی که فضای ناشفافی در بازار مسکن وجود دارد، خرید و فروش بسیار کم است، به طوری که اکنون تقاضای سوداگرانه در حد صفر است و کسانی که در این بازار حضور دارند تقاضای جایگزینی دارند و یکسری از متقاضیان مصرفی هم تقاضای خود را به تعویق انداختند.»
این کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: «به نظر من بعد از آنکه بازار ثبات خود را به خریداران و فروشندگان ثابت کرد شاهد افزایش معاملات در بازار مسکن خواهیم بود.»
ملکی در پاسخ به این سوال که جنابعالی چه زمانی را برای خرید مسکن به خریداران پیشنهاد می کنید؟، گفت: «صدور حکم قطعی در بازار مسکن دارای منطق اقتصادی نیست؛ چون بازار مسکن علاوه بر عوامل درونی از عوامل برون بخشی هم متاثر می شود.»
وی ادامه داد: «ما در حال حاضر خیلی از پارامترهایی که بر بازار مسکن تاثیرگذار هستند را نمی دانیم قرار است به چه صورت باشند. اما به نظر من بازار مسکن در ادامه سال علی رغم افزایش معاملات، تغییرات قیمتی محسوسی نخواهد داشت.»
وی افزوأ: «به عبارت دیگر در فصل زمستان با ثبات نسبی مواجه خواهیم بود و افزایش و کاهش محسوسی در بازار پیش بینی نمی شود و تا پایان سال چنین وضعیتی حاکم خواهد بود.»
قیمت مسکن کاهش پیدا نمی کند
اما دکتر مصطفی شریف استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «مسکن یکی از محورهای اقتصاد است که اگر تحرکی در آن بوجود بیاید می تواند فعالیت های قبل و بعد از خود را فعال کند و تاثیر زیادی بگذارد. از این منظر مسئله سیاست گذاری در بخش مسکن اهمیت زیادی دارد.»
وی ادامه داد: «اکنون تقاضا برای مسکن به صورت بالقوه وجود دارد. جوانانی که بحث اشتغال و ازدواج برای آنها مطرح است بالافاصله بحث مسکن مطرح می شود.»
وی افزود: «ما اکنون با دو مشکل روبرو هستیم. یکی مسکن های ساخته شده خالی است که مورد استفاده نیست و دیگری تقاضایی که به صورت بالقوه در این بازار وجود دارد که سیاست گذاری های مربوط به مسکن می تواند این دو را با یکدیگر مرتبط کند.»
این استاد دانشگاه درباره آینده بازار مسکن گفت: «با توجه به جهت گیری های اقتصادی دولت می توان گفت ممکن است بازار مسکن از رکود نسبی خارج شود، اما بعید است دچار تحول شود.»
شریف در پاسخ به این سوال که خریداران مسکن چه زمانی برای خرید اقدام کنند بهتر است؟، گفت: «به نظر من خیلی نباید منتظر کاهش آنچنانی قیمت ها بود. چون اکنون نرخ تورم بالای 40 درصد است و سال آینده ممکن است با تلاش دولت تا حدود 25 یا 30 درصد برسد.»
وی ادامه داد: «بنده توصیه خاصی نمی کنم اما وقتی چنین تورمی در کشور وجود دارد اگر فردی می تواند اکنون اقدام به خرید مسکن کند، بهتر از سال بعد یا سال های آینده خواهد بود.»
وی افزود: «به عبارت دیگر من خیلی فکر نمی کنم قیمت مسکن کاهش پیدا کند و به نظر من باید مواظبت کرد که قیمت ها بالا نرود وگرنه کاهش نخواهد یافت.»