فرانسه و نقش منفي كه در اين دور از مذاكرات بين ايران با گروه 1+5 از خود
نشان داد محل بحث و چرايي شد كه با دكتر يوسف مولايي استاد دانشگاه تهران و
كارشناس حقوق بينالملل در ميان گذاشتيم كه درذيل ميخوانيد.
اصولا فرانسه ميتواند تا اين اندازه تاثيرگذار باشد كه نتايج مذاكرات ايران با 1+5 را كه در ژنو برگزار شد تغيير دهد؟
مسلما فرانسه در اين مذاكرات به اندازه خودش تاثيرگذار است. اما خيلي هم
نبايد دچار اشتباه محاسباتي شد چون تنها موضعگيري فرانسه نميتوانست نتايج
مذاكرات را دگرگون كند. ميتوان گفت در اين مسير، به نوعي تقسيم كار بين
تيمها وجود دارد به ويژه بين امريكا، فرانسه، آلمان و انگلستان يك نوع
هماهنگيهايي وجود دارد كه وقتي مذاكرات به يك مرحلهيي وارد ميشود شايد
بتوان با وارد كردن يك شوك قدرت چانهزني را بالا برد و در اين روند دست
بالاتر را داشت. به نظر ميآيد اين بخشي از تاكتيك اين دوره از مذاكرات
بوده است.
پس چرا بلافاصله جان كري، وزير خارجه امريكا از موضع لوران فابيوس همتاي فرانسوي خود انتقاد كرد؟
شايد اين اختلاف بين امريكا و فرانسه دستوري بوده باشد تا بتوانند يك نتيجه را تغيير دهند.
شما معتقديد كه فرانسه در نرسيدن به امضاي تفاهمنامه چندان تاثيرگذار نبوده است؟
نميتواند تاثيرگذار نباشد اما به تنهايي هم نميتوانست روند را تغيير دهد
چون وزن سياسي قابل ملاحظهيي كه بتواند چنين نتايجي را كسب كند ندارد. به
هر حال اين كشورها پروژههاي بزرگي را با هم اجرا ميكنند و با شوراي امنيت
همكاريهاي متعددي دارند يقينا بدون هماهنگي اين مخالفت انجام نشده است.
پس چه لزومي داشت كه امريكا از پاريس انتقاد كند؟
در عرصه ديپلماتيك چه اشكالي دارد كه انتقاد هم صورت بگيرد تا هدف اصلي
محفوظ بماند. از طرفي اختلاف ميان فرانسه با امريكا يا انگلستان خيلي قابل
اعتنا نيست اما اختلاف بين فرانسه و روسيه فرق دارد. يعني نبايد اختلاف
امريكا با فرانسه را جدي گرفت. در اين ماجرا امريكا بهانهيي براي مخالفت
نداشت و نميخواست در به هم خوردن نتايج مذاكرات مقصر قلمداد شود چراكه
مناسبات ايران و امريكا با توجه به پيشرفتهاي حاصل شده نبايد دستخوش اين
مخالفت قرار گيرد. بنابراين تقسيم كار صورت گرفت.
به نظرشما فرانسه سياست خود را تغيير خواهد داد؟
فرانسه اين كار را براي خود انجام نداده است بلكه براي گروه 1+5 چنين موضعي را اتخاذ كرد.
تا كجا ادامه خواهد داد؟
اين مذاكرات روند بسيار پيچيده با ابعاد بسيار گستردهيي ميان كشورهاي
گفتوگوكننده دارد. از مخالفتهاي لابيهاي اسراييلي و عربها تا مواضع
جناحهاي تندرو در سناي امريكا خواهان اين هستند كه با تمام قدرت اجازه
ندهند ايران صاحب امتيازي شود تا تحريمها بيشتر اثرگذار شود. بنابراين اين
حركت بسيار پيچيدهيي است و اين بخشي از بازي فوق بود كه فرانسه در آن
ايفاي نقش كرد. اما فرانسه هميشه اين نقش را بازي نخواهد كرد چراكه با
ادامه اين مواضع و ايجاد نقش منفي و مانعتراش، موقعيت خود را در شوراي
امنيت و مناسبات بينالمللي كاهش داده و حتي متزلزل خواهد كرد. بنابراين در
درازمدت نميتواند چنين مواضعي داشته باشد چراكه هزينهبر است و هزينه آن
را از اعتبار بينالمللي خود خواهد پرداخت.
پيشبيني شما از مذاكرات 29 آبان چيست؟
پيشبيني كردن بسيار سخت است. اما همين كه روند مذاكرات ادامه دارد و فاصله
بين جلسات كوتاه است ميتوان آن را نشانهيي مثبت تلقي كرد. اما اينكه چه
رخ خواهد داد تشخيصش بسيار سخت است. چنانكه نتوانستيم موضع مخالف فرانسه را
پيشبيني كنيم.
به هر حال روند رو به جلو است و راه ديگري هم جز ادامه اين روند وجود
ندارد. غير از اين راه هر راه ديگري پر هزينه است. بنابراين بايد با درايت
جلوي هزينه بيشتر را گرفت. بايد به دنبال بازي برد- برد و ادامه مذاكرات و
پيشرفت آن بود. من معتقدم 29 آبان يك گام به جلوخواهيم برداشت. يك هفته
فاصله تا مذاكرات آينده براي من ايجاد خوشبيني ميكند.