شرط ايران برای سفر روحاني به عربستان چه بود؟

سفري كه سعودي‌ها منتظرش بودند، انجام نشد و دكتر حسن روحاني، رئيس جمهور ايران از زبان معاون وزير امورخارجه كشورمان اعلام كرد كه به دليل مشغله كاري، نمي‌تواند دعوت شاه عربستان را براي حج سال جاري بپذيرد و راهي مكه مكرمه شود.

به گزارش «تابناک» هر چند ‌برخی از افراد آگاه گفته بودند که اصولاً چنین دعوتی صورت نگرفته است، ‌روز تحلیف حجت الاسلام روحانی در مجلس شورای اسلامی ـ که سفیر عربستان نیز در‌ آن بود ـ گفته شده که وی حامل دعوت رسمی از ایشان برای حضور در مراسم حج ابراهیمی سال جاری و دیدار با شاه سعودی در جوار کعبه بوده است.

در این میان، برخی از منابع آگاه عربستانی نیز به رسانه‌های این کشور گفته بودند که دکتر روحانی میهمان ویژه حج در سال جاری است؛ او به مکه خواهد آمد تا دیداری مهم با مقامات این کشور داشته باشد. این خبر‌ها اما همه از سوی حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر امورخارجه رد شد. او تأکید کرد که دکتر روحانی برنامه‌ای برای سفر به عربستان ندارد.

اما چرا دکتر روحانی به عربستان نرفت؟
منابع آگاه عربی در این زمینه معتقدند ‌که شرط بسیار سنگین ایران برای سعودی‌ها، عامل اصلی انجام نشدن چنین سفری است. این منابع تأکید کرده‌اند ایران از عربستان خواسته برای حسن نیت جهت پیشبرد امور، بندر بن سلطان را از سمت رئیس سازمان اطلاعات این کشور بردارد، چرا که وی مسبب همه قتل‌ها، ویرانی‌ها و خون‌هایی است که در منطقه ریخته می‌شود. با توجه به نقش مخرب عربستان در منطقه، شامل مسلح کردن گروه‌های تروریستی در عراق، سوریه و لبنان، حمایت از گروه‌های تروریستی در ایران، لزوم برکناری بندر بن سلطان برای شروعی دوباره در روابط تهران ـ ریاض ضروری به نظر می‌رسد و این مسأله برای ایران به عنوان ابرقدرت منطقه و کشوری که در تلاش برای ثبات در منطقه است، ‌اهمیت دارد.

نکته دومی که منابع آگاه در مورد بر هم خوردن سفر دکتر روحانی به عربستان به آن اشاره دارند، کارشکنی و خرابکاری سعودی‌ها در برقراری روابط ایران با آمریکاست. سعودی‌ها در اعتراض به سخنان اوباما در سازمان ملل در رابطه با ایران، سخنرانی خود را انجام ندادند و به حالت قهر نیویورک را ترک کردند. از سوی دیگر، سعودی‌ها با فرستادن خالد بن سلطان برادرزاده شاه سعودی (مسئول پرونده مسلح کردن تروریست‌های سوری در اردن) به سرزمین‌های اشغالی در‌صدد برآمده‌اند تا همکاری نزدیکی با صهیونیست‌ها علیه نزدیکی آمریکا و ایران داشته باشند و در این مسیر سنگ‌اندازی کنند.

سومین نکته قابل اشاره که برخی از کار‌شناسان داخلی نیز بر آن تأکید دارند، بدون نتیجه بودن این سفر است، زیرا چنین سفری در اوضاع کنونی منطقه، دادن امتیازی مفت و مجانی به وهابیون سعودی است، در حالی که آن‌ها از هیچ یک از اقدامات ضدایرانی خود نه کاسته‌اند و نه در‌صدد آن هستند که از شدتش کم کنند.

با توجه به این موارد است که کار‌شناسان مسائل سیاسی و امنیتی می‌گویند، مجموعه نظام به این نتیجه رسید که در اوضاع کنونی، سفر دکتر روحانی به عربستان به صلاح نیست و باید منتظر تغییر رویکرد در رفتار سعودی‌ها بود و پس از آن ‌به سفرهایی در چنین سطح دیپلماتیک و سیاسی‌ رفت.