محمد هاشمی: به وعده‌ها عمل شود

محمد هاشمی، رییس دفتر رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام است؛ رییس دفتری که می‌گوید وارد دولت نشده است و همچنان در سمت رییس دفتری مجمع باقی مانده است. هاشمی معتقد است «عمل به قول و وعده‌ها گامی بلند برای بازگشت اعتماد مردم است.»

این هفته، به نام هفته دولت نامگذاری شده است. نامگذاری هفته‌ای به این نام چه ضرورتی دارد؟
اگر به فلسفه وجودی این هفته توجه کنیم، دلیل نامگذاری به بمب‌گذاری منافقین در مقر ریاست‌جمهوری و شهادت رجایی، رییس‌جمهوری و باهنر، نخست‌وزیر و بعضی دیگر از مسئولان نظام برمی‌گردد. مناسبت نامگذاری این هفته به نام «هفته دولت» از این جهت است که در این هفته هم از جنایاتی که دشمنان در زمان انقلاب به ملت ایران روا داشتند یادی شود و هم این‌که از شهدای دولت تجلیل شود. ضرورت نامگذاری هفته‌ای به نام هفته دولت به عقیده من تنها یادآوری آن است که ما چه کسی را و چگونه در راه انقلاب از دست دادیم.

دولت یازدهم به‌تازگی کار خود را آغاز کرده است. به عقیده شما مهم‌ترین اولویت دولت چیست؟
خودشان یک‌سری اولویت‌هایی را اعلام کردند. در حوزه اقتصادی، معیشتی مردم و بهبود و ساماندهی معیشت مردم و همچنین بهبود روابط خارجی از برنامه‌هایی است که توسط دولت مطرح شده و مهم‌ترین اولویت دولت به‌شمار می‌رود. البته دولت حتما کار کارشناسی انجام داده که اولویت‌های کاری خود را بر محور اقتصادی و روابط خارجی بنا نهاده است. به عقیده من با توجه به مشکلات و گرفتاری‌هایی که مردم دارند اعم از گرانی و تورم می‌تواند جزو اولویت‌های دولت باشد.

دولت‌ها پیش از روی کارآمدن وعده‌هایی می‌دهند. این دولت هم از این قاعده مستثنا نبوده است. به عقیده شما راهکارهای عملی شدن وعده‌ها در دولت‌ها چیست؟
من وعده‌ای به کسی نداده‌ام. این را باید از دولت پرسید که برنامه‌اش برای تحقق وعده‌ها چیست؟ اما این‌که لازمه تحقق وعده‌ها چیست باید بگویم لازمه‌اش این است که هریک از وعده‌ها جدول زمان‌بندی‌شده برای تحویل داشته باشد. ارائه برنامه و نحوه رسیدن به وعده نیز نشان می‌دهد که دولت مصر به رسیدن به وعده بوده و تنها شعار نداده است.

بیشترین انتقادی که به دولت‌های نهم و دهم وارد می‌شد عدم شفافیت با مردم - که نتیجه‌اش عدم اعتماد مردم به دولت بود – همیشه مورد انتقاد منتقدان بوده است. به عقیده شما لازمه بازگشت اعتماد به دولت چیست؟

عمل به قول و وعده‌ها گامی بلند برای بازگشت اعتماد مردم است. دولت باید توجه کند که شعارهای توخالی و بدون پشتوانه تنها به عدم اعتماد مردم به دولت کمک می‌کند. اگر دولت یازدهم به وعده‌هایی که داده است عمل کند قطعا می‌تواند اعتماد مردم را جلب کند.

به عقیده شما دولت می‌تواند این اعتماد را بازگرداند؟
این موضوع در آینده مشخص می‌شود که آیا دولت می‌تواند این اعتماد را به جامعه بازگرداند یا خیر؟

کابینه دولت تقریبا تکمیل شده است. با توجه به چینش کابینه آیا دولت می‌تواند وعده‌هایش را عملی کند؟
نمی‌توان با چینش کابینه به این موضوع رسید که آیا دولت به وعده‌هایش عمل می‌کند یا خیر. این نیازمند زمان و نوع حرکت دولت است. یک روزی فردی در بیابان به لقمان گفت من کی به شهر می‌رسم. لقمان گفت راه برو. مرد راه رفت. چند دقیقه بعد به او گفت اکنون که نوع راه رفتنت را می‌بینم تا یک ساعت دیگر به شهر می‌رسی. لقمان به او گفت من نحوه راه رفتن را نمی‌دانستم. پس نمی‌دانستم که کی به شهر می‌رسی. اکنون که دیدم چگونه راه می‌روی می‌توانم بگویم کی می‌رسی. درباره دولت هم همین‌گونه است. ما هنوز نمی‌دانیم دولت چه عملکردی خواهد داشت. ما اول باید عملکرد دولت را ببینیم تا بعد بتوانیم بگوییم که دولت می‌تواند به وعده‌هایش عمل کند یا خیر؟ بالاخره این مساله‌ای است که در طول 100روز یا سه‌ماهه مشخص می‌شود. آن‌وقت می‌توان درست‌تر درباره دولت قضاوت کرد. دولت باید راه برود تا ببینیم آیا وعده‌هایش محقق می‌شود یا نه.

یکی از مشکلاتی که در سال‌های اخیر وجود داشته عدم تعامل میان قوا بوده است. دولت در ایجاد تعامل میان خود و دو قوه‌مقننه و قضاییه چه نقشی می‌تواند داشته باشد؟
هر قوه در این راه مسئولیتی دارد. دولت مجری قانون است. اگر دولت به قوانینی که از مجلس می‌گذرد و مر قانونی خود را طی کرده و به دولت می‌رسد، عمل کند این تعامل بین قوا می‌تواند تعاملی سازنده باشد. اگر دولت عمل نکند و قوانین را زیر پا بگذارد تعامل سازنده جای خود را به تقابل می‌دهد. قوه‌قضاییه هم در بخشی از کارهایش نقش نظارتی دارد. اگر دولت تخلف از قوانین نداشته باشد تعامل سازنده به راحتی شکل می‌گیرد. اما اگر دولت با تخلف مواجه شود، قوه‌قضاییه وظیفه رسیدگی به تخلفات را دارد. یا قوه‌مقننه از طریق ابزاری که در اختیار دارد – مانند سوال و استیضاح- می‌تواند تخلفات را رسیدگی کند. تعامل سازنده بین قوا یعنی هر قوه به وظیفه ذاتی و قانونی خود عمل کند. اگر در آن چارچوب حرکت کند، در کار دیگر قوه دخالت نکند و در حدود اختیارات خود عمل کند این می‌شود تعامل میان قوا. اما اگر بخواهند در امور هم دخالت کنند و همدیگر را تضعیف کنند آنگاه نمی‌شود توقع به وجود آمدن تعامل را داشت. تعامل حرف و شعار نیست، بلکه عمل و عملگرایی است.