هدف از هم پوشانی برنامه هسته ای ایران و کره شمالی چیست؟

فرارو- یک استاد دانشگاه و آینده پژوه سیاسی گفت: «استراتژیست های آمریکایی با ایجاد هم پوشانی روانی میان تهدید آمریکا توسط رهبر جوان کره شمالی با تحرکات هسته ای ایران، سعی می کنند در قالب بیانیه 5 عضو دائم شورای امنیت (و نه در قالب بیانیه کشور آمریکا) از این فرصت بهره برداری کرده تا نوعی همخوانی موضوعی میان مسئله کره شمالی و ایران در افکار عمومی ایجاد کنند و اقناع گرایی افکار عمومی را برای ایجاد فضای مناسب در مسیر تحرک قاطعانه تر علیه ایران فراهم سازند.»

پنج عضو دائم شورای امنیت در بیانیه‌ای مدعی شدند که برنامه هسته‌ای ایران هم ردیف برنامه هسته‌ای کره‌شمالی است و این برنامه را چالشی جدی برای رژیم منع‌اشاعه خواندند.

در این بیانیه آمده است: گروه 5 در چارچوب آزمایش هسته‌ای انجام شده توسط کره شمالی در 12 فوریه 2013 و تداوم دنبال کردن فعالیت‌های هسته‌ای خاص ایران بر نگرانی‌شان درباره این چالش‌های جدی رژیم منع اشاعه بار دیگر تاکید می‌کنند. نمایندگان این پنج کشور در پایان نشست مقدماتی دو روزه ژنو در آستانه نشست بعدی بازنگری پیمان منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای در سال 2015 این بیانیه را صادر کردند.

روسیه ریاست این نشست عالی‌رتبه دیپلماتیک را بر عهده داشت و ریاست نشست بعدی در سال آینده با هدف آماده شدن برای کنفرانس بازنگری ان‌پی‌تی 2015 را فرانسه عهده‌دار خواهد بود.

در این بیانیه مشترک، پنج کشور همچنین برقراری خاورمیانه عاری از تسلیحات هسته‌ای را خواستار شدند. این در حالی است که رژیم صهیونیستی به عنوان تنها دارنده سلاح هسته‌ای در خاورمیانه همواره از حمایت این پنج کشور برخوردار بوده است.

دکتر مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه، تحلیل گر و آینده پژوه سیاسی در گفتگو با فرارو گفت: «آنچه که امروز در ارتباط با پرونده هسته ای ایران از سوی آمریکا انجام می شود مبتنی بر دکترین قدرت هوشمندتر آمریکا است که به مثابه دو لبه یک قیچی عمل می کند که از یک سو قدرت نرم با ادبیات مدبرانه و از سوی دیگر قدرت سخت با اقدامات قاطعانه به میدان می آید.»

وی ادامه داد: «مذاکرات آلماتی 2 در همان زمان از سوی دیپلمات های آمریکایی موفقیت آمیز خوانده شد؛ اما مرجع این موفقیت این نکته از سوی دموکرات ها بود که اساسا آمریکایی ها توانستند با مدیریت اعمال فشار بیشتر در قالب تحریم های فلج کننده، ایران را بر سر خط مذاکره در باب پرونده هسته ای بکشانند و از باور مدیریت جهان و سخن از مسائل غیرمربوط به مسئله هسته ای در مذاکرات دور کنند.»

وی تصریح کرد: «بدین لحاظ است که آمریکا احساس موفقیت از اعمال فشارهای بیشتر در چاچوب کاربرد ادبیات مدبرانه و اقدامات قاطعانه داشت.»

این کارشناس مسائل بین الملل اظهار کرد: «در این مکان جغرافیایی از پرونده هسته ای در می یابیم که استراتژیست های آمریکایی فرصت را غنیمت می شمارند و بر آن هستند که این فشارها را در دو لبه افزایش دهند.»

وی ادامه داد: «صحبت های جان کری در ارتباط با به تعویق انداختن تحریم های بیشتر علیه ایران از سوی سنای آمریکا در این مسیر و به عنوان یکی از لبه های قیچی قابل ارزیابی است. در حالی که بیانیه 5 عضو دائم شورای امنیت را باید به عنوان لبه دیگر قیچی دید.»

این استاد دانشگاه تصریح کرد: «فلذا این دو در برابر هم نیستند؛ بلکه مکمل هم در ارتباط با ایران عمل می کنند و بسیار هوشمندانه تلاش دارند ایران را در بافت موقعیتی قرار دهند که از یکسو افکار عمومی نخبگان و توده ها را در سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی اقناع سازند و از سوی دیگر با اقدامات قاطعانه رفتار دولت ایران را تغییر و زمینه های برخورد با ایران را در صورت مقاومت احتمالی آماده سازند.»

این آینده پژوه سیاسی گفت: «این نکته را نباید فراموش کرد که اساسا آمریکا در پی آن است که برخورد با ایران را تا مرز برخورد نظامی پیش ببرد ولی در آنجا متوقف کند.»

وی ادامه داد: «من نمی گویم هدف آمریکا برخورد نظامی و فیزیکی با ایران است؛ اما بر آن است که تا مرز برخورد فیزیکی مقدمات موضوع را آماده و از طرف دیگر با ایجاد فضای مثبت در ادبیات مدبرانه، زمینه های امکان عقب نشینی ایران را برای افکار عمومی داخلی فراهم بسازد؛ لذا قدرت هوشمند در این مسیر حرکت می کند.»

مطهرنیا درباره علت هم ردیف قرار دادن برنامه هسته ای ایران با کره شمالی گفت: «استراتژیست های آمریکایی هیچگاه کلمه تهدید را در قاموس ادبیات امنیتی خود وارد نمی کنند. آنها معتقدند هیچ تهدیدی وجود ندارد و آنچه که وجود دارد فرصت هایی است که باید از آنها استفاده کرد.»

وی ادامه داد: «به عبارت دیگر آنها تهدیدات را به مثابه فرصتی مدیریت می کنند تا بتوانند چند پهلو از آن بهره برداری کنند.»

وی افزود: «امروز تهدید کره شمالی برای آمریکا فرصتی بود که بتواند خط دیوار آهنینی از پاکستان و افغانستان به خلیج فارس و از خلیج فارس به شبه جزیره کره و از آنجا به استرالیا را شکل و محتوا ببخشد.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد: «از سوی دیگر استراتژیست های آمریکایی با ایجاد هم پوشانی روانی میان تهدید آمریکا توسط رهبر جوان کره شمالی با تحرکات هسته ای ایران، سعی می کنند در قالب بیانیه 5 عضو دائم شورای امنیت (و نه در قالب بیانیه کشور آمریکا) از این فرصت بهره برداری کرده تا نوعی همخوانی موضوعی میان مسئله کره شمالی و ایران در افکار عمومی ایجاد کنند و اقناع گرایی افکار عمومی را برای ایجاد فضای مناسب در مسیر تحرک قاطعانه تر علیه ایران فراهم سازند.»

وی ادامه داد: «آمریکایی ها با این اقدام بر آن هستند که رویکرد پرونده هسته ای را که اکنون در بُعد امنیتی – نظامی باز مانده است به سمت و سوی نظامی – امنیتی سوق دهند.»

وی افزود: «به بیان دیگر با عبور از این گذرگاه همان نکته ای را که در ابتدا عرض کردم دنبال می کنند. یعنی رساندن بافت موقعیت عملکرد آمریکا و متحدان آن در نظام بین الملل در سرحد مرزهای برخورد با ایران در جهت تحت فشار قرار دادن روانی و فیزیکی بیشتر علیه ایران که این اقدام را در چارچوب کاربرد توامان قدرت سخت و نرم انجام می دهند.»