عبدلآباد مکانی که در گذشته نه چندان دور محل رفتوآمد افرادی بود که در کار خرید و فروش کابلهای دزدی برق و میلگرد و آهنهای مسروقه بودند. امروزه به محلی برای خرید و فروش انواع خودرو بدل شده است. از این میدان و پاتوق میتوان به نمایهای از رفتار خرید مردم در خودرو رسید.
بررسی میدانی نشان میدهد میل به خرید ماشین دست دوم در ماههای گذشته رشد زیادی داشته است. این به دلیل گرانشدن خودروهای صفر کیلومتر و عدم توان پاسخ دادن به تقاضا از سوی خودروسازان داخلی است.
گزارشها نشان میدهد که حتی خرید و فروش اتومبیلهای خارجی هم به صورت دست دوم رونق بیشتری دارد. ضمن اینکه پیشبینی بازار بر این قرار است که قیمت خودرو در ماههای آینده نیز دوباره رشد میکند. اما اکنون در آنجا خودروهایی عرضاندام میکنند که فقط میتوان آنها را در نقاط مرفه شهر دید و صدای سیستمهای صوتی اتومبیلها، جایگزین سکوت قبلی آن حوالی شده است.
از قدیم در تهران همیشه مکانی جهت عرضه این نوع خودروها وجود داشته. از پارکینگ بیهقی تا الان که مرکز خرید و فروش آن به مکانی به نام عبدلآباد منتقل شده است. از حدود چهارسال پیش مرکز طرح مکانیزه و معاینه فنی و تعویض پلاک در این منطقه راهاندازی شد. این مرکز دارای محوطه بسیار بزرگی بود که در آن خدماتی شامل قیمتگذاری فنی، اصالت خودرو و بازرسی فنی به مراجعهکنندگان ارایه میداد. اما مدتی است که مکان خرید و فروش جابهجا شده و به فاصله یککیلومتری محل سابق خود در جایی که به آن بیابان خلازیر یا سهیل میگویند تغییر مکان داده است. خط تاکسی راهآهن- شکوفه.
بهترین موقع برای خرید و فروش روز جمعه است. فروشندگان باید از ساعات اولیه صبح در صف ورودی پارکینگ برای گرفتن مکانی مناسب، ماراتن سختی را آغاز کنند. البته افرادی هم هستند که از اواسط هفته خودرو خود را در پارکینگ میگذارند و با پرداخت هزینه پارکینگ (شبی 20000ریال) یک گام از بقیه جلوتر هستند.
محوطه این پارکینگ حدود 1500 تا 2000 متر است در این پارکینگ باجههایی تعبیه شدهاند که برای گرفتن خدماتی همچون کارشناس بدنه، کارشناس فنی، تایید هویت خودرو و حتی خریدن برگه قولنامه میتوان به آنها مراجعه کرد. اما این فضای کوچک جوابگوی سیل مراجعان نیست و به ناچار به خیابانها و بلوارهای اطراف میروند. به طوریکه شمال از پاسگاه نعمتآباد، غرب از دولتخواه، شرق از شکوفه و جنوب از بهشتزهرا خودروهایی که کنار خیابان تابلوی «فروشی» را نصب کردهاند را میتوان دید. در این محدوده همه نوع خودروای جهت خرید میتوان پیدا کرد. خودروهای بهروز و گران از بنز و بیامو گرفته تا پراید و پژو.
میثم محمدی، جوانی 30ساله برای اولین بار است که به اینجا مراجعه کرده. او به دنبال خودرو خارجی دست دوم است علت آمدنش را به این مکان اینگونه توضیح میدهد که اکثر خودروهای موجود در این منطقه را میشود تا 10درصد ارزانتر از نمایشگاه های اتومبیل مرکز و شمالشهر خرید. سرانجام پس از جستوجوی چند ساعته ماشین بیام و سقف کروکی را انتخاب میکند و با دادن بیعانه و گذاشتن ماشین در یکی از پارکینگهای اطراف و نصفکردن قبض بین او و فروشنده قول و قرار محضر را میگذارند.
بهزاد اکبری دارای نمایشگاه ماشین در همان حوالی است و بیشتر در کار خرید و فروش ماشینهای خارجی است. از وضعیت بازار راضی نیست و بیشترین دغدغه او عدمثبات است. بهزاد که بیشتر مشتریانش از شهرها و استانهای دیگر هستند، میگوید امسال برای اولین بار از ابتدای ماه محرم تا هفته گذشته بازار رکود بیسابقهای را شاهد بود در صورتیکه در این ماه مردم برای خریدن ماشین به لحاظ شرکت در مراسم عزاداری و آسانتر شدن رفت و آمد مراجعه بیشتری میکردند. ولی امسال اینگونه نبود. علت آن هم شروع ثبتنام و پیشفروش کردن ماشینهای ساخت داخل و نوسان شدید ارز در فروش ماشینهای خارجی است.
وی ادامه می دهد: اما از 10روز گذشته که سایت بسته شده دوباره قیمتها روند صعودی گرفته و مراجعه مردم برای خرید خودرو افزایش پیدا کرده است. یکی دیگر از عوامل افزایش قیمت، متعهد نبودن تولیدکنندها در تحویل به موقع خودرو به کسانی است که از چندین ماه پیش برای خرید خودرو ثبتنام کردهاند. علت این تاخیر نبود قطعه به علت تحریمهایی است که از سوی آمریکا و اروپا اعمال شده.
در حین گشت و گذار در این بازار با صحنههای جالب و تاملبرانگیزی روبهرو میشویم، دو موتور سوار در حال بر انداز کردن یک پرادو مشکی هستند و پس از صحبتکردن با هم به فروشنده مراجعه میکنند و یکی از آنها در حالی که به سختی میتواند فارسی صحبت کند در مورد قیمت خودرو سوال میکند و فروشنده با بیحوصلگی جواب آنها را میدهد.
موتورسواران بعد از مدتی گفتوگو با هم، گویی که به توافق میرسند. یکی از آنها گونیای که تا آن زمان روی کولش بود به زمین میگذارد و به فروشنده محتویات داخل گونی را نشان میدهد، مرد فروشنده هاج و واج داخل گونی را نگاه میکند و نگاهی به موتورسواران، حتما برای اولین بار است که بیشتر از یکصد میلیون تراول داخل گونی دیده است.
با توجه به اینکه فروشنده کل مبلغ را تحویل گرفته کلید و مدارک ماشین را تحویل خریدار میدهد و قول و قرار فردا را جهت رفتن به محضر و به نام زدن خودرو را میگذارد. به طور کلی افرادی که جهت خرید یا فروش خودرو به عبدلآباد میروند، 60درصد آنها مردم عادی هستند و 40درصد مابقی دلالانی هستند که از تهران و شهرهای دیگر برای خرید یا فروش خودرو آمدهاند.
نکته دیگری که هم خریدار هم فروشنده روی آن اتفاقنظر دارند عدم خبره بودن کارشناسان است که به قول آنها با به دست گرفتن یک تستر و زدن آن به بدنه ماشین جهت تشخیص رنگ اصلی یا فرعی کار مثبتی انجام نمیدهند و چه بسا مواردی پیش آمده که کارشناس اشتباه کرده است. از دامنه و سبد خرید خودرو رفتارهای کلی خریداران را میتوان تحلیل کرد.
خودروهای داخلی پراید و پژو 405 و از خودروهای خارجی هیوندای بیشترین میزان خرید و فروش را دارند و هر چه مدل خودروها یا همان سال ساخت خودروها پایینتر باشد، مشتری بیشتری دارد.
پیشبینی اکثر فروشندگان و فعالان در این بازار این است که این روند صعودی قیمتها تا عید ادامه دارد و طبق این قانون نانوشته «هر وقت قیمت ماشین بالا بره بازار خرید و فروش هم خوب میشه» انتظار روزهای شلوغتری را میکشند. اما بهطورکلی چه در ماشینهای خارجی و گران و چه داخلی خرید دست دوم بیشتر از ماشین نو و تازه کار است.
یکی دیگر از کسانی که در این بازار فعال است آرش پرنلو جوان 27سالهای که دارای تحصیلات دانشگاهی است و بیشتر در زمینه خرید و فروش ماشینهای داخلی فعالیت دارد. وی هم میگوید که اقبال مردم به ماشین دست دوم بیشتر از نو و تازه شده است چون قدرت خرید مردم پایین آمده است.»
او از این بازار خرید و فروش راضی نیست و اینگونه توضیح میدهد: درسته که الان یک پراید را در عرض کمتر از یک روز و یا یک پژو 405 را در عرض کمتر از دوروز جابهجا میتوان کرد ولی این بازار ثبات ندارد و هر روز شاهد قیمتهای جدیدی هستیم، به طوریکه تا قبل از بحران ارزی شاید مدت زمان زیادی نسبت به الان طول میکشید تا خودروای فروخته شود ولی در عوض هیچگونه نگرانی از جابهجایی قیمتها آن هم به این صورت نداشتیم.
پدیده دیگری که در حال شکل گرفتن در این بازار است، به وجود آمدن طیفی بهغیر از فروشندگان صنفی خودرو و دلالان است. با توجه به بالا رفتن روزانه قیمتها، خودرو این وسیله حمل و نقل تبدیل به کالایی سرمایهای شده است و افراد زیادی به امید اینکه در این بازار سودی ببرند رو به خرید خودرو به هر قیمتی آوردهاند.
چه بسیار افرادی که کلیه پسانداز خود را و حتی با نقد کردن داراییهای غیرمنقول (طلا، سکه، فرش) رو به خرید خودرو آوردهاند تا بلکه بتوانند در آینده خودرو خودشان را با سود خوبی به فروش برسانند.