از تاثیر حضور محمود احمدی‌نژاد تا اهداف اجلاس اضطراری مکه

فرارو- اجلاس اضطراری سران کشورهای اسلامی قرار است روزهای 24 و 25 مرداد و به پیشنهاد ملک عبدالله پادشاه عربستان در مکه مکرمه و با حضور سران کشورهای اسلامی برگزار شود. در این اجلاس مهم ترین تحولات منطقه ای و نحوه برخورد با تهدیدات موجود در سطح منطقه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

در این رابطه مديرکل امور بين الملل دفتر رئيس جمهور از قطعي شدن سفر احمدي نژاد به عربستان خبر داده است.

این در حالی است که برخی معتقد بودند بدلیل تیرگی روابط ایران و عربستان در ماههای اخیر و رویکردهای مخالف این کشور با ایران در مسائل مختلف از جمله بحران سوریه احمدی نژاد نباید دعوت پادشاه عربستان جهت حضور در این اجلاس را می پذیرفت.

اما صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با اشتباه دانستن این نظر در گفتگو با فرارو می گوید: «من معتقدم ما اگر حتی با دیدگاههای همه کشورهایی که در این اجلاس شرکت می کنند مخالف باشیم، معذالک باید در این اجلاس شرکت کنیم و در کنفرانسی که همه مخالف هستند از مواضعی که فکر می کنیم اصولی است دفاع کنیم.» 

این کارشناس مسائل سیاسی درباره اهداف برگزاری این اجلاس معتقد است: «اتفاقی که در اجلاس مکه در حال رخ دادن است این است که با توجه به واقعیت های موجود در سوریه این اجلاس می خواهد آینده بعد از رژیم فعلی سوریه را در نظر گرفته و برنامه ریزی کند.»

وی می گوید: «به دلیل وضعیت خاصی که در سوریه بوجود آمده این کشور در حال رفتن به سمت یک انقلاب کامل است. یعنی در نهایت هیچ چیز از رژیم فعلی سوریه باقی نخواهد ماند. بنابراین سوالی که مطرح می شود این است که چه نظام و چه ائتلافی باید جایگزین رژیم فعلی شود.»

وی اضافه می کند: «از این رو می توان گفت اجلاس اضطراری مکه در حال تدارک و پیش بینی این وضعیت‌ها است که نیروهایی که بعد از اسد قدرت را بدست خواهند گرفت چه نیروها و جریاناتی خواهند بود.»

زیباکلام درباره نتایج این اجلاس می گوید: «نتیجه اجلاس مکه این خواهد بود که آقای احمدی نژاد سخنرانی ای خواهد کرد؛ ولی هیچ نتیجه ای از رفتن ایشان به عربستان و شرکت در این اجلاس حاصل نخواهد شد. مگر اینکه آقای احمدی نژاد بیاید از اجلاس عربستان بهره برداری سیاسی کند و مقداری در سیاست خارجی ایران نسبت به سوریه تغییر جهت ایجاد کند.» 

اما سید محی الدین ساجدی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با فرارو ضمن بیان این مطلب که در اجلاس مکه مسئله مورد بحث تنها مسئله سوریه نخواهد بود گفت: «سعودی ها احتمالا از طرح مسائل اختلاف برانگیز جدی در اجلاس سران اسلامی پرهیز خواهند کرد؛ مگر اینکه تا آن موقع تکلیف در مورد سوریه مشخص شده باشد و تحولاتی که اکنون در حال اتفاق است به جای معلومی برسد که در آن زمان موضع گیری ها راحت خواهد بود.»

وی می گوید: «اکنون مسائلی غیر از سوریه در جهان اسلام وجود دارد که می طلبد کشورهای اسلامی درباره آن ها صحبت کنند. در راس این مسائل مسئله فلسطین قرار دارد و اینکه فلسطینی ها می خواهند در مجمع عمومی آینده سازمان ملل که در شهریور ماه برگزار می شود عضویت خود را دوباره مطرح کنند و نیاز دارند که کشورهای اسلامی از آنها حمایت کنند.»

این کارشناس خاورمیانه همچنین به ناامنی های موجود در عراق و مضایقه هایی که برای مسلمانان در میانمار، تایلند و فیلیپین بوجود آمده اشاره کرده و اضافه می کند: «لذا من فکر می کنم در اجلاس مکه از مسئله سوریه پرهیز خواهد شد تا بتوانند به نقاط مشترکی دست پیدا کنند؛ مگر اینکه تا آن موقع تکلیف سوریه تا حد زیادی مشخص شده باشد.»

ساجدی درباره تاثیر حضور احمدی نژاد در این اجلاس بر روابط دوجانبه ایران و عربستان می گوید: «من فکر می کنم اجلاس مکه تاثیری در تغییر روابط ایران و عربستان نخواهد داشت. زیرا روابط دوجانبه ناشی از هم مناسبات دو طرفه است و هم مسائلی خارجی که خود را به روابط دوجانبه تحمیل می کند.»

وی اضافه می کند: «یعنی اکنون بخشی از اختلافات میان ایران و عربستان فقط مختص مسائل اقتصادی نیست؛ بلکه آنچه که در فلسطین، لبنان و به طریق اهم در سوریه می گذرد در روابط دوجانبه تاثیر می گذارد. در این موضوعات تغییری حاصل نشده، بنابراین روابط هم همچنان بدون تغییر باقی خواهد ماند.»

ساجدی درباره نتایج احتمالی این اجلاس می گوید: «من فکر نمی کنم ایران از شرکت در این اجلاس لطمه ای ببیند؛ ولی فکر هم نمی کنم که چندان دستاوردی برای ما و حتی برای کل جهان اسلام داشته باشد. زیرا اجلاس را کشوری برگزار می کند که خود بخشی از طرح آمریکا برای بازسازی منطقه خاورمیانه است.»

وی خاطرنشان می کند: «اجلاس سران کشورهای اسلامی هیچگاه در عمر خود نتیجه ای نداشته است که اینبار بخواهد داشته باشد.»