آیا ترکیه به سوریه حمله خواهد کرد؟

             

فرارو - تجهیز ارتش آزاد سوریه به تانک و ضدهوایی تا حدود زیادی می تواند زمینه ورود ارتش های منطقه با خط سیر قاهره، آنکارا، ریاض و قطر باشد.

دکتر مهدی مطهرنیا با بیان مطلب بالا در گفتگو با فرارو ارزیابی خود از تحولات سوریه و نقش ترکیه در این تحولات را چنین بیان کرد.

•    آنچه که در خاورمیانه در ارتباط با سوریه در جریان است مسئله سرزمین سوخته و کمرشکن کردن مقاومت است. تغییر و تبدل در سوریه پیامدهای بسیار زیاد در منطق سیاسی و امنیتی هارتلند نو بر له طرف پیروز به جا خواهد گذاشت.

•    لذا باید گفت جغرافیای سوریه جغرافیایی سرنوشت ساز است که دو جبهه متفقین ارتش آزاد و متحدین ارتش حکومتی سوریه را در برابر هم در حلب صف آرایی کرده است.

•    حلب آوردگاه اصلی است که می تواند نقطه عزیمت تحرک نظامی در باب سوریه باشد. اساسا گسیل داشتن نیروهای معارض و ارتش آزاد سوریه به حلب ایجاد یک تله نظامی برای ارتش سوریه است.

•    چرا که اساسا با حضور ارتش سوریه به طور مستقیم و استفاده از تانک و جنگنده های هوایی علیه ارتش آزاد سوریه زمینه سازی مناسب برای تجهیز ارتش آزاد سوریه به سلاح های سنگین و گسترش حوزه جنگ داخلی مابین دو ارتش حکومتی و ارتش آزاد سوریه شکل و محتوا می پذیرد.

•    بشار اسد در این اندیشه بود که پس از حادثه مقر امنیتی در دمشق از آن به عنوان یک فرصت استفاده و با سرکوب مخالفان زمینه های پاکسازی را در زمانی که بازی های المپیک در لندن برقرار است فراهم سازد.

•    اما در سوی دیگر باید به این نکته توجه کرد که طرف مقابل نیز از نبرد سرنوشت ساز حلب جهت فرصت سازی مناسب در راستای تجهیز ارتش آزاد و ایجاد فضای مناسب مقدماتی برای ورود جبهه متفق عربی علیه سوریه استفاده می کند.

•    امروز شهرهای بزرگ سوریه توسط سوری ها به سرزمین سوخته تبدیل شده است. هزینه های گزافی را در این زمینه سوریه پرداخته و آنچه که حافظ اسد و بشار در ساخت و پرداخت این شهرها در چند دهه اخیر به کار بردند به دست تانک های سوری چه توسط ارتش آزاد و چه توسط ارتش حکومتی تخریب شدند.

•    لذا تئوری شهر سوخته سوریه به دست خود سوری ها و با کمترین هزینه برای غرب فراهم آمده است.

•    از سوی دیگر اگر حتی بپذیریم که بشار اسد بنا بر فرض در سوریه ماندگار باشد دیگر بشار اسد گذشته نیست. لذا مقاومت را نیز می خواهند کمرشکن نمایند.

•    در همین حال تجهیز ارتش آزاد سوریه به تانک و ضدهوایی تا حدود زیادی می تواند زمینه پرور ارتش های منطقه با خط سیر قاهره، آنکارا، ریاض و قطر باشد.

•    اگر از قاهره نام می بریم به این دلیل است که آمریکا با سفر کلینتون به قاهره پروژه ای را کلید زده است که در آن می خواهند مرسی را به اردوغان متصل و با اتصال اردوغان به خاندان سعودی و آل قطر تحت پوشش اتحادیه عرب و درخواست اتحادیه عرب برای سرنگونی رژیم بشار اسد با محوریت آنکارا زمینه های حمایت جدی نظامی از ارتش آزاد سوریه علیه بشار اسد را فراهم سازند.

•    این در حالی است که واگرایی درون رژیم بشار اسد نیز از منظر دیپلماسی و پیوستن بسیاری از عناصر کلیدی باقی مانده در رژیم بشار اسد به مخالفان نیز به موازات، در حال اجرا است.

•    لذا با توجه به آنچه گفته شد امروز ترکیه پایتخت عملیاتی طرح های امنیتی غرب را بر عهده دارد. دولت اسلامگرای ترک یک دولت پیوسته به غرب در مسیر ایجاد یک ترکیه اروپایی در خاورمیانه اسلامی است.

پیامدهای حمله احتمالی ترکیه به سوریه
•    کردها به هر تقدیر در ترکیه و در ادبیات سیاسی ترکیه جایگاه تعریف شده ای دارند. بحث اوجالان، پ.ک.ک و اهداف تعریف شده آنها و پیوندهایی که می توانند با گروههای پیوسته به بشار اسد از منظر منطقه ای و فرامنطقه ای داشته باشند زمینه ساز بهره برداری از این منافع تعریف شده کردها در جبهه مقابل می شود.

•    در عین حال فرصت طلبی کردهای سوریه و ترکیه برای هم پیوندی بیشتر با یکدیگر در جهت فشار آوردن به جبهه متفق روبرو را فراهم می سازد.

•    این در حالی است که در میان مدت و دراز مدت چنین پیوند و موفقیتی می تواند تبعات امنیتی برای کردستان عراق و ایران داشته باشد.

•    به تبع با توجه به رویکرد غرب در ایجاد نوعی کشورهای جدید کوچک یا تجزیه گرایی هدفمند در خاورمیانه دست کشورهای واجد چنین توانایی را تا حدودی در استفاده از کردها در این مسیر  محدود کند. اگر چه می تواند در کوتاه مدت با توجه به گرایشات تعریف شده کردهای ترکیه و سوریه زمینه ساز چالش های جدی به ویژه برای دولت حاکم بر آنکارا باشد.

•    ورود هر یک از کشورهای منطقه از منظر نظامی به بازی موجود در سوریه مخاطرات منطقه ای و بین المللی را افزایش و زمینه های یک جنگ بزرگ بین المللی را فراهم می سازد.

•    اما به نظر می رسد روس ها به هیچ وجه حاضر به وارد شدن به این بازی خطرناک نیستند؛ چینی ها هم اساسا در باد ناشی از حرکت روس ها خود را پنهان می کنند و کشورهای منطقه ای نیز با وجود ارزش های فراوانی که برای سوریه قائل هستند با محاسبه مخاطرات احتمالی این امر تلاش خواهند داشت که به طور غیرمستقیم و محدود در این زمینه وارد عمل شوند.

•    لذا آنچه که باقی می ماند ارتش سوریه، بشار اسد و جبهه ای است که به طور غیرمستقیم در پشت سر او در برابر حرکت مسقیم غرب آن هم به صورت آشکار با بازیگرانی که نام بردیم قرار خواهد گرفت.