در حالی که از یک سو معاون وزیر خارجه روسیه اعلام کرده: "روسیه مخالف هرگونه اقدام یکجانبه تحریم نفت ایران است" و مشاور پوتین نیز عنوان داشته: "اعمال تحریم های یکجانبه علیه ایران به روابط روسیه و آمریکا ضربه می زند"؛ از سوی دیگر سخنگوی پوتین کفته است: "اختلاف مسکو و واشنگتن در مورد برنامه هسته ای ایران جدی نیست."
موضع روسیه در قبال ایران چگونه است؟ روسیه چه نقشی را در مذاکرات مسکو ایفا می کند؟
«اگر مذاکرات مسکو به تفاهم و یا توافق مقدماتی منتهی نشود، تلاش روسیه بی نتیجه بوده و در عین حال برای ایران هم پیامدهای نامطلوبی در پی خواهد داشت و همچنین دست روسیه و نیز چین تا حدود زیادی از لحاظ ایستادگی در قبال طرح مجدد مسئله در شورای امنیت و اعمال تحریم های گسترده تر بسته خواهد شد.»
دکتر داوود هرمیداس باوند استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین المللی با بیان مطلب بالا در گفتگو با فرارو نظرات خود را چنین بیان کرد.
• روسیه خود را درباره تحریم های شورای امنیت علیه ایران پایبند می داند. چون به موجب بند پنج ماده دو منشور و فصل هفت تصمیماتی که شورای امنیت در رابطه با مباحث امنیت بین المللی اتخاذ می کند برای همه کشورها لازم الاجرا است.
• از سوی دیگر روسیه به تحریم های یکجانبه که خارج از تصمیمات شورای امنیت است و تحریم های مضاعف نامیده می شود اعتراض دارد.
• البته در گذشته اتحادیه اروپا هم در رابطه با تحریم های مضاعف آمریکا به دو دلیل مخالف بود. اتحادیه اورپا معتقد بود این تحریم ها مغایر با مقررات سازمان تجارت جهانی و حقوق بین الملل است و به همین دلیل وقتی شرکت کاناکوی آمریکا پارس جنوبی را ترک کرد، توتال فرانسه با عنوان اینکه مخالفت اتحادیه اروپا را نشان دهد فعالیت در پارس جنوبی را پی گرفت. ولی پس از قطعنامه چهارم و پنج شورای امنیت، اتحادیه اروپا هم همراه با آمریکا تحریم های مضاعف علیه ایران را در پیش گرفت.
• روسیه از لحاظ حقوقی خود را پایبند تحریم های یکجانبه نمی داند ولی از آنجایی که شرکت های روسی با ایران تعاملاتی دارند از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا با تنبیهاتی مواجه می شوند. روسیه از این نظر مخالفت خود را با تحریم های یکجانبه اعلام می کند که یک جنبه جداگانه از تحریم های شورای امنیت دارد.
• ولی در مورد مسئله هسته ای ایران اینکه در مسکو یک تفاهم مقدماتی صورت بگیرد و سرآغاز راه حل گام به گام شود یک پیروزی قابل توجه دیپلماتیک و سیاسی برای روسیه خواهد بود. چون با توجه به اینکه پوتین به عنوان رئیس جمهور عهده دار زمام امور روسیه شده است این موضوع برای روسیه بسیار مهم است و سعی هم می کند تا آنجایی که امکان دارد طرفین را به چنین تفاهمی سوق دهد.
• بدیهی است اگر مذاکرات مسکو به تفاهم و یا توافق مقدماتی منتهی نشود، تلاش روسیه بی نتیجه بوده و در عین حال برای ایران هم پیامدهای نامطلوبی در پی خواهد داشت و همچنین دست روسیه و نیز چین تا حدود زیادی از لحاظ ایستادگی در قبال طرح مجدد مسئله در شورای امنیت و اعمال تحریم های گسترده تر بسته خواهد شد.
