آرشیو
فیلتر تاریخ
1 صفحه

تنش با تهران؛ بازی با آتش در بشکه باروت خاورمیانه

در شرایطی که صدای طبل جنگ با ایران در واشنگتن بلندتر شده، تحلیل‌گران هشدار می‌دهند که اقدام نظامی نه‌تنها بی‌ثباتی منطقه را تشدید می‌کند، بلکه منافع استراتژیک آمریکا را تضعیف خواهد کرد. راهکار واقع‌بینانه، بازگشت به دیپلماسی، توافقی مرحله‌ای و قابل راستی‌آزمایی است که برنامه هسته‌ای ایران را مهار کند، از جنگ جلوگیری نماید و موقعیت آمریکا را به‌عنوان بازیگر مسئول جهانی حفظ کند.

نظم آینده چه چهره‌ای خواهد داشت؟

نظم جهانی لیبرال که پس از جنگ جهانی دوم با محوریت آمریکا شکل گرفت، امروز با افولی درونی از دل خود ایالات متحده و ظهور قدرت‌های اقتدارگرا مانند چین و روسیه مواجه است. بی‌ثباتی سیاسی، افول دموکراسی و گرایش به ملی‌گرایی، نه‌تنها جایگاه رهبری واشنگتن را تضعیف کرده، بلکه جهان را به‌سوی نظمی پراکنده، مبتنی بر زور و فاقد قواعد مشترک سوق داده است؛ نظمی که در آن، قدرت جای قانون می‌نشیند.

چه چیزی مانع رسیدن تهران و واشنگتن به یک توافق می‌شود؟

سیاست دولت ترامپ در قبال ایران میان فشار حداکثری و تمایل به مذاکره در نوسان است. اگرچه نشانه‌هایی از تغییر لحن و تمرکز بر راستی‌آزمایی هسته‌ای دیده می‌شود، اما تردید درباره صداقت این رویکرد باقی است. ایران مذاکره با آمریکا را فعلاً رد کرده است. در آستانه فعال‌سازی مکانیسم ماشه، سرنوشت دیپلماسی به تصمیم واشنگتن وابسته است: واقع‌گرایی یا تکرار تقابل‌های بی‌ثمر گذشته.

آیا کوروش واقعا هخامنشی نبود؟

وقتی کوروش بزرگ ۵۳۹ سال قبل از میلاد مسیح، بابل، بزرگ‌ترین شهر آن روزگاران باستان را فتح کرد، دستور داد تا در استوانه یاد بودی، نام و تبارش را برای آیندگان به یادگار بگذارند. اما در این تبارنامه کوروش نه نامی از خاندان هخامنشی به میان آمده و نه حتی تفاخر به نژاد پارسی دیده می‌شود شیوه‌ای متفاوت که هرگز در کتیبه‌های سلطنتی دوران باستان معمول نبود.   این برنامه در جستجوی پاسخی برای این پرسش است که چرا برخی از پژوهشگران در تبار هخامنشی کوروش تردید کردند؟  چرا تلاش کردند اثبات کنند که کوروش، پارسی نبوده و اساساً  آیا می‌شود استدلال‌هایشان را پذیرفت یا خیر؟

آیا ایران می‌تواند از فعال شدن مکانیسم ماشه جلوگیری کند؟

سیاست خارجی ایران در مواجهه با فشار‌های شدید ترامپ وارد مرحله بحرانی شده است. ادامه سیاست فشار حداکثری و تحریم‌های گسترده، ایران را در شرایط دشواری قرار داده است. در حالی که واشنگتن تمایل به مذاکره را اعلام می‌کند، شروط سخت و فشار‌های بیشتر می‌تواند ایران را مجبور به انتخاب بین دیپلماسی یا مقاومت کند. از سوی دیگر، احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها تهدید جدی است که باید با دیپلماسی فعال و بهره‌گیری از شکاف‌های بین‌المللی مدیریت شود.

سفر ویتکاف نماینده ویژه ترامپ به ایران؛ بعید است یا قریب؟!

ترامپ می‌خواهد در کنار رویکرد تهدید اولیه خود، برخی روش‌های جایزگزین را نیز بیازماید، ضمن این که ترامپ نگرانی‌های اعراب از درگیری آمریکا و ایران را می‌داند و این را هم می‌داند که صلح ابراهیم نیز می‌تواند از تنش نظامی ایران و آمریکا متاثر شود. با توجه به همه این‌ها بعید است تهدید‌های نظامی ترامپ علیه ایران در کوتاه مدت اجرایی شود. درواقع هنوز در شرایط جنگی قرار نداریم، اما مجموعه تحولاتی که ترامپ دنبال کرده، هر یک می‌تواند در راستای فراهم سازی مقدمات درگیری نظامی باشد.

مردم به فضای تنفس اقتصادی نیاز دارند / پروژه وفاق ملی به در بسته خورده است

ادامه «تعطیل درمانی ها» که در سال ۱۴۰۳ آغاز شد، می‌تواند در سال ۱۴۰۴، زیان بسیار گسترده‌تری به تولید ناخالص داخلی کشور وارد کند. رشد نزولی تولید ناخالص داخلی به‌منزله کاهش اشتغال، درآمد ملی، ناترازی عرضه و تقاضا و تشدید تورم خواهد بود. کشور برای مدت طولانی نمی‌تواند در شرایط بحران بدون تغییرات اساسی ادامه دهد. نجات کشور در گرو تمرکز حاکمیت بر منافع ملی و رفاه جامعه است

رمزگشایی از پیام نامه ترامپ به تهران

با توجه به این معادلات، ایران ناچار است گزینه‌های جایگزینی را بررسی کند که بتواند بدون پذیرش الزامات واشنگتن، از افزایش تنش‌ها جلوگیری کند. بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیپلماتیک منطقه‌ای و بین‌المللی، تقویت ائتلاف‌های اقتصادی و امنیتی با دیگر قدرت‌های جهانی، و ایجاد فضای جدید برای مذاکره در قالب‌هایی که از چارچوب مطلوب آمریکا خارج باشد، می‌تواند به‌عنوان راه‌هایی برای خروج از بن‌بست فعلی مطرح شود.

داستان تولد سرزمین ایران

در اوستا، سرزمینی وجود دارد به اسم ایرانویج که نقشی مهم و اسطوره ای دارد؛ چرا که خاستگاه اولین آریایی‌ها بوده است.

سمت و سوی اقتصاد ایران در ۱۴۰۴؛ زمان تصمیم گیری است!

به اعتقاد من سال ۱۴۰۴ سال سختی برای اقتصاد ایران است. اقتصاد ایران در یک دوراهی تصمیم است که آیا می‌خواهد به زندگی مردم بهبود ببخشد یا می‌خواهد همچنان نرخ تورم فزاینده باشد. در دهه ۱۳۹۰ متوسط نرخ تورم حدودا ۲۰ درصد بود، اما اکنون نرخ تورم به عدد ۳۰ تا ۴۰ درصد رسیده است. ادامه این روند بسیار خطرناک است. اکنون زمان تصمیم‌گیری شجاعانه و بخردانه است.

در بازار مسکن ۱۴۰۴ چه خبر است؟

کسری مسکن، به اشکال گوناگونی خود را نشان می‌دهد. یکی از این اشکال، حاشیه نشینی، پشت بام خوابی، زندگی چند خانوار در خانه‌های اشتراکی، کانکس خوابی، کپرنشینی و امثالهم است. زنگ خطر این اتفاقات مدت هاست به صدا درآمده و این شرایط روندی رو به رشد دارد. اگر اقتصاد، در شرایطی ادامه مسیر دهد که در سال ۱۴۰۳ شاهد بودیم، بعید می‌دانم در سال ۱۴۰۴، بتوان نویدی در حوزه مسکن داد.

«نوروز» در شاهنامه؛ معجزه پیامبری که کافر شد!

اگر سرنخ نوروز را بگیریم و پیوسته به گذشته بازگردیم می‌بینیم که نوروز همیشه هست یعنی تا جایی که عقل متعارف یاری دهد، نوروز دیده می‌شود. اگر در تاریخ چهارنعل به عقب برگردیم، در هر فراز و فرودی نوروز را میبینیم که چونان درخت سروی قد برافراشته و بر تلاش‌های ما برای گشودن راز خویش خنده می‌زند. آدرس نوروز را از هر زمان که بپرسی، تو را به زمانی دیرتر از خود حوالت می‌دهد.

آیا لیبرالیسم نفس‌های آخر را می‌کشد؟

لیبرالیسم غربی که پس از جنگ سرد به‌عنوان نظم غالب شناخته می‌شد، اکنون با چالش‌های جدی از سوی جریان‌های پوپولیستی راست‌گرا، سیاست‌های حمایتی ترامپ و قدرت‌یابی مدل‌های غیردموکراتیک مانند چین مواجه است. در حالی که کاهش دموکراسی جهانی، بحران اقتصادی ۲۰۰۸ و جنگ تعرفه‌ای آمریکا ضربه‌هایی اساسی به آن وارد کرده، برخی کشور‌ها مانند اسپانیا و ایرلند همچنان مدل لیبرالی را پیش می‌برند. با این حال، بازگشت ترامپ نظم لیبرال را در موقعیت شکننده‌ای قرار داده است.

وقتی آمریکا خلأ می‌سازد و چین پر می‌کند

حامیان ترامپ او را منجی آمریکا می‌دانند، اما سیاست‌های او، از ملی‌گرایی پوپولیستی تا حمایت از اکثریت سفیدپوست، بر تشدید شکاف‌های داخلی و تضعیف جایگاه جهانی آمریکا دامن زده است. درحالی‌که چین نفوذ اقتصادی و نظامی خود را گسترش می‌دهد، ترامپ با کاهش تعهدات بین‌المللی، متحدان را به سوی قدرت‌های نوظهور سوق داده است. این قمار، نه‌تنها نظم جهانی را تضعیف می‌کند، بلکه در بلندمدت به زیان خود آمریکا تمام خواهد شد.

بر پایه یک «سیاست ایرانی» می‌توانیم به توافق برسیم / ادبیات آقای پزشکیان با دانشمندان علوم سیاسی متفاوت است / زبان تهدید در سیاست زبان خطرناکی است

این درست نیست که رئیس جمهور را با الفاظ نامناسب نقد کنیم. آقای پزشکیان مثل هر شخص دیگری، یک ادبیات ویژه خود را دارند. شاید نتوانیم بگوییم این ادبیات شبیه وزرای خارجه است، اما به هر حال ایشان ۳ دوره در مجلس بوده و در مجلس، تربیت سیاسی شده است. به هر حال نوع ادبیات ایشان شاید با دانشمندان علوم سیاسی تفاوت‌هایی دارد. با این وجود آقای پزشکیان هر جا لازم باشد، نظرات خود را به وضوح مطرح می‌کند این نکته را هم فراموش نکنیم که آقای پزشکیان نمی‌تواند بدون اذن رهبری وارد گفت‌و‌گو شود. همچنین جواب ایشان به ترامپ را گرچه می‌توان گفت وزارت خارجه‌ای نبود و حالت مجلسی (مجلس شورای اسلامی) داشت، اما این پاسخ در راستای تهدید‌های مکرر ترامپ بود.

چرا آمریکا به درگیری مستقیم با یمن تن داده است؟

بعید می‌دانم پای ایران به این ماجرا کشیده شود. اگر برخی اینطور تصور می‌کنند که انصارالله نیروی نیابتی ایران است، یک تلقی نادرست است. انصارالله با حمایتی که از مردم غزه انجام می‌دهد همیشه به طور شفاف اعلام کرده هدفش از این اقدام به هم زدن امنیت خطوط دریایی نیست یعنی مسئولانه این موضوع را قبول دارد که خطوط باید امن باشد. تنها هدف انصارالله این بود که اسرائیل را زیر فشار بگذارد که غذا و دارو را از مردم غزه محروم نکند. اتفاقا این به عهده جامعه جهانی بود که در این رابطه اقدامی انجام دهد تا انصارالله مجبور نباشد تا این مرحله پیش برود و به عملیات نظامی رو بیاورد. استفاده اسرائیل از غذا و دارو به عنوان یک اسلحه و تحریم مردم غذه یک جنبه جنایت جنگی دارد و شاهد کم کاری نهاد‌های بین المللی، سازمان ملل و امثالهم هستیم.