«در متن اصل پانزدهم قانون اساسی هیچ خبری از "تدریس به زبان مادری " نیست! آنچه در قانون آمده "تدریس ادبیات زبانهای محلی و قومی" است. موضوع این تدریس هم نه " زبان مادری " بلکه "زبانهای محلی و قومی" میباشد! لذا پیشنهاد میشود که ریاست محترم جمهور، سخنگوی محترم دولت، معاون پارلمانی و سایر مجموعههای رسانهای دولت، مجدد به اصل ۱۵ قانون اساسی مراجعه کرده و کلمه به کلمه آن را مرور کنند تا حرف و سخنی نگوییم که مغایر با قانون اساسی باشد.»
سخنگوی دولت گفت: زبانهای مادری جزو میراث فرهنگی ما هستند و باید به عنوان میراث به آنها نگاه کنیم. اصل ۱۵ قانون اساسی نیز تکلیف آموزش به زبان مادری را روشن کرده است و دولت نیز برنامه دارد که در این خصوص لایحهای جامع به مجلس شورای اسلامی ارایه کند.
زبان شناسان پس از اجرای پژوهشهای متعدد به این پرسش سرانجام پاسخ دادند. به نظر شما ممکن است زبان مادری خود را فراموش کنیم؟
معاون پارلمانی رئیس جمهور اعلام کرد که رئیس جمهور و دولت موافق تدریس زبان مادری در مدارس هستند.
پژوهشگران دانشگاه لیون فرانسه در یک مطالعه در سال ۲۰۱۱ هفت زبان مختلف را بررسی و آنها را بر اساس هجاهایشان در هر ثانیه رتبهبندی کردند.
در روز جهانی زبان مادری شماری از اعضای تیم فوتبال زنان ملوان بندرانزلی پیامهایی را به زبان مادری خود منتشر کردهاند. ویدیویی که در صفحه اینستاگرام این تیم منتشر شده بازیکنانی را نشان میدهد که به همین مناسبت پیامهای شان را به زبان مادری خود بیان میکنند. ۲۱ فوریه (۲ اسفند ۱۴۰۲) روز جهانی « زبان مادری » است. این روز از سوی یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل برای پاسداری از تنوع زبانی و فرهنگی در کشورهای جهان در تقویم این سازمان ثبت شده است.
به بهانه روز جهانی زبان مادری
در حال حاضر در سراسر دنیا ۶ هزار زبان داریم که ۳ هزارتای آن در معرض انقراض قرار دارند. به همین خاطر یونسکو روز ۲۱ فوریه (۲ اسفندماه) را بهعنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری کرده است. همچنین در ایران ۷۶ زبان زنده وجود دارد که نیمی از آنها در خطر نابودی قرار دارند.
جامعهای پیشرفته است که سیستم آموزشی پیشرفته و مترقی داشته باشد و برعکس قومی منحط یا دچار رکود است که دارای نظام آموزشی عقبمانده و راکد باشد و این نکته قابل تعمیمی است که در ابعاد مختلف و در همه زمینههای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، حتی مذهبی و اخلاقی و در رابطه با کلیه جوامع انسانی صادق است.
یک باور نادرست میگوید که کودکان در یادگیری زبانهای خارجی بااستعدادتر از بزرگسالان هستند، درحالی که مطالعات ثابت کرده است که افراد در هر سنی میتوانند زبان دوم را یاد بگیرند.
بهترین راه برای یادگیری هر زبان جدیدی تنها صحبت کردن است.
به مناسبت روز جهانی زبان مادری ، ویدئویی را تماشا کنید که در این باره با بچههای شیرین یک مهد کودک صحبت شده است.
زبان مادری چه جایگاهی در حیات انسانی دارد؟ زبان مادری بخشی از میراث بشری است که امروزه قوانین بینالمللی زیادی در پی حفظ آن است.
سید جواد میری در گفت و گو با فرارو
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حق آموزش زبان مادری را به رسمیت شناخته است. سیدجواد میری تشریح میکند که الگی ایرانی تدریس ارمنی در مدارس میتواند در این خصوص مورد توجه واقع شود.
در مراسم «روز جهانی زبان مادری » در دانشگاه کردستان، بر آموزش زبان مادری تاکید و گفته شد حمایت از زبان مادری ، تجزیهطلبی نیست.
زبان دوم چیست؟ زبانی که به شکل مدرسی آموخته میشود؟ زبانی که محصول اقتضائاتی همچون مهاجرت است؟ زبانی که از توفیقات اجباری استعمار است؟ زبانی که نامگذاری را آگاهانه میکند؟ یا زبانی که رمزی (آرگو) است؟ مرزهای آن با زبان اول کجاست؟ زبان دوم پیش از هر تعریفی دومین زبان است. و محصول زمانی که یکبار پیش از آن به زبان وارد شدهایم.
اجرای کامل اصل ۱۵ قانون اساسی یعنی آزاد بودن زبان های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی مطالبه جدی امروز اقوام کشور است.
ناصر فکوهی، استاد مردمشناسی دانشگاه تهران، در مطلبی با عنوان «پاسخ توطئهگر بیادب به برخی بزرگان ادب» در روزنامه شرق نوشت: