سهمیه بندی

میرزایی در ادامه به پرداخت یارانه‌های جدید اشاره و تصریح کرد: در مجموع تمامی جوانب اعمال سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین دیده شده از جمله اینکه پرداخت یارانه جدید به رفع دغدغه‌ها در زمینه معیشت اقشار کم درآمد کمک می‌کند و بخشی از هزینه‌های این قشر را جبران می‌کند. طبقات متوسط به بالای جامعه هم امیدواریم شرایط کشور را درک کنند تا بتوانیم راحت‌تر از این مرحله عبور کنیم.

با توجه به الزام استفاده از کارت های هوشمند سوخت در تاریخ مقرر کسانی که در سایت دولت همراه ثبت نام نموده اند با استعلام در قسمت پیگیری می توانند از وضعیت تایید ثبت نام خود اطمینان حاصل کنند.

لطفعلی بخشی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه در یادداشتی تاکید کرد: «اقتصاد کوپنی و سهمیه‌بندی در کشور ما تجربه‌ای شکست خورده است. با سهمیه‌بندی مشکلات و گرفتاری‌های مرم چند برابر شد. برای واردات کالاهای اساسی ارز دولتی تخصیص داده شد، اما این راهکار فساد و رانت را بیشتر کرد.»

آلبرت بغازیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه، با تشریح شرایط تحریم، راهکار حمایت از کارگران را افزایش حمایت‌هایی دولتی می‌داند. او اذعان می‌کند که دولت با ادامه روند موجود، امکان حمایت از طبقات پایین جامعه را ندارد و راهکار موثر، مالیات‌ستانی از اقشار بالای جامعه به نفع کارگران است.

ماجرا از يك شايعه بنزيني و بازداشت منبعی آگاه، وارد فاز جدي شد. آغاز سهميه‌بندي بنزين با دو نرخ پايه و آزاد كه از سوي برخي رسانه‌ها به بيرون درز كرده بود، سبب شد جو جامعه ملتهب شده و به صف خريداران بنزين از جايگاه‌ها افزوده شود. بار رواني اين اتفاق آن‌قدر زياد بود كه موجب شد مصرف سوخت در يك روز به 150 ميليون ليتر برسد كه رقمي تقريبا بي‌سابقه بود. در ادامه آن، مجلس نيز وارد فاز مذاكره پشت درهاي بسته با دولت شد و در رأي‌گيري در صحن علني مجلس، رأي به نفع ثبات قيمت كنوني و در‌عين‌حال احياي كارت سوخت صادر شد.

بر اساس این گزارش، هفته گذشته اخباری مبنی بر آغاز سهمیه بندی بنزین از ۱۲ اردیبهشت ماه از سوی برخی رسانه‌ها منتشر شد که ابتدا از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و بعد توسط زنگنه تکذیب شد.

پیش‌تر گزارش شده بود دولت به دنبال افزایش قیمت بنزین و اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین است که قیمت بنزین آزاد و قیمت بنزین سهمیه‌ای تفاوت چندانی نخواهد داشت.

دژپسند همچنین به لایحه مالیات بر عائدی سرمایه هم اشاره کرد و گفت: در آستانه نهایی‌سازی این لایحه هستیم که ان‌شاءالله بتوانیم بر اساس مهلتی که تعیین کرده‌ایم آن را تا پایان خردادماه آماده کنیم.

«بنزین کوپنی» از دیگر سناریو‌های مطرحی بود که در آن بر توزیع عادلانه یارانه سوخت تاکید شده و اعطای سهمیه سوخت به تک‌تک ایرانیان را پیشنهاد می‌داد. با این حال با تاکید دولت بر بازیابی کارت سوخت صاحبان خودرو از اواخر سال گذشته، احتمال اجرای نظام سهمیه‌بندی بنزین که دونرخی شدن سوخت از الزامات آن است، بیش از پیش قدرت گرفت.

اگر سهمیه بندی یک سهمیه بندی قیمتی نباشد، یعنی بخواهیم مکانیزم قیمتی را از اقتصاد حذف کنیم، دچار رانت می‌شویم. زیرا اصلا مشکل عمده در اقتصاد ایران چه در سطح کلان و چه خرد این است که ما شدیدا دچار بی انظباطی اقتصادی هستیم

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه تاکنون در این کمیسیون جلساتی با کارشناسان مرکز پژوهش‌های قوه مقننه و حوزه نفت برای کنترل مصرف و مقابله با قاچاق سوخت برگزار کرده‌ایم، تصریح کرد: در این جلسات مشترک، مدل‌ها و سناریو‌های مختلف را بررسی کرده‌ایم تا روشی مناسب را برای این معضلات پیدا کنیم، اما تا کنون به روش نهایی نرسیدیم.

یک مقام آگاه در مجموعه دولت گفت: هر تصمیمی که برای بنزین اتخاذ شود، پیش از اجرا با مردم در میان گذاشته خواهد شد و اینگونه نخواهد بود که یکباره مردم با وضعی پیش بینی نشده مواجه شوند.

نه تنها این یارانه به نفع مردم نیست بلکه کاملا به سود قاچاقچیان بنزین تمام می‌شود و خیلی راحت از یارانه دولت برای منافع و قاچاق خودشان استفاده می‌کنند

چنانچه مصرف بنزین همچنان بالا رود و قاچاق نیز ادامه داشته باشد دولت در این زمینه تصمیماتی خواهد گرفت.

«شدت گرفتن رشد مصرف بنزین» و «افزایش حجم قاچاق سوخت» زیر سایه بنزین ۱۰۰۰ تومانی، عواملی هستند که باعث شده دولت پس از چهار سال ثبات قیمت بنزین به بررسی دو راهکار برای اصلاح نرخ‌ها و مصرف بنزین بپردازد. «بازگشت کارت سوخت یا همان نظام سهمیه‌بندی مصرف سوخت» و «توزیع بنزین میان تمام ایرانیان در قالب کوپن» دو راهکاری هستند که به تایید برخی نمایندگان مجلس، دولت در حال بررسی آن‌ها است. در راهکار نخست، با بازگشت کارت سوخت و سهمیه‌بندی، مانند گذشته شاهد بنزین دو نرخی خواهیم بود. این روش اگرچه می‌تواند باعث تعدیل قیمت بنزین آزاد و کاهش قاچاق سوخت شود، اما فقط صاحبان خودرو ذی‌نفع مستقیم آن هستند. اما در روش توزیع بنزین کوپنی میان تمام اقشار جامعه، می‌توان شاهد بازتوزیع عادلانه یارانه ماهانه حدودا ۱۲ هزار میلیارد تومانی (طبق نرخ حدود ۱۰ هزار تومانی دلار در سامانه نیما و بنزین ۵۰ سنتی در فوب خلیج‌فارس) بود. در این روش، افرادی که خودرو ندارند، می‌توانند بنزین دریافتی خود را در بازاری که قیمت‌ها در آن کشف می‌شود به متقاضیان عرضه کنند. به عقیده کارشناسان، این روش ضمن عادلانه‌تر بودن، به مرور اصلاح قیمت‌ها را رقم می‌زند که نه تنها مصرف را کاهش می‌دهد، بلکه انگیزه قاچاق را نیز از بین می‌برد.

نباید به گونه‌ای عمل کنیم که گویی در شرایط جنگی هستیم. این تاثیرات بسیار مخرب و گسترده‌ای بر مردم و اقتصاد ایران دارد. ضمن اینکه نباید فراموش کرد که عموما جیره بندی و سهمیه بندی ایجاد فساد می‌کند.

سهمیه‌بندی سوخت به هیچ‌وجه موضوع جدیدی نیست و سابقه آن به ساعت 24 روز 31 اردیبهشت 1386 برمی‌گردد که فروش بنزین در تمام جایگاه‌ها تنها با ارائه کارت هوشمند سوخت و با قیمت هر لیتر 100 تومان انجام می‌شد. این ماجرا اما ادامه‌دار نشد و در سال‌های بعد تقریبا اکثر مردم از کارت جایگاه‌داران برای زدن بنزین استفاده کردند و دیگر کسی به یاد کارت هوشمند سوخت خود نیفتاد.

قره‌خانی در جمع‌بندی گفت: براین اساس ما در آینده متناسب با مقتضیات زمانی متحمل دو شرایط دو نرخی شدن بنزین و سهمیه‌بندی هستیم ولی این‌که چه زمانی تصمیم به این اتفاق گرفته شود بستگی به آن دوره دارد.

مدیر بازرگانی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران اخبار برخی رسانه‌ها مبنی بر تعطیلی و توقف عرضه بنزین در جایگاه‌های شهر تهران به دلیل دونرخی شدن بنزین را رد کرد.

وی ادامه داد : در هر بار قطعی برق حداقل ۸ فیدر را قطع می‌کنیم. مانوری که برای قطع هر خط خروجی لازم است حداقل ۵ دقیقه و وصل آن نیز همین میزان زمان را نیاز دارد.