در مورد مهار تورم در فرارو بیشتر بخوانید

بسیاری از ناکامی‌ها در مهار تورم همراه با یک خوشبینی زودهنگام به پایان تورم بوده است؛ در واقع سیاستگذاران خیلی زود نتیجه گرفته‌اند که تورم رو به کاهش است و دست از سیاست‌های بودجه‌ای و پولی انقباضی کشیده‌اند. این جشن‌های زودهنگام پایان تورم با روند صعودی مجدد تورم همراه شده‌اند؛ بنابراین لازم است سیاستگذاران به شکلی سازگار و مداوم سیاست‌های مهار تورم را پیاده کنند.

بانک مرکزی ترکیه پیش از این تحت فشار اردوغان نرخ بهره را از حدود ۱۹ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۸.۵ درصد در اوایل سال جاری کاهش داده بود. اردوغان به حدی بر سیاست پایین نگه داشتن نرخ بهره تأکید داشت که حتی سه رئیس بانک مرکزی را که در برابر کاهش نرخ بهره مقاومت می‌کردند، برکنار کرده بود.

این استاد دانشگاه در این باره معتقد است: «برای اینکه تورم را مهار کرد، مهم‌ترین کار، اصلاح ساختار بودجه است. بودجه هر سال در نیمه دوم سال قبل نوشته و تعیین‌تکلیف می‌شود و به نوعی سرنوشت تورم در سال آینده، سال قبل تعیین می‌شود و آن‌وقت ما تازه در ابتدای هر سال، به فکر مهار تورم می‌افتیم؛ بنابراین معلوم است که دنبال راه‌های ریشه‌ای نیستیم.»

احسان ارکانی، نماینده نیشابور در مجلس، می‌گوید: می‌خواهند واقعیت‌ها را زیر حرف‌های قشنگ و شعار‌های زیبا قایم کنند. در نگاه به شاخص‌ها، می‌بینیم بسیاری از آن‌ها رشد منفی دارند و اینکه ما گفتاردرمانی و شعاردرمانی کنیم، واقعا نمی‌دانم چقدر مطلوب باشد، اما باید قبول کنیم مردم این‌ها را از ما نمی‌پذیرند.

از تورم نمی‌توان تصویر ایده‌آلی ارائه کرد. در حال حاضر مرکز آمار از تورم ۴۸.۵ درصدی اقتصاد ایران خبر می‌دهد و پیش‌بینی‌ها از نرخ بالای ۵۰ درصد برای این شاخص حکایت دارند. هرچند فرزین- رئیس کل بانک مرکزی وعده رساندن تورم به حدود ۳۰ درصد را داده است. اما کارشناسان می‌گویند تورمی که ریشه آن در قیود خارجی و تحریم است، باید از این محل نیز مدیریت شود و ضمن آنکه سیاست‌های پولی مناسبی نیز باید در دستور کار قرار گیرند.

حسینی بوشهری امام جمعه قم با بیان اینکه عده‌ای بی توجه به شعار سال هستند افزود: شعار سال در حقیقت جهت گیری نظام است و اگر نمی‌توانید با تورم مقابله کنید حداقل آن را مهار کنید.

امسال سال مهار تورم نیز نامیده شده، ولی دولت بدون توجه به این مساله، چون در پی افزایش درآمد‌های خود است، سیاست‌هایی را اتخاذ می‌کند که به افزایش تورم منجر شده است. نمونه آن افزایش هزینه‌های دولتی و نیز گران شدن کالا‌ها و خدمات دولت مثل گاز و... است و حتی گرفتن پول برای تراکنش‌های بانکی است.

رییس‌کل اسبق بانک مرکزی گفت: نرخ بهره سیاستی، کنترل نقدینگی، بسترسازی افزایش تولید، کنترل ناترازی بودجه، ثبات نرخ ارز و کنترل انتظارات، همگی راه‌های رسیدن به هدف تورمی است.

خاندوزی با اشاره به جزئیات بسته دولت برای مهار تورم اظهار کرد: این بسته ۱۰ سرفصل دارد که پنج مورد از آن‌ها به مهار تورم مرتبط است و پنج مورد نیز در خصوص رشد تولید اقداماتی را در نظر گرفته است. در این بسته همچنین برای مدیریت شوک‌های ارزی ۱۶ اقدام در نظر گرفته شده است و تمامی دستگاه‌های اقتصادی کشور در این زمینه مسئولیت‌هایی را به عهده دارند.

برون‌گرایی و درون‌زایی، از مبانی اقتصاد مقاومتی است، اما باید خاطر نشان کرد که در عصر جهانی شدن اقتصاد‌ها این دو مولفه همبسته اند. در واقع، درون‌زایی اقتصاد منوط به برون گرایی است و بالعکس. بنابراین، برای رهایی از وضع موجود، باید دست اندرکاران سیاسی و افتصادی کشور، وجه برون‌گرایی را نه به مثابه سلطه خارجی بلکه به عنوان مسیر طبیعی خروج از بحران ارزی مد نظر قرار دهند.

رئیس کل اسبق بانک مرکزی خطاب به رئیس جمهور نوشت: قبل شروع دولت سیزدهم گفتید تورم را نصف و سپس تک رقمی می‌کنید! مگر برنامه ۷ هزار صفحه‌ای نداشتید؟

با توجه به عملکرد اسف‌بار سهام و اوراق قرضه در طول یک سال گذشته، در حال حاضر بازار‌های مالی با خوش‌بینی کار‌ها را پیش می‌برند. البته بدیهی به نظر می‌رسد پس از خبر‌های امیدوار کننده درباره چشم‌انداز، اکنون سرمایه‌گذاران خوش‌بینانه در انتظار کنترل تورم، بزرگ‌ترین مشکل اقتصاد جهان، هستند.

بررسی کارنامه کاری دولت رئیسی در یک سال و نیم اخیر نشان می‌دهد که این دولت در قیاس با دولت‌های پیشین خود کارنامه موفقی ندارد.

سکوتی کر کننده در برابر "مناظره" میان رهبران ایالات متحده پیرامون توقف یا کاهش تورم امروز وجود دارد. در این سکوت جایگزین‌هایی برای افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو و کاهش رشد عرضه پول نادیده گرفته می‌شوند. گویی که هیچ راه دیگری برای مهار افزایش قیمت‌ها وجود ندارد جز آن که هزینه‌های بهره بیش‌تر را به بدهی‌های مازاد کارگران و مشاغل کوچک و متوسط بیافزاییم.

شقاقی با تاکید بر اینکه برای کنترل نقدینگی سه ناترازی در نظام‌های بودجه ریزی، بانکی و تجاری را باید اصلاح کرد، ادامه داد: با توجه به اینکه نظام بانکی وضعیت خوبی ندارد، باید اصلاحات ساختاری در این بخش انجام شود، در حال حاضر ناترازی بانک‌ها بسیار زیاد است، آن‌ها همچنین معوقات بسیاری نیز دارند، در این رابطه بانک مرکزی باید نظارت جدی بر روی فعالیت بانک‌ها انجام دهند تا این ناترازی‌ها بیشتر نشود.

مسعود دانشمند کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به این که مسابقه افزایش دستمزد و قیمت‌ها پایانی ندارد، اظهار داشت: اینکه ما به هوای افزایش تورم مدام دستمزد‌ها را افزایش دهیم، هیچ عایدی برای اقتصاد کشور ندارد و در نهایت کار به جایی می‌رسد که دیگر فضای برای برای انجام فعالیت اقتصادی نمی‌ماند و بسیاری از کسب‌وکار‌ها با ورشکستگی روبرو می‌شوند، اتفاقی که در طی چند سال گذشته افتاده این طور بوده که دولت به دلیل افزایش نورم حداقل ۲۰ درصد حقوق و دستمزد‌ها را در پایان هر سال افزایش داده است.

افقه با اشاره به اینکه وزرای اقتصادی تنها به بیان شعار و دادن وعده اکتفا کردند، گفت: تاکنون راهکار عملی برای حل مشکلات اصلی اقتصاد ایران از جمله مهار تورم و گرانی ارائه نشده، بنابراین اگر بخواهد چنین وضعی ادامه پیدا کند به نظر نمی‌رسد که تورم مهار شود، از سوی دیگر در حالی که دولت با کسری بودجه بسیار زیادی روبرو است، وزیر جدید اقتصاد از راهکار مالیات برای جبران کسری بودجه بدون خلق نقدینگی و افزایش تورم سخن گفته، این در حالی است که اقتصاد ایران در رکود تورمی به سر می‌برد و صنایع و بنگاه‌های تولیدی درآمدی ندارند که بخواهند به دولت مالیات بدهند، از سوی دیگر کارمندان نیز مالیات خود را می‌پردازد، مالیات را باید از جا‌های دیگری بگیرند که در این سال‌ها حتی یک ریال نداده‌اند بنابراین اینکه وزیر اقتصاد می‌خواهد مالیات را صرف جبران کسری بودجه کند، تنها یک شعار است.

وی با اشاره به سیاست‌های اخیر بانک مرکزی برای کنترل نرخ تورم گفت: ابزار سیاست پولی برای مدیریت نقدینگی و نرخ سود در بازار بین بانکی فعالیت جدیدی است که برای مهار تورم به کار می‌رود و از ظرفیت بین بانکی برای حراج اوراق مالی اسلامی و فروش آن استفاده می‌شود.

سارجنت بر این باور است که او در دهه ۷۰، انتظارات عقلانی را به مدل کینز اضافه کرده است. در مقاله معروف سارجنت با عنوان «پایان چهار تورم بزرگ»، ترکیب انتظارات عقلانی با توصیه کینز، راه مهار ابرتورم‌ها را شرح داده است. به گفته این اقتصاددان، هر چهار کشور مورد اشاره در مقاله (آلمان، اتریش، مجارستان و لهستان) تنها زمانی توانستند بر تورم فائق آیند که انتظارات مردم را مدیریت کنند. به عقیده سارجنت، مدیریت انتظارات هم با پیش‌بینی‌پذیر شدن اقدامات دولت، پرهیز از تغییر سیاست ناگهانی و کنترل کسری بودجه و حتی ایجاد توازن بودجه انجام شد.

رییس کل بانک مرکزی در یادداشتی اینستاگرامی از برنامه‌ریزی برای برون رفت از شرایط خاص اقتصادی کشور به ویژه مهار نرخ تورم خبر داد.