در ايران به گفته مديركل دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي؛ در هر ساعت 9 جنين، هر روز 221 جنين و هر سال حدود 90 هزار جنين در كشور به صورت قانوني و غيرقانوني سقط مي‌شوند.
رييس انجمن ژنتيك پزشكي كشور مي‌گويد: «مجوز قانوني سقط جنين‌هاي معلول قبل از چهارماهگي صادر مي‌شود و اگر تا قبل از چهارماهگي بارداري تشخيص داده شود كه جنين مشكل ژنتيكي يا معلوليت دارد، با رضايت مادر مجوز قانوني ختم حاملگي صادر مي‌شود.»
سقط جنين در كشور با وجود پستي و بلندي‌هاي خود در ايران و ساير كشور‌هاي جهان به گفته امير عباس غفاري در حالي انجام مي‌شود كه تقريبا دو درصد نوزاداني كه متولد مي‌شوند مشكل ژنتيكي مادرزادي دارند و در بسياري از كشور‌هاي دنيا به يكي از مسايل مبتلا به نهاد‌هاي بهداشتي و درماني تبديل شده است.
او مي‌گويد: البته اين آمار در برخي موارد بسته به ميزان ازدواج فاميلي تا پنج‌درصد نيز افزايش مي‌يابد، زيرا شايع‌ترين علت بيماري‌هاي ژنتيك در تولد نوزادان ازدواج‌هاي فاميلي با افرادي مانند پسرخاله - دخترخاله، پسرعمو - دخترعمو، دخترعمه – پسردايي و دختردايي - پسرعمه است.
سقط جنين حذف يا بيرون آمدن يا آوردن جنين مرده يا زنده از رحم است كه مي‌تواند خواسته يا ناخواسته باشد. سقط جنين خواسته، به معناي پايان بخشيدن به بارداري به وسيله دارو يا عمل جراحي پيش از زماني است كه جنين بتواند زنده زاده شود. سقط جنين عمدي مي‌تواند در حاملگي ناخواسته همراه با مصرف دارو يا دستكاري رحمي باشد. در چنين مواردي ممكن است بعد از سقط جنين بررسي پزشكي از جهت دفع كامل محتويات رحم ضروري باشد. همچنين سقط خودبه‌خودي يا ناخواسته به معناي مرگ جنين در شكم مادر و قبل از تولد است كه علل سقط مختلف است از ناهنجاري جنين گرفته تا تروما، عفونت و بيماري مادر.
با اين حال در ايران به گفته مديركل دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي؛ در هر ساعت 9 جنين، هر روز 221 جنين و هر سال حدود 90 هزار جنين در كشور به صورت قانوني و غيرقانوني سقط مي‌شوند.
او مي‌گويد: به طور كلي هر سال 18 ميليون جنين در جهان سقط مي‌شود و هر روز 50 هزار مورد سقط جنين غيرقانوني انجام مي‌شود به طوري كه سالانه 150 هزار زن به علت سقط جنين جان خود را از دست مي‌دهند.
مطلق معتقد است: اگر برنامه‌هاي مدون تنظيم خانواده در كشور به خوبي اجرا شود از 25 درصد مرگ و مير مادران در هنگام بارداري و عوارض بعد از آن جلوگيري مي‌شود.
در مقابل سقط جنين در كشور به شكلي است كه بر اساس آمار‌هاي غيررسمي بسياري از سقط‌هاي صورت‌گرفته به شكل غيرقانوني است؛ چرا كه بر اساس قوانين موجود سازمان پزشكي قانوني تا قبل از سال 1385 مجوز سقط جنين‌هاي موارد خاص كه شامل حدود 50 بيماري ژنتيكي مي‌شد را مي‌داد، اما در دو سال قبل تمام معلوليت‌هاي ژنتيكي كه موجب عسر و حرج مادر بعد از تولد مادر شود به شرط درخواست و رضايت مادر تا قبل از چهارماهگي اين مجوز داده مي‌شود.
افزايش غيرقانوني سقط جنين در كشور
با اين حال آمار‌هاي غيررسمي نشان مي‌دهد 70درصد سقط جنين‌ها در ايران در محيط‌هاي غيربهداشتي و توسط افراد غيرمتخصص انجام مي‌شود، به طوري‌كه يك متخصص زنان و زايمان با هشدار نسبت به افزايش و عوارض سقط‌هاي غيرقانوني در كشور گفت: متاسفانه بارداري در ميان گروه سني 18 و 19 ساله كشور افزايش يافته است.
دكتر ژانت مهجوري با ابراز تاسف نسبت به انجام سقط جنين توسط ماماهايي كه شرايط انجام آن را رعايت نمي‌كنند، به «شرق» مي‌گويد: اغلب دختران و زناني با طيف سني ۳۰ تا ۵۰ ساله به دليل بارداري ناخواسته و از ترس آبرو اقدام به سقط جنين مي‌كنند و اين درحالي است كه اين عمل عوارضي همچون پارگي رحم، نازايي ثانويه، خونريزي طولاني و سقط ناقص را موجب مي‌شود. مهجوري ادامه مي‌دهد: اغلب افرادي كه براي انجام سقط جنين مراجعه مي‌كنند دختران و زناني هستند كه به دليل فقر مالي و از روي ناچاري به عقد موقت تن داده‌اند.
اين افراد به دليل بارداري ناخواسته، فقر فرهنگي، عدم آگاهي از روش‌هاي جلوگيري از بارداري نوين و ترس از آبروي خود حاضر به انجام اين كار مي‌شوند. به گفته اين متخصص زنان، سقط جنين در شرايط و امكانات غيربهداشتي و استريليزه انجام مي‌شود و در كنار انجام سقط‌هاي غيرقانوني توسط افراد ناشناس، داروها و آمپول‌هاي اين عمل نيز در بازارهاي سياه همراه با عارضه به فروش مي‌رسد كه سقط ناقص را سبب مي‌شود.
رييس انجمن ژنتيك پزشكي در ادامه راهكار جلوگيري از داشتن فرزندي با مشكلات مادرزادي را مشاوره ژنتيكي دانست و به فارس گفت: اين روش نه تنها براي ازدواج‌هاي فاميلي حتي براي زوج‌هايي كه با هم نسبت فاميلي ندارند، موثر است. البته اين طور نيست كه هر كس ازدواج فاميلي كرد فرزند معلول خواهد داشت و هر كس با غيرفاميل ازدواج كند مشكلي ندارد. عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي تاكيد كرد: مشاوره قبل از بارداري، غربالگري مادران در سه ماهه اول بارداري و غربالگري نوزاد هنگام تولد و تشخيص به موقع بسيار مفيد است.
به عنوان مثال اگر نوزاد مشكل متابوليك گوارش داشته باشد نبايد از شير مادر بخورد، چرا كه با خوردن شير مادر بيماري‌اش آغاز مي‌شود بلكه بايد با خوردن شير مخصوص درمان شود. غفاري اضافه كرد: غربالگري در اوايل بارداري هم بسيار موثر است، چرا كه اگر تشخيص داده شود جنين داراي مشكل ژنتيكي يا معلوليتي است - كه بعدها مادر در نگهداري او دچار رنج مي‌شود- طبق مصوبه دو سال اخير مجلس شوراي اسلامي و با رضايت مادر تا از قبل از چهارماهگي مجوز قانوني براي ختم حاملگي داده مي‌شود.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي گفت: تفكر غلطي كه در جامعه ما رايج است، اين است كه افراد فكر مي‌كنند فقط در ازدواج با خانواده پدري مانند پسرعمو - دخترعمو مشكل ژنتيكي به وجود مي‌آيد در صورتي كه نسبت خطر ازدواج فاميلي از هر دو سو به يك اندازه است. مگر در مواردي كه يك بيماري در يك طرف شيوع داشته باشد كه در آن صورت خطر آن هم بيشتر مي‌شود.
