در این سرشماری همچنین تعداد غلام‌سیاه، کنیز، تعداد دایه، خدمتگزار، گیس‌سفید (زنانی که از فقر برای خدمت در منازل مردم می‌ماندند)، عده قاجار، تعداد تهرانی‌الاصل‌ها، تعداد شهرستانی‌هایی که به تهران آمده‌اند، تعداد دکان‌های خبازی [نانوایی]، تعداد مساجد و تکایا، تعداد مدارس و حمام‌ها، کاروانسراهای تجارتی و غیرتجارتی، تعداد یخچال‌ها، کوره‌پزخانه‌ها، اصطبل‌ها تعیین شد.
در اسفند ۱۳۴۹ به مناسبت سرشماری نفوس و مسکن که به‌زودی قرار بود انجام شود، «میری» یکی از کارشناسان مطلع امر سرشماری که در سازمان آمار مشغول به کار بود و تا پیش از آن در سه سرشماری ۱۳۱۸، ۱۳۴۱ و ۱۳۴۵ شرکت داشت درباره تاریخچه‌ای از آمارگیری در ایران اطلاعات ذی‌قیمتی را در اختیار خبرنگاران روزنامه اطلاعات گذاشت. بخش‌هایی از گفته‌های او را که به نخستین سرشماری ایران در دوره ناصرالدین‌شاه قاجار برمی‌گردد به نقل از روزنامه اطلاعات مورخ سه‌شنبه ۲۵ اسفند ۴۹ می‌خوانید:
به گزارش خبر آنلاین؛ ناصرالدین‌شاه اولین شخصی بوده که در دوره قاجاریه به فکر سرشماری افتاده و اسنادی که در دست است معلوم می‌دارد که وی صورتی از جمعیت ولایات را طی دستوری از حکام وقت خواسته است و در سرشماری که بر مبنای این دستور به عمل آمده تعداد نفوس ولایات و کوچه‌ها، شهرها و ساکنین منازل تحقیق شده در دوره میرزا حسین‌خان سپهسالار دستورالعمل جامعی برای سرشماری منابع مالی کشور به ماموران دولت صادر شد. در این دستورالعمل طرز احصاء خانواده‌ها و نفوس قراء و شهرستان‌ها به طور مشروح توضیح داده شده بود تا ماموران با توجه به آن آمار نفوس و احشام و اغنام را تهیه نمایند. قسمتی از این دستورالعمل به شرح زیر است.
هرکسی در قریه که ساکن است اعم از غریبه و بومی از مرد و زن و صغیر و کبیر خواه طفل شیرخوار گهواره باشد و یا آن‌که پیرمرد صدساله، خواه غنی باشد و صاحب ملک و زارع و کاسب و خوش‌نشین و عمله و بیگانه و صحیح‌الاعضا و شل و لنگ و یک‌چشم، زن باشد یا مرد، زن بی‌شوهر باشد یا اطفال یتیم بی‌پدر و مادر، رعیت قدیم یا جدیدی که از جای دیگر آمده باشد هرکس به هر صنف و صنعت که باشد مشخص نمایند تا ممکن است بر وجه تحقیق و اِلا از روی تخمین سن و سال آن‌ها را بنویسند و از این حکم احدی مستثنی نیست.
طبق اسناد موجود مسئول بررسی سرشماری آن وقت مهندس عبدالغفار (معلم کل علوم ریاضی دارالفنون) بود و همکارانش عبارت بودند از محمدحسین میرزا، علی‌خان ولد ملک‌الشعرا، علی‌خان ولد قاسم‌خان، میرزا علی‌اکبر و چند نفر دیگر. در آن سرشماری تهران به چهار منطقه تقسیم شده بود: ارگ مبارک و محله بازار، عودلاجان، چاله میدان، سنگلج.
مدت سرشماری از شانزدهم رمضان تا دوازدهم ذی‌القعده (۲ ماه) تعیین شده بود.
نتیجه سرشماری مزبور به شرح زیر بود:
جمعیت تهران به جز سپاه ۱۴۷.۲۵۶ نفر
عده مردان بزرگ ۵۳.۹۷۲
عده زنان بزرگ ۵۲.۳۹۹
عده جوانان ۱۹.۲۶۹ نفر
تعداد خانه‌ها ۹.۵۸۰ باب
متوسط جمعیت در هر خانه ۱۶ نفر (یک‌سوم از خانه‌ها جمعیتش بین ۶ تا ۷ نفر بودند)
یهودان شهر تهران ۱.۵۷۸ نفر
تعداد خانه‌های یهودیان ۱۶۰ باب.
متوسط جمعیت در هر خانه یهود ۱۰ نفر.
جمعیت زرتشتیان ۱۲۳ نفر
جمعیت ارامنه ۱.۰۰۶ نفر
عده فرهنگی‌های تهران ۱۳۰ نفر
صاحبان خانه‌های تهران ۱۰۱.۸۹۳ نفر
اجاره‌نشین‌ها ۴۵.۳۶۳ نفر
عده کسبه و ارباب حرفه و صنعت ۴۲۰.۶۴۸ نفر
عده خواجه و غلام‌سیاه ۱۰.۵۶۸ نفر.
در این سرشماری همچنین تعداد غلام‌سیاه، کنیز، تعداد دایه، خدمتگزار، گیس‌سفید (زنانی که از فقر برای خدمت در منازل مردم می‌ماندند)، عده قاجار، تعداد تهرانی‌الاصل‌ها، تعداد شهرستانی‌هایی که به تهران آمده‌اند، تعداد دکان‌های خبازی [نانوایی]، تعداد مساجد و تکایا، تعداد مدارس و حمام‌ها، کاروانسراهای تجارتی و غیرتجارتی، تعداد یخچال‌ها، کوره‌پزخانه‌ها، اصطبل‌ها تعیین شد و این نکته معلوم شد که آمار نوکرها یعنی اشخاص معطله که از علوم و حرف و صنایع بی‌بهره و محض عجز خود نوکری اختیار نموده‌اند رو به افزایش است.
طبق این سرشماری از زنان بزرگ ۴۶.۰۶۳ نفر بانوان خانه‌دار و عیال تجار و کسبه، و ۲.۵۲۵ نفر کنیز سیاه و ۳.۸۰۲ دایه و خدمتگزار از کل جمیعت غیرسپاهی ساکن تهران ۲۰۰۸ نفر قاجار و ۳۹.۲۴۵ نفر تهرانی، ۹.۹۵۵ نفر اصفهانی و ۸.۲۰۱ نفر آذربایجانی و ۸۷.۸۰۷ نفر متفرقه بوده‌اند.
تعداد طلاب مدارس ۳.۴۶۳ نفر و عده آن‌هایی که در تابستان به ییلاق می‌رفتند ۸ هزار نفر بود.
تعداد خانه‌های در ارگ مبارک سلطانی ۱۹۵ باب، در عودلاجان ۲.۵۵۸ باب، در چاله میدان، ۲.۳۴۷ باب، در سنگلج ۱.۹۶۹ باب و در محله بازار ۱.۴۸۸ باب و در محلات خارج از شهر ۱.۰۲۴ باب و تعداد مساجد ۴۷ باب و تعداد مدارس ۳۵ باب، تعداد تکایا ۳۴ باب، تعداد دکاکین خبازی ۱۷۰ باب، تعداد حمام‌های عمومی ۱۹۰ باب، تعداد کاروانسراهای تجاری و غیرتجاری ۱۳۰ باب، تعداد یخچال‌ها ۲۰ بالب، تعداد کوره‌پزخانه ۷۰ باب، تعداد اصطبل‌های خصوصی ۲۷۷ باب برآورد شده بود.
در این سرشماری جمعیت کل تهران اعم از سفید و سیاه ۱۵۵.۷۳۶ نفر تعیین و تذکر داده شده از این عده ۸.۴۸۰ نفر لشگری (۵.۵۰۸ نفر سرباز، ۱.۱۴۸ نفر غلام و پیشخدمت و غلام حاضر رکاب مبارک ۷۰۰ نفر توپچی ۴۲۰ سوار نصرت و ۳۰۰ نفر سوار نظام ۱۵۰ نفر زنبورکچی (موزیک)، ۱۳۳ نفر موزکانچی (مزقانچی)، ۲۲۱ نفر غلام مخصوص می‌باشند) همچنین آمار جمعیت غیرسپاهی آن زمان که در شش محله ساکن شده بود به صورت زیر است:
ارک مبارکه ۳.۰۱۴ نفر
عودلاجان ۳۶.۴۹۵ نفر
چاله‌میدان ۳۴.۵۴۷ نفر
سنگلج ۲۹.۶۷۳ نفر
محله بازار ۲۶.۶۷۴ نفر
محلات خارج از شهر ۱۶.۸۵۳ نفر
با توجه به این آمار و سرشاری می‌توان به‌خوبی وضع گذشته نه چندان دور تهران را به نسبت آن شهرهای دیگر ایران را مجسم کرد. شهرهایی که امروزه شور حیات در آن‌ها می‌جوشد و برای یک زندگی آسوده و مدرن آماده شده و می‌شوند...
