این روز‌ها بحث داغ، تحلیل شیوه رأی‌دهی و چرایی رأی‌دهی مردم به کاندیداهاست. فضای علمی و آکادمیک هم دهه‌هاست درباره انتخابات و رفتار رأی‌دهی و نوع برخورد مردم با همه‌پرسی به تحقیق پرداخته و کتاب‌های اگرچه نه‌چندان زیاد، اما مفیدی در این باره منتشر شده است. اساتید دانشگاه معتقدند جلیلی با ۷۱درصد و زاکانی با ۲۶ درصد بیشترین نقش را به عنوان رقیب برای پیروزی مسعود پزشکیان داشته‌اند. اما پورمحمدی در این مقوله هیچ سهم و نقشی نداشته است.
سه پژوهشگر اجتماعی تحقیقی با عنوان «نقش گروه‌های مرجع در پیروزی دکتر مسعود پزشکیان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از نگاه اساتید دانشگاه‌های یزد» انجام داده‌اند.
به گزارش جماران، تحقیق مشترک امیر ترقی نژاد (مدرس رشته امور فرهنگی و رسانه) با همکاری و راهنمایی راحله السادات میرحسینی (دانشجوی مقطع دکتری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اصفهان، واحد خوراسگان) و آرزو زینلی (دانشجوی مقطع دکتری جامعه شناسی سیاسی، دانشگاه واحد علوم تحقیقات تهران) بر اساس نتیجه و هدف از نوع تحقیقات کاربردی و نیز از نظر روش، جزو تحقیقات توصیفی و از حیث گردآوری داده‌ها از شاخه پیمایشی است. با توجه به حجم نمونه، ۳۱ عدد پرسشنامه تهیه و جهت جمع‌آوری اطلاعات در اختیار اساتید دانشگاه‌های یزد قرار گرفت و با تجزیه و تحلیل‌های انجام شده بر اساس داده‌های گردآوری شده با استفاده از تکنیک‌های آماری نتایج آن حاصل شده است.
نتایج این تحقیق نشان می‌دهد: اساتید دانشگاه معتقدند، جلیلی با ۷۱درصد و زاکانی با ۲۶ درصد بیشترین نقش را به عنوان رقیب برای پیروزی مسعود پزشکیان داشته‌اند. اما پورمحمدی در این مقوله هیچ سهم و نقشی نداشته است. البته نتایج این بخش از تحقیق نشان می‌دهد: ۳۹ در صد که بالاترین سهم بوده است نقش «متوسط» را برای مناظرات ارزیابی کرده‌اند.
بخش دیگر تحقیق نشان می‌دهد که ۵۲ درصد معتقدند: شبکه اجتماعی اینستاگرام در پیروزی مسعود پزشکیان نقش اساسی داشته است. اما نکته جالب‌تر از آن، نقش پررنگ شبکه‌های اجتماعی داخلی بوده که سهم آن ۳۹ درصد است. یوتیوب پایین‌ترین سهم را در این میان به خود اختصاص داده و نقش تلگرام و توئیتر در مقایسه با اینستاگرام و شبکه‌های اجتماعی داخلی کم می‌باشد.
در بخشی از این تحقیق یادآوری شده است که گروه‌های مرجع در هر جامعه‌ای نقش مهمی را بر عهده دارند و به دلیل منزلت و جایگاهی که دارند و مقبولیت میان افکار عمومی در تغییرات سیاسی - اجتماعی جامعه تأثیرگذارند، خود آنان الگو و سرمشق برای مخاطبان جامعه هدف محسوب می‌شوند و در افزایش اعتماد عمومی و مشارکت اجتماعی و سیاسی از جمله انتخابات تأثیر قابل ملاحظه‌ای دارند و بالاخره آنکه گروه‌های مرجع بر سبک زندگی و حتی رفتار‌های روزمره کنش گران تاثیر می‌گذارند. در چند دهه اخیر عوامل مختلفی همچون؛ رشد سریع جمعیت، مهاجرت‌های گسترده و توسعه شهرنشینی، توسعه ارتباطات اجتماعی، تنوع و تکثر رسانه‌ها و تحولات فرهنگی - اجتماعی جوامع و دگرگونی دیدگاه‌ها و ارزش‌ها، تأثیرات جدی در جا به جایی گروه‌های مرجع داشته است.
نتایج این تحقیق می‌گوید: ۳۶ درصد، نقش گروه‌های مرجع در پیروزی انتخاباتی پزشکیان را متوسط ارزیابی کرده‌اند و تنها ۱۶ درصد این موضوع را خیلی زیاد دانسته‌اند. اما از نتایج جالب دیگر این تحقیق، ۶۸ درصد پاسخ دهندگان معتقدند که نقش سلبریتی‌ها در پیروزی مسعود پزشکیان کم بوده است و تنها ۶ درصد آن را مهم و خیلی زیاد عنوان کرده‌اند.
