چین با تبدیل شدن به یک ابرقدرت اقتصادی و جایگزینی رنمینبی بهجای دلار بهعنوان ارز ذخیره بینالمللی، در حال تغییر توازن قدرت اقتصادی در جهان است. این تغییر موقعیت آمریکا را با چالشهای بزرگ اقتصادی و سیاسی روبهرو کرده و نیاز به نوآوری در سیستمهای مالی و پرداختی مبتنی بر دلار را افزایش داده است. آمریکا برای حفظ جایگاه خود باید به اصلاحات اساسی در سیستم مالی و حمایت از ارزهای دیجیتال باثبات روی آورد تا همچنان قدرت اقتصادی و مالی خود را در جهان حفظ کند.
فرارو- پل رایان رئیس پیشین مجلس نمایندگان ایالات متحده و پژوهشگر ارشد موسسه آمریکن اینترپرایز.
به گزارش فرارو به نقل از پراجکت سیندیکت، در جهانی که چین به عنوان ابرقدرت اقتصادی جایگاه نخست را به دست آورده و ارز «رنمینبی» جایگزین دلار به عنوان ذخیره بینالمللی شده است، آمریکا با بحرانهای شدید مالی و اقتصادی مواجه خواهد شد. در چنین شرایطی، به دلیل بدهیهای سنگین و هزینههای فزاینده، کاهش تقاضا برای داراییهای دلاری میتواند آمریکا را به سمت رکود بکشاند. در این میان، دولت آمریکا ناچار به کاهش جدی بودجه خدمات عمومی و هزینههای نظامی خود میشود، تصمیمی که تأثیری عمیق بر تمامی جنبههای زندگی مردم آمریکا خواهد داشت.
هم زمان، حزب کمونیست چین با تسلط بر سیستمهای پرداخت و زیرساختهای مالی جهانی، نفوذ گستردهای در اقتصاد بینالمللی کسب میکند. این قدرت به چین اجازه میدهد که با اعمال تحریمهای اقتصادی، آمریکا و متحدانش را از چرخه تجارت جهانی خارج سازد. در چنین شرایطی، هر فرد یا شرکت آمریکایی که به انتقاد از سیاستهای چین بپردازد، ممکن است به سرعت از دسترسی به شبکه جهانی تجارت محروم شود.
چین به طور جدی در تلاش است تا این چشمانداز را به واقعیت تبدیل کند. از طریق پروژه عظیم «کمربند و جاده»، با سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی و فناوری در کشورهای در حال توسعه، نفوذ خود را گسترش داده و منابع عظیمی را برای ایجاد جایگزینهایی برای سیستم پرداخت دلاری اختصاص داده است. در همین راستا، چین در سال ۲۰۲۱ با راهاندازی «ارز دیجیتال بانک مرکزی» خود گامی مهم در این مسیر برداشت.
برای ترویج استفاده از «رنمینبی دیجیتال»، بانک مرکزی چین در حال توسعه پلتفرمی برای تسویهحسابهای آنی بینالمللی است. پروژه پل چندگانه ارز دیجیتال بانک مرکزی (mBridge) که با همکاری بانکهای مرکزی کشورهای دیگر توسعه یافته، هدف دارد تا بانکها، شرکتها و نهادهای مالی را به شبکهای توزیعشده متصل کند که بتواند جریانهای مالی و تجاری را بهطور یکپارچه مدیریت نماید. در این پروژه، بانکهای مرکزی اروپا و نیویورک و همچنین بانک جهانی به عنوان ناظر حضور دارند، اما برای طراحی و جزئیات فنی آن اختیار چندانی ندارند.
اگر پروژه پل چندگانه ارز دیجیتال بانک مرکزی به موفقیت برسد، میتواند ابزاری نیرومند برای تقویت موقعیت اقتصادی چین باشد. نشانههای اولیه نیز حاکی از موفقیت این استراتژی هستند. در ماه آوریل امسال، دادههای سوئیفت نشان داد که که سهم رنمینبی در پرداختهای بینالمللی به بالاترین سطح خود رسیده و با عبور از ین ژاپن، به چهارمین ارز پرکاربرد در تراکنشهای فرامرزی تبدیل شده است. هرچند رنمینبی هنوز فاصله قابلتوجهی با دلار دارد، اما این پروژه میتواند این روند را سرعت ببخشد.
نزدیک به یک قرن است که به دلیل حاکمیت قانون، قدرت نظامی و اقتصاد پررونق آمریکا، دلار در مقام ارز برتر جهانی باقی مانده است. اما سیاستگذاران آمریکایی نمیتوانند در برابر این تغییرات بزرگ جهانی بیتفاوت بمانند. همانطور که روزگاری پوند استرلینگ جایگاه مسلط خود را در تجارت و ذخایر بینالمللی از دست داد، دلار نیز از چنین سرنوشتی در امان نیست. اگر دلار قصد دارد از این مسیر اجتناب کند، رهبران آمریکا باید بیدرنگ اصلاحات عمیق و بهروزرسانیهای ضروری را در نظام مالی خود پیگیری کنند. در دنیایی که با سرعت به سوی دیجیتالیشدن پیش میرود، دلار نیز باید همگام با این تحولات جهانی پیش رود.
چالش بزرگ پیش روی مقامات آمریکا، بازطراحی ساختار مالی جهانی به گونهای است که دلار همچنان به عنوان ابزاری قدرتمند برای ترویج آزادی اقتصادی در جهان باقی بماند. راهحل این چالش در یکی از ارکان مهم قدرت نرم آمریکا یعنی «نوآوری در فناوری» نهفته است. به تعبیر دیگر، سیستم پرداخت دیجیتالی که توسط بخش خصوصی آمریکا توسعه یابد، میتواند بسیار اثربخشتر و پایدارتر از سیستمی باشد که بر پایه فناوری چینی و تحت مدیریت بانک مرکزی چین ایجاد شده است.
علاوه بر بازآفرینی ساختار مالی داخلی، سیاستگذاران آمریکایی باید از کارآفرینانی که «استیبل کوینهای» مبتنی بر بلاکچین را به بازار عرضه میکنند، حمایت کنند. این استیبلکوینها که اغلب با پشتوانه دلار ارائه میشوند، این توانایی را دارند که نه تنها تقاضا برای بدهیهای دولتی آمریکا را افزایش دهند، بلکه جایگاه جهانی دلار را نیز تقویت کنند. این ارزهای دیجیتال میتوانند دلار را به بسترهای دیجیتال نوینی منتقل کنند که ضمن توانمندسازی کاربران، حریم خصوصی و حق حاکمیت فردی آنها را نیز حفظ میکند.
برای تشویق به استفاده گسترده از استیبلکوینها، ضروری است که سیاستگذاران یک چارچوب قانونی شفاف ایجاد کنند؛ چارچوبی که اطمینان حقوقی را برای صادرکنندگان و دارندگان این ارزها فراهم سازد و به نوآوری بیشتر در این زمینه کمک کند. با توجه به فشارهای فزایندهای که بر سیستم پرداخت مبتنی بر دلار وارد میشود، تقویت و حمایت از آینده این سیستم باید به عنوان یک اولویت اساسی در امنیت ملی آمریکا مورد توجه قرار گیرد.