رامین آریان راد پژوهشگر روابط بینالملل طی یادداشتی در همشهری آنلاین نوشت: همزمان با نزدیک شدن به دیدار مسعود پزشکیان رییس جمهور اسلامی ایران با ولادیمیر پوتین برای نخستین بار در حاشیه مجمع بینالمللی با محوریت تمدنها، اساس صلح و توسعه در ترکمنستان، به نظر میرسد دریافت سامانههای اس-۴۰۰ و گسترش توان دفاعی ایران میبایست در دستور کار رییسجمهور ایران قرار گیرد. سامانه اس-۴۰۰ یکی از پیشرفتهترین سامانههای دفاع هوایی روسیه محسوب میشود که تا به امروز دستکم به صورت رسمی خبری از دریافت و تحویل آن به جمهوری اسلامی ایران مخابره نشده است. هر چند که چند رسانه غربی از تحویل چند دستگاه از این سامانه به جمهوری اسلامی ایران خبر دادند.
در این یادداشت قصد دارم به این موضوع بپردازم که اساسا دریافت این سامانه چه کمکی از ابعاد مختلف به ایران خواهد کرد. سامانه اس-۴۰۰ برای ایران در زمینههای مختلف دفاعی و استراتژیک بسیار مفید خواهد بود. در صورت دستیابی به این سامانه، کمکهای اصلی آن به ایران عبارتند از:
۱. تقویت دفاع هوایی: سامانه اس-۴۰۰ میتواند به طور همزمان با تهدیدهای مختلف از جمله هواپیماهای جنگی، پهپادها، موشکهای کروز و بالستیک مقابله کند. این سامانه قابلیت پوشش هوایی بسیار گستردهای دارد و میتواند به افزایش توان دفاعی ایران در برابر حملات هوایی کمک کند.
۲. بازدارندگی در برابر تهدیدات: حضور سامانه اس-۴۰۰ میتواند یک عنصر بازدارنده قوی در برابر تهدیدات هوایی و موشکی احتمالی کشورهای منطقه مانند اسرائیل یا آمریکا باشد. این سامانه به دلیل توانمندی بالای خود میتواند در محاسبات نظامی دشمنان نقش بازدارنده مهمی ایفا کند. سامانه اس-۴۰۰ در بسیاری از موارد از سامانههای گنبد آهنین، پیکان و فلاخن داوود اسرائیل و پاتریوت آمریکا دقیقتر و پیشرفته است.
۳. افزایش امنیت استراتژیک: ایران به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی خود در خاورمیانه و نزدیک به کشورهای رقیب یا دشمن نیاز به توانمندیهای دفاعی پیشرفته دارد. سامانه اس-۴۰۰ به ایران این امکان را میدهد که برتری دفاعی در منطقه را حفظ کند و در مواقع بحرانی از امنیت هوایی خود مطمئن باشد.
۴. ارتقای توان دفاع چندلایه: سامانه اس-۴۰۰ در کنار دیگر سامانههای دفاعی ایران مانند اس-۳۰۰ و سامانههای بومی میتواند بخشی از یک شبکه دفاعی چندلایهای را تشکیل دهد.
۵. افزایش قدرت چانهزنی دیپلماتیک: دسترسی به سامانه اس-۴۰۰ میتواند ایران را در مذاکرات دیپلماتیک و نظامی با سایر کشورها در موقعیت بهتری قرار دهد، چرا که دستیابی به این سامانه ایران را به عنوان یک بازیگر قویتر در منطقه معرفی میکند. مهمترین اثر دریافت سامانه اس -۴۰۰ افزایش بازدارندگی در قبال اسرائیل و آمریکا است که به نظر میرسید ریاست جمهوری اسلامی ایران در دیدار با ولادیمیر پوتین در ترکمنستان در این برهه حساس باید به آن بصورت جدی بپردازد.