انسانها نمیتوانند مجذوب فضا نشوند. به نظر میرسد این علاقه احتمال انتقال بشر به کرههای دیگر مانند مریخ و ماه را افزایش میدهد. ناسا امیدوار است در چند دهه آینده مهاجرت به این کرهها را ممکن کند. اما این مأموریتها فقط درصورتی ممکن میشوند که فضانوردان خودشان بتوانند غذایشان را تولید کنند.
به گزارش دیجیاتو، برای استعمار مریخ، شهرکنشینان باید غذای خودشان را در سیستمهایی بکارند که تا حد ممکن پایدار باشند، با کمکی اندک یا بدون ورودی از زمین؛ زیرا مریخ ۵۴.۶ میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد و رسیدن به آن با استفاده از فناوریهای فعلی حدود هفت ماه طول میکشد.
مریخیها برای سالم و خوب باقیماندن نیاز به رشد محصولات تازه دارند. محققان مریخ را بررسی کردند؛ زیرا برنامههایی برای فرستادن افراد به این سیاره وجود دارد. درحالیکه جو این سیاره با ۹۵ درصد کربندیاکسید (در مقایسه با ۰.۰۴ ٪ در زمین) سمی است، طول روز مریخ مشابه زمین است. آنجا نیز مانند زمین، باغبانی فشرده به دورههای طولانی روشنایی نیاز دارد. به احتمال زیاد آب هم بهشکل یخ در سطح مریخ و سنگهای زیرین آن وجود دارد.
محققان در آزمایشی جدید سیستم آکواپونیک راهاندازی کردند تا نحوه تأمین غذای مریخیها را در آینده امتحان کنند. آکواپونیک سیستم تولید غذایی است که آبزیپروری (پرورش آبزیان مانند ماهی) را با هیدروپونیک (کشت گیاهان در آب) ترکیب میکند. آب غنی از مواد مغذی از مخازن آبزیپروری به قسمتهای هیدروپونیک سیستم منتقل میشود تا گیاهان را بارور کرده و رشد دهد.
تحقیقات این تیم چگونگی تولید ماهی و سبزیجات و اینکه آیا میتوان پسابهای (ضایعات مایع) آکواپونیک را برای شبیهسازی سنگهای مریخ استفاده کرد، بررسی کرده است. سنگریزهها دارای لایههایی از سنگ، شن و ماسه فرسودهاند که بالای سنگبستر قرار دارند.
تمام سنگها از نظر مواد آلی کمبود دارند، اما سنگهای مریخ فقط از مواد معدنی ساخته شدهاند. آنها فاقد مواد آلی و مغذی موردنیاز گیاهان و میکروبهایی هستند که به رساندن آب به گیاهان از طریق ریشه آنها کمک میکند.
پژوهش جدید نشان داد مواد مغذی آب ماهی نهفقط برای رشد گیاهان در بخشهای هیدروپونیک سیستم، بلکه بهطور بالقوه در سنگهای مریخ، استفاده میشوند. مواد مغذی حاصل از ضایعات ماهی و سبزیجات میتواند بهجای کمپوست برای تبدیل سنگهای مریخ به خاک استفاده شود.
محققان موفق شدند سیبزمینی، گوجهفرنگی، لوبیا، هویج، کاهو، پیاز، پیازچه و ریحان را در گلدانهایی پرورش بدهند که سنگهای مریخی شبیهسازیشده در آنها قرار دارند و مواد مغذی با آب ماهی به آنها اضافه شده است.
از ماهیهای تیلاپیا (Oreochromis niloticus) استفاده کردند؛ زیرا مراقبت از آنها آسان است و نسبتاً سریع رشد میکنند؛ در پنج تا هفت ماه به بلوغ میرسند.
گروه آکواپونیک در دانشکده طراحی دانشگاه گرینویچ، روی خوراکهای جایگزین، پروتئین جلبکها و لارو مگس سرباز سیاه، تحقیق میکند تا شاید بتوان آنها را در مریخ پرورش داد.
در این آزمایش، برای ماهیها محیط و تغذیه مناسب رشد فراهم شد. میتواند در مخازن رشد کنترلشده در مریخ تکرار شود. این گیاهان در گلدانهای گیاهی با اندازههای مختلف و در گلخانه بزرگی رشد کردهاند که از نظر نور، دما، رطوبت و حرکت هوا شرایط رشد مریخ را شبیهسازی میکرد.
این تحقیق نهفقط برای مستعمرات فرازمینی، بلکه برای زمین نیز مهم است. زمین محیطهای خاص خودش را دارد که در آن سنگهای بسیاری از محیطهای خشک و بیابانی وجود دارد. این مناطق مخصوصاً برای سیستمهای آکواپونیک مناسب هستند؛ زیرا در مصرف آب صرفهجویی میکنند و به مردم محلی اجازه میدهند با آب خروجی غذای مغذی تولید کنند.
آکواپونیک یکی از پایدارترین روشهای تولید مواد غذایی است. محصولات را میتوان ارگانیک نیز در نظر گرفت؛ زیرا به کود و مواد شیمیایی اضافی نیازی نیست، حتی در برخی آزمایشهای چشایی، مردم فکر میکردند شیوه پرورش گیاهان در این روش بهتر از روش سنتی است. این گیاهان تأثیر مفیدی بر سلامت و تندرستی ماهیها نیز دارند.
این تحقیق در گالری نمایشگاهی در دانشگاه گرینویچ نمایش داده شد. بسیاری از بازدیدکنندگان میخواستند بدانند سبزیجات مزه ماهی میدهند یا خیر. در نمایشگاه تصاویر طوفانهای گردوغبار، فضای قرمز روشن و نمایشگر بزرگی که زمینهای مریخ را نشان میداد، به نمایش گذاشته شد. این پروژه نسخهای آزمایشی از این سازوکار را ارائه داد که اصول و دادهها را برای کمک به پیشنهاد سرمایهگذاریهای مشترک بزرگتر در آینده ایجاد میکند.
درحالیکه این پروژه راهحلی برای تولید مواد غذایی دور از زمین ارائه میدهد، باید به یاد داشته باشیم زمین بهشت است و از نظر فراوانی و تنوع شکلهای حیات با هیچ کرهای قابلمقایسه نیست. قراردادن انسان در مریخ راهی برای تضمین بقای انسان درصورت وقوع فاجعه در زمین است.
ولی ما باید قبل از هر چیز از مناظر، زیستگاهها و تنوع زیستی خودمان محافظت کنیم و مطمئن شویم در این سیاره مراقب همه انسانها هستیم. علاوهبراین، باید اطمینان حاصل کنیم از فضا و سایر سیارات در برابر زبالههایمان بهتر محافظت میکنیم.
دانشمندان اکنون باید به برخی سؤالات سخت اخلاقی پاسخ بدهند؛ درمورد اینکه درست است سایر اشکال حیات را به فراتر از زمین، جایی که طی میلیونها سال تکامل یافتهاند، منتقل کنیم یا خیر.