ایالات متحده پنجشنبه در اقدامی نمادین و همچنین برای اولین بار اعلام کرد که اجازه خواهد داد برخی از تسلیحات ساخت آمریکا توسط ارتش اوکراین برای هدفگیری مواضعی در داخل روسیه استفاده شود. دو مقام آمریکایی گفتند، بایدن به طور مخفیانه به اوکراین اجازه استفاده از سلاحهای آمریکایی برای حمله به داخل روسیه را داده است.
به گزارش ایسنا به نقل از گاردین، به گفته مقامات آمریکایی، گرچه این تصمیم بسیار نمادین است و مورد استقبال اوکراین قرار گرفته است، اما این تصمیم تنها در مورد برخی از تسلیحات ارائه شده توسط ایالات متحده و تنها در یک زمینه اعمال میشود؛ منطقه «خارکیف» واقع در شمال شرقی اوکراین، جایی که روسیه سه هفته پیش یک حمله گسترده را آغاز کرد.
یک مقام آمریکایی به انبیسی نیوز گفت اوکراین مجاز خواهد بود از انواع خاصی از سلاحها برای حمله به نیروهای روسی که آماده حمله در نزدیکی مرز هستند، استفاده کند، اما اوکراین همچنان از استفاده از تسلیحات دوربردی مانند «اتکمز» برای حمله به عمق روسیه منع خواهد شد.
اما این چرخش بایدن مورد انتقاد «ولودیمیر زلنسکی» قرار گرفته که آن را خیلی دیرهنگام دانسته و گفته این امر به قیمت جان اوکراینیها تمام شده است.
«ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهور اوکراین در مصاحبهای بلند بالا گفت: «دوگانگی کاخ سفید جانهای بسیاری را گرفته است و از رئیسجمهور ایالات متحده میخواهم بر نگرانیهای همیشگی خود مبنی بر احتمال وقوع تنش هستهای با مسکو غلبه کند.»
او طی این مصاحبه صراحتا اعلام کرد به «تسلیحات دوربرد قدرتمندی» احتیاج دارد تا بتواند مواضعی را علیه خاک روسیه هدف قرار دهد؛ خط قرمزی که کاخ سفید با آن مخالفت کرده است.
زلنسکی افزود: «آمریکا باید به ما بیشتر اعتماد کند. بدون این چراغ سبز، دیگر متحدان مثل بریتانیا شاید به اوکراین اجازه ندهند از تسلیحات دوربرد استفاده کنند. به ما باور داشته باشید، ما باید پاسخ دهیم. آنها چیزی جز زور نمیفهمند. ما اولین و آخرین هدف نیستیم.»
رئیسجمهور اوکراین همچنان با طرح نمودن مطالباتش مبنی بر صدور اجازه استفاده از تسلیحات دوربرد علیه خاک روسیه گفت: «فکر میکنم خیلی غیرمنطقی است که تسلیحات غربی را داشته باشید و ببینید که با این وضعیت، تروریستها در حال کشتار شما هستند. آنها مردم اوکراین را شکار میکنند. آنها متوجه میشوند که ما آنها را میبینیم، اما نمیتوانیم به آنها برسیم.»
ولودیمیر زلنسکی با اشاره به کمکهای تازه واشنگتن به کییف اذعان کرد: «تسلیحات جدید آمریکایی هنوز به مقادیر لازم نرسیدهاند تا یگانهای اوکراینی در شمال شرق را مجهز کنند؛ جایی که روسیه در حال پیشروی است.»
او درباره «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه ادعا کرد: «پوتین شبیه به آدولف هیتلر است. پوتین دیوانه نیست، او خطرناک است.»
این تصمیم آمریکا به اوکراین اجازه میدهد تا از سامانههای موشکی هیمارس که توسط ایالات متحده تامین شده برای حمله به سربازان، مراکز فرماندهی و کنترل روسیه استفاده کند. سخنگوی مطبوعاتی دفتر زلنسکی ضمن استقبال از این اقدام آمریکا به گاردین گفت: «این اقدام به طور قابل توجهی توانایی ما را جهت مقابله با تلاشهای روسیه افزایش میدهد.» رئیسجمهور اوکراین همچنین این تصمیم را «گامی رو به جلو» توصیف کرد.
اما کاخ سفید تاکید میکند که سیاستش مبنی بر ممنوعیت حملات عمیقتر تغییر نکرده است. کاخ سفید همچنین میگوید که اوکراین قادر نخواهد بود از سیستم دوربرد «اتکمز» در داخل روسیه استفاده کند.
زلنسکی در ادامه این مصاحبه صراحتا خاطر نشان کرد که میخواهد از تسلیحات دوربرد مانند موشکهای دوربرد استورم شدو متعلق به انگلیس استفاده کند.
او گفت بهرغم گزارشهایی که منتشر میشوند، بریتانیا «اجازه ۱۰۰ درصد» استفاده از آنها را نداده است و تغییر موضع آمریکا در روز پنجشنبه بعید است موضع انگلیس را تغییر دهد.
جو بایدن مدتهاست نگران خطرات ناشی از درگیری هستهای مستقیم با روسیه بوده است. او احتمالا از نشست صلح در ماه آینده در سوئیس صرف نظر خواهد کرد؛ نشستی که زلنسکی آن را ترتیب داده است.
ولودیمیر زلنسکی با طرح این ادعا که «روسیه بمبهای هدایتشونده علیه شهروندان در خارکیف استفاده کرده»، اما اوکراین قادر به استفاده از تسلیحات غربی علیه خاک روسیه نیست، گفت: «هیچکسی، دیگری را متهم نمیکند. ما جایی هستیم که بودیم. ما مبارزه میکنیم و در جنگ هستیم، نه در ابتدا. به همین دلیل است که باید راهی برای خروج از این موقعیت بیابیم.»
زلنسکی عنوان کرد: «کشورهای غربی در صلح، اولویتهای متفاوتی دارند و قابل درک است که حس فوریت اوکراین درخصوص موجودیتش را متوجه نشوند. این بدان معناست که گفتگو به جای عمل میتواند ناامیدکننده باشد. برای ما زمان، زندگی ماست. اگر یک دقیقه دیرتر به پناهگاه بروید، شاید بمیرید؛ بنابراین نگرش و دیدگاهها نسبت به زمان کاملا متفاوت است.»
وی اذعان کرد: «روسیه از نظر ساخت و تامین تسلیحات سریعتر از غرب پیشروی میکند.»
زلنسکی همچنین اوکراین را شبیه به یک کشتی «نه یک کشتی در حال غرق» دانست که باید «عادلانه و به سلامت» به مقصد برسد و «تا حد امکان جانهای زیادی را نجات دهد.»
رئیسجمهور اوکراین طی مصاحبه یک ساعته خود در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا دلش برای «بوریس جانسون» نخستوزیر پیشین بریتانیا تنگ شده یا خیر، گفت: «او دوست خوب من است که جدا به اوکراین کمک کرد. او همیشه اینجا کنار من است.»
ولودیمیر زلنسکی از جانسون به عنوان «ابزاری» برای دسترسی به «دونالد ترامپ» رئیسجمهور سابق آمریکا استفاده کرده است. در جریان بنبست کمکهای آمریکا به اوکراین که حدود ۶ ماه توسط جمهوریخواهان مسدود شده بود، ظاهرا به گفته زلنسکی، جانسون گفتوگویی «مثبت» با ترامپ برقرار کرده تا بتواند نظر جمهوریخواهان را نسبت به این کمکها تغییر دهد.
زلنسکی درباره روابط با انگلیس گفت: «نتایج انتخابات سراسری چهارم ژوئیه هر چه که باشد، روابط خوب با بریتانیا ادامه خواهد داشت. کر استارمر همانند ریشی سوناک آدم خوبی است. به نظر من، سیاست بریتانیا در رابطه با اوکراین هرگز تغییر نکرده است و این برای من مهم است، زیرا رهبران میتوانند در کشورهای مختلف تغییر کنند، اما مهمترین چیز این است که ارزشها هرگز تغییر نکنند. ما به همکاری با مردم بریتانیا و نخستوزیری که توسط این مردم تعیین خواهد شد، ادامه خواهیم داد.»
او در رابطه با مذاکرت صلح با روسیه گفت: «مذاکرات با مسکو غیرواقعبینانه است. توافق صلح یک تله خواهد بود، زیرا پوتین هر توافقی که باشد، نقض خواهد کرد. گاهی اوقات برای درک هزینهای که ما میپردازیم، فقط به اراده سیاسی نیاز ندارید، بلکه به درک عمیقتری از پیامدها نیز نیاز دارید. باید درک کنیم که مسئله تصمیمگیری و گفتگو جان مردم را میگیرد.»
ولودیمیر زلنسکی گفت که بهرغم «روال طاقتفرسا» رهبری یک کشور در حال جنگ، «مصمم» است که آن را به پایان برساند.
رئیسجمهور اوکراین که زمان ریاستش به اتمام رسیده و به گفته مقامات روسیه مشروعیت خود را از دست داده است، به گاردین گفت: «زمانی که شما برای ریاستجمهوری ایستادهاید و گفتید که تا آخر با مردم خود خواهید بود و همیشه از اوکراین و قانون اساسی محافظت خواهید کرد، این بدان معناست که اگر تسلیم شوید و کاری نکنید، دروغگو هستید؛ و من قطعا دوست ندارم دروغگو باشم، مخصوصا برای فرزندانم.»
دوره ریاست زلنسکی به پایان رسیده است. پیشتر قرار بود انتخابات ریاستجمهوری اوکراین در تاریخ ۳۱ مارس برگزار شود، اما ولودیمیر زلنسکی آن را به دلیل حکومت نظامی و درگیری با روسیه لغو کرد و گفت: «ما باید بدانیم که اکنون زمان دفاع و زمان نبرد است. معتقدم که اکنون زمان مناسبی برای انتخابات نیست.»
هنوز مسئله صلح برای جنگ اوکراین مطرح نیست و متحدان این کشور به جای تمرکز بر یک راهحل مسالمتآمیز، به ارسال مداوم تسلیحات به کییف ادامه میدهند. البته کنفرانس صلح اوکراین در سوئیس قرار است از تاریخ ۱۵ الی ۱۶ ژوئن (۲۶ الی ۲۷ خرداد) با حضور تقریبا ۱۰۰ کشور برگزار شود.
این درحالیست که مقامات روسیه نه تنها این کنفرانس صلح را «پوچ» میدانند، بلکه میگویند امکان توافق با اوکراین وجود ندارد، زیرا در حال حاضر ولودیمیر زلنسکی به عنوان رئیسجمهور دیگر مشروعیت ندارد.