واکنش معاون وزیر آموزش و پرورش به شایعات درباره تغییر کتاب‌های درسی

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی گفت: ما در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، همیشه جلسات متعددی با حضور معلمان و صاحب نظران برگزار می‌کنیم؛ حتی برخی از صاحب نظران و بزرگورانی که این مدت اخیر در مجامع مختلف نقد‌هایی داشتند نیز خودشان در طول سال‌های گذشته به سازمان دعوت شده‌اند و از آن‌ها نظراتی خواسته شده است.

به گزارش ایرنا، حجت‌الاسلام و المسلمین «علی لطیفی» معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در گفتگو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به سوالی در خصوص ادعای ورود جریانات صهیونیستی در حذف یا تغییر کتاب‌های درسی و اظهارنظر افراد مختلف در مورد این تغییرات بیان کرد: ما با یک مشکلی مواجه هستیم؛ اینکه برخی بزرگواران و صاحب‌نظران که در مورد کتاب‌های درسی صحبت می‌کنند، به بازتاب‌های اجتماعی و نقشی که گاهی بعضی از انتقادات در کاهش سرمایه اجتماعی آموزش و پرورش دارد، توجهی ندارند.

حجت الاسلام لطیفی توضیح داد: من ادعا نمی‌کنم هیچ نقصی در کتاب‌های درسی نداریم و بار‌ها هم گفته‌ام؛ مانند هر کار بشری، ممکن است کتب درسی نیز نواقصی داشته باشد، اما در فرایند‌های کارشناسی، بررسی انجام می‌شود و در تایید و رد مطالب، نگاه کارشناسی وجود دارد و ما هم تا جایی که احساس کنیم به فضای عمومی کشور آسیبی وارد نمی‌شود و برای مردم تلاطمی ایجاد نمی‌شود، پیگیر نقد‌ها و ملاحظات بجا و نابجا هستیم، اما از یک سطحی به بعد احساس می‌کنیم نباید خود را درگیر این حواشی کنیم.

او در ادامه عنوان کرد: شاید نقش رسانه‌ها در این قضیه بتواند خیلی موثر باشد، از این جهت که فضای نقد سالم نسبت به کتاب‌های درسی شکل بگیرد؛ ما در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، همیشه جلسات متعددی با حضور معلمان و صاحب نظران برگزار می‌کنیم؛ حتی برخی از صاحب نظران و بزرگورانی که این مدت اخیر در مجامع مختلف نقد‌هایی داشتند نیز خودشان در طول سال‌های گذشته به سازمان دعوت شده‌اند و از آن‌ها نظراتی خواسته شده است. ما از نظرات این صاحب نظران قطعا استفاده می‌کنیم و شنونده نکات آن‌ها هستیم.

معاون وزیر آموزش و پرورش در ادامه خاطرنشان کرد: البته که به لحاظ کارشناسی نمی‌توان نظر همه افراد را جلب کرد و همیشه هم اینگونه است و همین حالا هم در کتب درسی، محتوا‌هایی داریم که پیرامون آن مطالب، گروهی از اساتید دانشگاهی موافق یک نگاه و گروه دیگر موافق با نگاه دیگری هستند و ما نمی‌توانیم هر دو نگاه را در کتاب درسی مدرسه بیاوریم یعنی دانش آموزان نیز آنقدر ظرفیت ندارند که بخواهیم در دوره مدرسه یک اختلاف علمی را برای آن‌ها مطرح کنیم.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در ادامه یادآوری کرد: رسانه‌ها می‌توانند زمینه نقد منصفانه و عالمانه را فراهم کنند و ما از این مسئله به شدت استقبال می‌کنیم، اما معتقدم گاهی نباید نقد‌ها به فضای رسانه‌های عمومی کشیده شود، چراکه این احتمال هست که رسانه موضوع را هیجانی کند یا ابعاد و حواشی به آن دهد که دیگر با دیدگاه کارشناسی نمی‌توان به آن پرداخت.

حجت الاسلام لطیفی بیان کرد: اگر هم قرار است به نقدی پرداخته شود، باید به سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی جامعه دقت شود. کدام مجموعه در کشور وجود دارد که نقصی به آن وارد نیست؟ از رسانه‌ها تا نهاد‌های حکومتی؛ مهم این است که چگونه به نقد‌ها بپردازیم که به اصلاح آن کمک شود نه اینکه ذهنیت‌ها را نسبت به مجموعه‌ای تخریب کنیم.

معاون وزیر با بیان اینکه همکاران در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در مقابل برخی از انتقادات نابجا، ناراحت می‌شود و انگیزه خود را از دست می‌دهند، افزود: قطعا هر حذف و اضافه‌ای در کتب درسی به صورت کارشناسی شده انجام می‌شود؛ در مقاطعی وقتی قرار است تغییر کتاب درسی انجام شود، شورایی شکل می‌گیرد. حتی در جزئی‌ترین موارد حذف و اضافه مطلب از هر کتاب درسی، چارچوبی کارشناسی داریم.

حجت الاسلام لطیفی اظهار کرد: به عنوان نمونه در خصوص رسم‌الخط کلمه «طوفان» یا «توفان» در کتاب‌های درسی مدتی بررسی کردیم و هفته گذشته رسما از فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی استعلام کردیم تا ببینیم بر اساس قواعد زبان فارسی، کدام نگارش درست است و اعلام کردند که هر دو نوع نگارش در شیوه‌های مستند فعلی درست است. لازم بود در کتاب‌های درسی برای وحدت رسم‌الخط به یک نتیجه واحد برسیم؛ بنابراین در خصوص همه موضوعات حتی چنین موارد جزئی، فرایند کارشناسی طی می‌شود.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان اینکه ممکن است گاهی کارشناسان به دلیل محدودیت زمان، اشتباهاتی داشته باشند و این موضوعات و انتقادات مورد پذیرش است، اظهار کرد: ما پذیرای هر نوع نقدی هستیم. به طور مثال در خصوص موضوعات دیگر مانند حذف یک شعر از کتاب درسی نیز سلیقه فردی حاکم نیست و کارشناسی شده تصمیم می‌گیریم. البته که باید توجه داشت مرز سلیقه و کارشناسی، مرزی ظریف است و این مسئله را انکار نمی‌کنیم؛ به هر حال ما به عنوان یک نهاد در آخر باید در خصوص موضوعات تصمیم بگیریم. پس بزرگ نمایی و محور کردن موارد جزئی هم به اعتماد عمومی و هم به انگیزه کارشناسان ما ضرر می‌زند.