آن چیزی که این روزها بازارش داغ است، انواع برنامههای رژیم غذایی و لاغری است. از همانهایی که به شما وعده میدهد به شکل جادویی و خارقالعادهای، چربیهای بدنتان را چندروزه آب میکند و شما را مانند بسیاری از ستارههای سینما متناسب و خوشاندام میکند!
اما خب، بعضی از آنها برای رساندن شما به این تناسباندام، راههای خطرناک و گاه عجیبوغریبی را پیشنهاد میکنند. از رژیم گریپفروت گرفته تا اسمهای عجیبوغریبی مانند «رژیم غذایی غارنشین». نکتهی اساسی این است که چند مورد از این رژیمهای غذایی از لحاظ علمی تأیید شدهاند؟ آیا آنها واقعاً ما را به شکل اصولی لاغر میکنند؟ عوارض این قبیل رژیمها چیست؟ کدامیک از آنها کمترین عوارض را دارد؟ همهی این سؤالها در برخورد با این نوع رژیمها به ذهنمان هجوم میآورد. راهحل رسیدن به جوابها ساده است! باید بیشتر دربارهی این رژیمها بدانید.
جورج کروز، مردی که ادعا میکند ۲۰ کیلوگرم اضافهوزن داشته است، یک برنامهی غذایی برای از بین بردن «چربی شکم» طراحی کرد. بر اساس بررسیها، وجود چربی در ناحیهی شکم میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و دیابت نوع دو را افزایش دهد. برای بسیاری از مردم، شکم بزرگ یک مشکل جدی بهحساب میآید و این رژیم غذایی دقیقاً همین مشکل بزرگ و جدی را هدف قرار داده است. رژیم غذایی سه ساعته یک برنامهی غذایی است که شامل خوردن بخشهای کوچکی از مواد غذایی، هر سه ساعت در طول روز میشود.
این یک طرح کاملا کنترل شده است و شما در زمانهای خاصی در طول روز میتوانید غذا بخورید. با این روش متابولیسم بدن همچنان بالا میماند و چربی بدن کاهش پیدا میکند. این رژیم ادعا میکند با رعایت برنامهاش، از شر چاقی شکمی بدون حذف غذای مورد علاقهتان راحت میشوید. ورزش در این رژیم کاملا اختیاری است و بعد از دو هفته سطح هورمون استرس یا همان کورتیزول در بدن بهشدت کاهش پیدا میکند.
مزایا: مزیت این رژیم آن است که لازم نیست شما بیخیال غذای مورد علاقهتان شوید.
معایب: عیب بزرگ این رژیم آن است که در آن ورزش کاملا اختیاری است و میتوانید فعالیت بدنی نداشته باشید.
تأکید رژیم غذایی اتکینز بر خوردن پروتئین و سبزیهای با نشاستهی کم و اجتناب از کربوهیدراتهای ساده مثل آرد و شکر است. این رژیم شاخص گلایسمی قند خون (محتوای کربوهیدرات) را کاهش میدهد و سطح قند خون را در محدودهی سلامت نگه میدارد. بهصورت تئوری، مصرف کمتر کربوهیدرات اجازه میدهد بدن مقدار چربی بیشتری را بسوزاند. ضمن آنکه گاهی اوقات ممکن است این رژیم غذایی عوارضی مانند بیخوابی، سرگیجه، یبوست، بیحالی و تنفس بد را بهدنبال داشته باشد. به گفتهی دکتر اتکینز، کربوهیدرات باعث افزایش میزان قند خون میشود و چربی را ذخیره میکند. به همین دلیل کاهش مصرف کربوهیدرات میتواند چربی بیشتری از بدن بسوزاند و قند خون را هم تنظیم کند.
مزایا: مزیت این رژیم آن است که دریافت کربوهیدرات کمتر میتواند به کاهش وزنتان کمک کند.
معایب: رعایت همین رژیم کمکربوهیدرات در طولانیمدت، سخت است و ممکن است فرد نتواند ادامه دهد.
رژیم غذاییِ بهترین زندگی، تلاش در تغییر شیوهی خوردن، ورزش کردن و زندگی است تا در نهایت بتوان به سلامت بهتر رسید. هدف این نوع رژیم، مقابله ریشهای با پرخوری است. این رژیم غذایی با این ذهنیت مقابله میکند که رژیم غذایی قرار نیست خیلی سریع شما را به لاغری برساند. رژیم غذاییِ «بهترین زندگی» وعده میدهد که به شما در کشف آنچه شما را از تناسباندام خارج کرده است، کمک میکند و شروع به تغییرات جسمی و روحی در شما میکند تا در تمام زندگیتان آنها را به کار بگیرید.
مزایا: مزیت این رژیم غذایی، بدون شک سوق دادن شما به سمت داشتن یک برنامهی غذایی سلامت در طول زندگی است.
معایب: شما نمیتوانید انتظار لاغری در مدتزمان کوتاه را داشته باشید.
در این رژیم، مواد غذایی مناسب، بر اساس گروه خونی A، B، AB یا O به شما توصیه میشود. در رژیم غذایی گروه خونی، فرض بر این است که در هر گروه خونی هضم پروتئین مواد غذایی (لکتین) به شکل متفاوتی انجام میشود و خوردن پروتئینهای غذایی اشتباه میتواند اثرات سوئی بر بدن داشته باشد که از جملهی آنها میتوان به کاهش متابولیسم، نفخ و حتی بیماریهای خاص اشاره کرد. با توجه به این رژیم غذایی، اجتناب از پروتئینهای غذایی بد شما را به سلامت بهتر و تناسباندام بیشتر سوق میدهد.
مزایا: رژیم غذایی گروه خونی تأکید میکند که هر فرد یک رژیم غذایی متفاوت دارد. سبک زندگی فعالتر همراه با برنامهی رژیم غذایی به بهبود سلامت کلی کمک خواهد کرد. در بسیاری از افراد، نتیجهی این رژیم موفقیتآمیز بوده است.
معایب: هیچ پژوهش علمی مستقلی وجود ندارد که این ادعا را که رژیم غذایی باید بر اساس گروه خونی باشد، ثابت کند.
رعایت این رژیم برای افراد یک خانواده سخت خواهد بود، چون هرکدام از افراد ممکن است گروه خونی متفاوتی داشته باشد.
همانطور که از نامش پیداست، رژیم غذایی سوپ کلم، شامل خوردن مقدار بسیار محدودی از سوپ کلم برای یک هفته به منظور دستیابی به کاهش وزن سریع است. این رژیم غذایی ادعا دارد وزن شما به سرعت کاهش پیدا میکند و ظرف یک هفته، دستکم ۵ کیلوگرم وزن از دست میدهید. سوپ کلم ترکیبی از انواع سبزیهای کمکالری با گوجهفرنگی کنسرو شده، سوپ پیاز طعمدار مخلوط، عصاره یا آب سبزیها است. این رژیم غذایی یک رژیم غذایی پوچ است که تنها برای کم کردن وزن برای موقعیتهای خاص کاربرد دارد.
مزایا: مزیت خاصی وجود ندارد جز اینکه شما مقدار زیای کلم خواهید خورد!
معایب: عیب این رژیم بسیار زیاد است. ممکن است شما وزن کم کنید، اما از ناسالمترین راه و احتمالاً خطرناکترین راه این اتفاق میافتد. هیچ متخصص تغذیهای این رژیم را تائید نمیکند.
رژیم غذایی غارنشین بر خوردن مواد غذایی از دوران پارینهسنگی که تغذیه بر اساس نیازهای غذایی انجام میگرفت، استوار است. هدف از این نوع رژیم غذایی، آموزش بدن برای خوردن غذاهای سالم است. این رژیم رویکردی ابتدایی و بَدوی برای رساندن مواد غذایی موردنیاز به بدن دارد و در آن نیازی به شمردن میزان کالری دریافتی نیست. رژیم غذایی غارنشین وعدهی رسیدن به وزن ایدئال، افزایش حافظه و ارتباط بیشتر اجزای داخلی بدن را میدهد.
مزایا: اساس این رژیم غذایی بر مصرف گوشت بدون چربی، سبزی خام و حجم زیادی از آب و میوهی خام و آجیل تأکید دارد که همهی مواد ذکرشده، مغذی و مفید هستند.
معایب: گرسنه ماندن توسط هیچ متخصص تغذیهای توصیه نمیشود. الگوی تغذیهی ناسازگار در مراحل مختلف ممکن است برعکس باعث پرخوری شود.
کاهش وزن با این رژیم، بر پایهی دریافت کربوهیدرات کم و رژیم غذایی کمکالری است. مفهوم این رژیم غذایی این است که کبد یک کورهی چربیسوز خواهد شد و ترکیب مناسبی از مواد غذایی و یک برنامهی غذایی مشخص سوختوساز بدن را افزایش خواهد داد، بهطوریکه بدن چربی بیشتری بسوزاند. این رژیم غذایی در اصل کبد را پاک میکند و با ذوب چربی به رفع سلولیت کمر، باسن و رانها کمک میکند.
مزایا: این رژیم غذایی بر استفاده از غذاهای سالم مانند سبزیها و میوههای پُرفیبر تأکید دارد و یک سبک زندگی فعال با ورزش منظم را در برنامه دارد و کاهش وزن در آن کنترل شده است.
معایب: به دلیل محدودیتهای سفتوسخت در استفاده از مواد غذایی، این رژیم غذایی نیاز به نظم و انضباط زیادی دارد و این کار را برای رژیمگیرنده کمی سخت میکند. در این رژیم باید از مکمل استفاده شود که هزینهی برنامه را بالا میبرد.
این رژیم بر اساس نظریهی خالق آن استوار است که میگوید زنان فرانسوی رژیم نمیگیرند، کالریشان را محاسبه نمیکنند و هیچکدام از وعدههای غذاییشان را حذف نمیکنند. در عوض زنان فرانسوی تعادل خوبی بین غذا و لاغر ماندن برقرار میکنند. این رژیم غذایی شامل خوردن غذاهای باکیفیت است. بهجای شمردن کالری یا حذف وعدهی غذایی، این رژیم غذایی به شما وعده میدهد که بدون تسلیم شدن بتوانید تناسباندام دلخواهتان را به دست آورید.
مزایا: این رژیم غذایی با هدف بهبود استفاده از مواد غذایی اثرات طولانیمدتی بر سلامت تغذیه دارد.
معایب: استفاده از سوپ ترهفرنگی در آخر هفته به منظور سمزدایی، کار سلامتی بهحساب نمیآید.
شاخص گلایسمی یک رتبهبندی علمی است که غذاها را بر اساس سرعت بالا آوردن سطح قند خون طبقهبندی میکند. غذاهای غنی از شاخص گلایسمی باعث افزایش قند خون و ترشح انسولین میشوند که به دنبال آن افزایش ذخیرهی چربی، تشدید گرسنگی و افزایش وزن را شاهد خواهیم بود. در این رژیم، فرض بر این است که از غذاهایی که نمایهی گلایسمی بالایی دارند اجتناب شود تا اشتها کاهش پیدا کرده و کاهش وزن اتفاق بیفتد.
مزایا: این رژیم به بهبود سطح کلسترول خون و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی کمک میکند.
معایب: ممکن است افت قند خون باعث کاهش انرژی فرد شود.
رژیم غذایی گریپفروت یک برنامهی غذایی با تمرکز اصلی روی مصرف گریپفروت یا آب آن در هر وعدهی غذایی است. این وعدهی غذایی میتواند با ادویه و ترشی و سس گوجهفرنگی و کره همراه باشد. برخی توصیه میکنند غذا نباید زیادی گرم یا زیادی سرد باشد و در ظروف آلومینیومی تهیه نشود. ضمن آنکه باید بین وعدههای غذایی پروتئینی و نشاستهای، دستکم ۴ ساعت فاصله باشد. این رژیم حدود ۸۰ سال است که اجرا میشود و هدف آن کاهش وزن سریع با مصرف روزانه کمتر از هزار کالری است.
مزایا: بزرگترین مزیت این رژیم، نتیجهی آن است، چون باعث کاهش وزن سریع میشود. استفاده از ترکیب کمکالری و مادهی غذایی مانند گریپفروت یک انتخاب مناسب برای کاهش وزن سریع است.
معایب: از دست دادن ۵ کیلوگرم در ۱۲ روز، یک کاهش وزن غیرواقعی است و میتواند منجر به از دست دادن آب و عضله شود. یکی دیگر از عیوب این رژیم محدودیت در استفاده از مواد غذایی است که ممکن است فرد در نیمهی راه آن را ترک کند.
این رژیم نشان میدهد که نوسانات هورمونی میتواند تأثیر منفی بر وزن فرد بگذارد. این رژیم غذایی طوری طراحی شده است که به همگامسازی هورمون با رژیم غذایی، ورزش، مکمل غذایی و سمزدایی کمک میکند. این رژیم غذایی آنچه را میخورید تنظیم میکند و نشان میدهد که زمان مناسب برای خوردن غذا برای اطمینان از اثربخشی هورمونها چه زمانی است.
مزایا: این رژیم غذایی استفاده از مواد مغذی مفید و البته انجام فعالیت بدنی را ترویج میکند.
معایب: کاهش وزن ۶ کیلوگرمی در دو هفته غیرواقعی و گاهی ناسالم است و برای رژیمگیرنده میتواند غیرقابلتحمل باشد.
این رژیم غذایی ترکیبی از اندیشههای شرقی و شیوههای غربی است و بر زندگی میکروبیوتیکی به معنی زندگی طولانی تکیه دارد. برای رسیدن به این مهم، هماهنگی ذهن و جسم لازم است. این رژیم غذایی در درجهی اول مبتنی بر گیاهخواری است و برخی محصولات دریایی مانند ماهی و غذاهای طبیعی و ارگانیک هم به آن اضافه میشود. طرفداران این رژیم از سبزیهای محلی زیاد استفاده میکنند.
مزایا: این رژیم غنی از غلات کامل، پروتئین بدون چربی و عاری از غذاهای فرآوری شده و قند است و جایگزین مناسبی برای غذاهای با کلسترول بالا بهحساب میآید.
در درازمدت این رژیم باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و انواع خاصی از سرطان میشود.
معایب: رژیمی که عمدتاً شامل برنج قهوهای، لوبیا، سوپ و سبزی است و برای خوردن غذا نمیتواند هیجان فرد را برای خوردن غذا کم کند.
در این رژیم جایی برای فعالیت بدنی در نظر گرفته نشده است.
جنی کریگ یک برنامهی کاهش وزن سه لایهای دارد که بر غذا، بدن و ذهن متمرکز است. هستهی اصلی این رژیم غذایی، کنترل و آمادهسازی وعدههای غذایی است که اغلب فریز شده و منجمد هستند. این برنامه به افراد رژیم گیرنده مشاورهی فردی میدهد. هدف نهایی این است که به افراد آموزش داده شود که وعدههای غذاییشان را خودشان آماده کنند و بهاینترتیب مواد غذایی سالم را انتخاب و مصرف کنند. این رژیم غذایی حاوی وعدههای غذایی آماده است و میتواند خیلی راحت در هر جا آن را رعایت کرد.
منبع: همشهری آنلاین