تب دنگی به انگلیسی (dengue fever) یک بیماری منتقله از طریق پشه است که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان رخ میدهد. تب خفیف دنگی باعث تب بالا و علائمی شبیه آنفولانزا میشود. شکل شدید تب دنگی که تب خونریزی دهنده دنگی نیز نامیده میشود، میتواند باعث خونریزی جدی، افت ناگهانی فشار خون (شوک) و حتی مرگ شود.
سالانه میلیونها مورد عفونت دنگی در سراسر جهان رخ میدهد. تب دنگی بیشتر در جنوب شرقی آسیا، جزایر غربی اقیانوس آرام، آمریکای لاتین و آفریقا شایع است. اما این بیماری به مناطق جدید از جمله شیوع محلی در اروپا و بخشهای جنوبی ایالات متحده در حال گسترش است.
محققان در حال کار بر روی واکسن تب دنگی هستند. در حال حاضر، در مناطقی که تب دنگی شایع است، بهترین راه برای جلوگیری از عفونت، اجتناب از گزیده شدن توسط پشه و انجام اقداماتی برای کاهش جمعیت پشه است. در ادامه این بخش از سلامت نمناک، علائم تب دنگی و راههای مراقبت و درمان تب دنگی را شرح داده ایم.
برخی از مردم هیچ علامت یا نشانه تب دنگی را تجربه نمیکنند، اما هنگامی که علائم ظاهر میشوند، ممکن است با سایر بیماریها - مانند آنفولانزا - اشتباه گرفته شوند و معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از گزش شما توسط پشه آلوده شروع میشوند.
تب دنگی باعث تب شدید - ۱۰۴ فارنهایت (۴۰ درجه سانتیگراد) - و هر یک از علائم و نشانههای زیر میشود:
سردرد
درد عضلانی، استخوانی یا مفصلی
حالت تهوع
استفراغ
درد پشت چشم
تورم غدد
کهیر
اکثر افراد ظرف یک هفته یا بیشتر بهبود مییابند. در برخی موارد، علائم تب دنگی بدتر میشود و میتواند تهدید کننده باشد، برای همین این بیماری دنگی شدید، تب خونریزی دهنده دنگی یا سندرم شوک دنگی هم نامیده میشود.
دنگی شدید زمانی اتفاق میافتد که رگهای خونی شما آسیب دیده و نشت میکنند و تعداد سلولهای تشکیل دهنده لخته (پلاکت ها) در جریان خون شما کاهش مییابد. این میتواند منجر به شوک، خونریزی داخلی، نارسایی اندامها و حتی مرگ شود.
علائم هشدار دهنده تب شدید دنگی که یک وضعیت اورژانسی تهدید کننده زندگی است، میتواند به سرعت ایجاد شود. علائم هشداردهنده معمولاً یک یا دو روز اول پس از از بین رفتن تب شما شروع میشود و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
معده درد شدید
استفراغ مداوم
خونریزی از لثه یا بینی
وجود خون در ادرار، مدفوع یا استفراغ
خونریزی زیر پوست، که ممکن است شبیه کبودی باشد
تنفس دشوار یا سریع
خستگی
تحریک پذیری یا بی قراری
تب دنگی توسط یکی از چهار نوع ویروس دنگی ایجاد میشود. شما نمیتوانید تب دنگی را از قرار گرفتن در اطراف یک فرد مبتلا دریافت کنید، در عوض، تب دنگی از طریق نیش پشه منتشر میشود.
دو نوع پشه که اغلب ویروسهای دنگی را منتشر میکنند، هم در داخل و هم در اطراف اقامتگاههای انسانی رایج هستند. هنگامی که پشه فردی را که به ویروس دنگی آلوده شده است نیش میزند، ویروس وارد پشه میشود. سپس وقتی پشه آلوده فرد دیگری را نیش میزند، ویروس وارد جریان خون آن فرد شده و باعث عفونت میشود.
پس از بهبودی از تب دنگی، نسبت به نوع ویروسی که شما را آلوده کرده است مصونیت طولانیمدتی دارید -، اما در برابر سه نوع دیگر ویروس تب دنگی نه. این بدان معنی است که میتوانید در آینده دوباره توسط یکی از سه نوع ویروس دیگر آلوده شوید. اگر برای بار دوم، سوم یا چهارم به تب دنگی مبتلا شوید، خطر ابتلا به تب دنگی شدید افزایش مییابد
تب دنگی شدید میتواند باعث خونریزی داخلی و آسیب اندام شود. فشار خون میتواند به سطوح خطرناک کاهش یابد و باعث شوک فرد مبتلا شود بطوریکه در برخی موارد، تب دنگی شدید میتواند منجر به مرگ شود.
زنانی که در دوران بارداری به تب دنگی مبتلا میشوند، ممکن است بتوانند ویروس را در هنگام زایمان به جنین منتقل کنند. علاوه بر این، نوزادان زنانی که در دوران بارداری تب دنگی میگیرند، در معرض خطر زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد یا عوارض دیگر این چنینی هستند.
طبق گزارشات هیچ درمان خاصی برای تب دنگی وجود ندارد و شما باید مراقبتهای ویژه را که در ادامه لیست شده اند، رعایت کنید:
در دوران نقاهت از تب دنگی، مایعات فراوان بنوشید.
در صورت داشتن هر یک از علائم و نشانههای کم آبی بدن فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
کاهش ادرار
اشک کم یا بدون اشک شدن چشمان
خشکی شدید دهان یا لب
بی حالی یا گیجی
سرما یا گرمای شدید اعضای بدن
دارو برای درمان تب دنگی
داروی بدون نسخه (OTC) استامینوفن (تیلنول، سایرین) میتواند به کاهش درد و تب عضلانی کمک کند. اما اگر تب دنگی دارید، باید از مصرف سایر مسکنهای OTC، از جمله آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم (Aleve) اجتناب کنید. این مسکنها میتوانند خطر عوارض خونریزی تب دنگی را افزایش دهند.
اگر تب دنگی شدید دارید، حتما به پزشک مراجعه کرده و تحت نظر و حتی بستری باشید.
منبع:نمناک