پیش‌‌‌لرزه یا زلزله کوچک؟

ظهر روز گذشته مرکز لرزه‌‌‌نگاری کشور از وقوع یک زمین‌‌‌لرزه به بزرگی ۹/ ۳ ریشتر در محدوده شمال‌غربی شهر دماوند در مجاورت تهران و در ۱۰ کیلومتری از مرکز این شهر رخ داد.

علی بیت‌‌‌اللهی عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌‌‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با بیان اینکه جانمایی مرکز این زلزله روی نقشه گسله‌‌‌های کشوری نشان می‌‌‌دهد که این زلزله روی گسل مشاء رخ داده است، گفت: گسل مشاء یکی از گسل‌‌‌های لرزه‌‌‌زای کشور است که اتفاقا از دره‌‌‌ای به همین نام عبور می‌‌‌کند که به واسطه ویلاسازی‌‌‌ها و تغییرکاربری‌‌‌های گسترده به یکی از کانون‌‌‌های جمعیتی در اطراف تهران تبدیل شده است. به گفته وی، کانون این زلزله از شهر رودهن که یکی دیگر از مراکز جمعیتی اطراف گسل مشاء است ۱۳ کیلومتر و از آبعلی نیز ۷کیلومتر بوده و به نوعی به این محدوده‌‌‌های جمعیتی نیز نزدیک بوده است. وی با بیان اینکه در سال‌‌‌های گذشته نیز زلزله‌‌‌های متعددی در این نواحی از اطراف تهران به ثبت رسیده است، گفت: به دنبال زلزله‌‌‌ای که دیروز در ساعت ۱۳:۴۸رخ‌ داد نیز، یک زمین‌‌‌لرزه دیگر به بزرگی ۵/ ۲ریشتر ساعتی بعد به وقوع پیوست. بیت‌‌‌اللهی خاطرنشان کرد: اگر روند لرزه‌‌‌های زمین در این نواحی را همین دو رخداد تلقی کنیم، می‌توان گفت زلزله اصلی همان زمین‌‌‌لرزه اول بوده و سپس پس‌‌‌لرزه کوچک‌تری رخ داده تا باقیمانده انرژی زمین نیز تخلیه شود.

وی در عین حال تاکید کرد: برای اظهارنظر دقیق‌‌‌تر مبنی بر اینکه آنچه رخ داده است، پیش‌‌‌لرزه بوده یا زلزله و پس‌‌‌لرزه بعد از آن، لازم است رخدادهای چند ساعت آتی نیز دنبال و در ارزیابی نهایی لحاظ شود؛ کما اینکه نمی‌توان به طور قطع ادعا کرد با وقوع زلزله‌‌‌های کوچک انرژی زمین به طور کامل تخلیه شده و دیگر زلزله بزرگ‌تری رخ نخواهد داد.مثال نقضی که بیت‌‌‌اللهی به آن اشاره کرد نیز زلزله کرمانشاه بوده که طی آن پس از وقوع چند زلزله کوچک، زمین‌‌‌لرزه اصلی با بزرگی به مراتب بیشتر رخ داد. بنابراین نمی‌توان به طور قطع ادعا کرد که لرزش‌‌‌های کوچک پیش‌‌‌لرزه بوده یا یک زلزله کوچک رخ داده و با وقوع پس‌‌‌لرزه یا پس‌‌‌لرزه‌‌‌های بعدی، پرونده آنها به طور کامل بسته می‌‌‌شود.