فرارو- "فیروز نادری"، دانشمند ایرانی و از مدیران پیشین ناسا که در بیمارستانی در آمریکا بستری شده بود، درگذشت. خبر درگذشت را خواهرزاده دکتر فیروز نادری در صفحه شخصیاش اعلام کرد.
فیروز نادری هفته گذشته در شبکه اجتماعی فیسبوک با انتشار عکسی از خودش بر تخت بیمارستانی، نوشته بود که به علت افت ناگهانی ضربان قلب، از حال رفته و در پی برخورد سرش به دیوار و جابهجایی مهره گردن، نخاعش آسیب دیده است که این امر باعث شده، وی از گردن به پایین فلج شود.
مرحوم نادری متولد شیراز و ۷۷ ساله بود و بیشاز سه دهه در سازمان هوا و فضای آمریکا (ناسا) و در سمتهایی مانند مدیرکل اکتشافات منظومه شمسی فعالیت داشت. او در زمستان ۲۰۱۶ از ناسا بازنشسته شده بود.
فیروز نادری در پنجم فروردین ۱۳۲۵ در شیراز به دنیا آمد. ۴ سال بیشتر نداشت که پدر و مادرش از هم جدا شدند و او خاطره چندانی از مادرش به یاد ندارد. وی دوران کودکیش را در شیراز گذراند، اما پس از پایان دوره ابتدایی به تهران نقل مکان کرده و مقطع دبیرستان را در پایتخت سپری کرد.
نادری دورهٔ کارشناسی خود را در رشته برق در دانشگاه ایالتی آیووا و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در سالهای ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به اتمام رساند. نکته جالب اینجاست که دقیقا در روز دفاع از پایان نامه دکترا دماغ ایشان میشکند:
ماجرا از این قرار بود که بعد از دانشگاه برای تماشای مسابقه بیسبال رفته بودم؛ یک دستم ساندویچ بود و دست دیگرم نوشیدنی که یکی از بازیکنان مشهور آن دوره به توپ ضربه زد که با برخود به دماغ من باعث شکستن آن شد.
وی پس از پایان تحصیل به ایران بازگشت و ضمن گذراندن خدمت سربازی، مدتی در مرکز «سنجش از دور ایران» فعالیت کرد.
دکتر نادری در قریب به ۳۷ سال فعالیت در ناسا وظایف مختلفی را بر عهده داشته است. او در سال ۱۹۷۹ به «آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا» (JPL) پیوست و در این سالها در زمینههای مختلفی مثل مهندسی سامانهها، توسعهی فناوری، مدیریت برنامه و پروژهی سامانههای ارتباط ماهوارهای، رصدخانههای سنجش از دور زمین، رصدهای اخترفیزیکی و سامانههای سیارهای کار کرد. نادری بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۰ مدیر برنامههای «اوریجینز» بود که هدف از آن جستجوی سیاره شبیه به زمین در سامانههای سیارهای بوده است.
وی بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ به سمت ریاست برنامه «اکتشاف مریخ» منصوب شد و در این مدت پرتاب موفقیت آمیز مدارگرد «ادیسه مریخ»، پرتاب کاوشگرهای مریخ نورد «روح» و «فرصت» و توسعه مدارگرد «شناسایی مریخ» را در کارنامه خود ثبت کرد. این موفقیتها در شرایطی به دست آمد که پیش از ریاست دکتر نادری چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما به سوی مریخ با شکست مواجه شده بود. او پس از اثبات تواناییهای خود در برنامه «اکتشاف مریخ»، در سال ۲۰۰۵ به عنوان معاون تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیشرانش جت، وظیفه طراحی برنامهها و راهبردهای استراتژیک را بر عهده داشت که تا ۲۰۱۱ نیز در این سمت باقی ماند.
در سال ۲۰۱۱ وی به بالاترین پست دوران کاری خود دست یافته و به عنوان مدیرکل اکتشافات منظومهٔ خورشیدی در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا منصوب شد و تا سال ۲۰۱۶ که از سمت خود استعفا داد در همین پست مشغول به کار بود. او در نامه استعفایش خطاب به کارمندان ناسا نوشته بود که وقتی ۳۶ سال پیش به ناسا آمده، فکر میکرده تا زمانی که به این کار علاقه داشته باشد در سازمان باقی میماند و به محض از بین رفتن علاقمندی آن را ترک میکند. ولی اکنون ۳۶ سال گذشته و نه تنها علاقهی او از بین نرفته، بلکه بیشتر هم شده است.