هاورکرافت کلاس زوبر (Zubr-class) بزرگ ترین هواناو جهان است که توسط روسیه ساخته شده و قسمتی از نیروی دریایی چندین کشور به شمار میرود.
به گزارش گجت نیوز، هاورکرافت کلاس زوبر روسیه نوعی ناوچه آبی خاکی است که به طور گسترده بهعنوان بزرگترین و پیشرفتهترین شناور تاکتیکی جهان شناخته میشود. نیروی دریایی روسیه در درجه اول از هاورکرافت زوبر برای حملات آبی خاکی و عملیات حمل و نقل استفاده میکند.
هواناو یا هاورکرافت گونهای شناور دریایی است که بر روی بالشتکی از هوای فشرده تکیه دارد. این شناور توانایی گذشتن از پهنههای گوناگون بر روی زمین و همچنین گذر از روی آب را دارد.
هواناو در سال ۱۹۵۲ توسط مخترع بریتانیایی کریستوفر کاکرل ساخته شد. وی با آزمایشهای سادهای بهوسیله موتور یک جاروی برقی و دو قوطی استوانهای اصول کاربردی یک وسیله نقلیه متکی به بالشتک هوا را ثابت کرد و نشان داد زمانی که بالشتک با فشار به بیرون بدمد، وسیله نقلیه به آسانی بر روی سطح جنبشپذیر خواهد بود.
کشورهای متعددی دارای هواناو برای یگان نیروهای نظامی آبی-خاکی خود هستند. روسیه با بزرگترین هواناو دنیا بهنام Zubr، آمریکا با هواناوهای LCAC و انگلیس با هواناوهای مشهورش در زمره این کشورها هستند.
وسایل نقلیه بالشتک هوایی (ACV) که به عنوان هاورکرافتهای نظامی نیز شناخته میشوند، کلاس خاصی از وسایل نقلیه آبی خاکی هستند که از دهه 1960 توسط نیروهای مسلح در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفتهاند.
این وسایل نقلیه سازگار میتوانند از روی موانعی حرکت کنند که حرکت قایقهای معمولی یا وسایل نقلیه چرخدار را متوقف میکند و میتوانند روی خشکی، آب و حتی یخ حرکت کنند.
یک هاورکرافت در عملیاتهای نظامی و غیرنظامی شامل نبرد آبی-خاکی، حمل و نقل نیرو و تدارکات و امداد رسانی در بلایای طبیعی کاربرد دارد. در ادامه به بررسی قابل توجهترین نوع هواناو یعنی هاورکرافت کلاس زوبر روسیه خواهیم پرداخت.
این هاورکرافت روسی در سال ۱۹۸۶ وارد نیروی دریایی شد و هدف از طراحی آن کمک به انجام عملیاتهای سریع ساحلی از طریق جابجایی سریع ادوات زرهی و پیادهنظام به خاک دشمن است. این هاورکرافت همچنین توانایی حمایت از گروههای عملیاتی و عبور از مناطق مینگذاری شده را داراست.
شرکت روسی Almaz Shipyard در سنت پترزبورگ، هواناو Zubr را توسعه و تولید کرد. تاکنون تنها ده هاورکرافت کلاس زوبر ساخته شده است که بخش عمده آنها توسط نیروی دریایی روسیه اداره میشود. لازم به ذکر است که ابزار و تسلیحات نظامی اغلب طبقهبندی میشوند، بنابراین ممکن است تعداد دقیق هواناوهای کلاس Zubr در دسترس عموم قرار نگیرد.
بر اساس گزارشها، نیروی دریایی روسیه حداقل از شش هواناو کلاس زوبر استفاده میکند. سایر کشورهایی که هواپیماهای کلاس زوبر را به دست آوردهاند عبارتند از یونان (که یکی از آنها در خدمت است)، اوکراین (که هاورکرافت کلاس زوبر را خریداری کردهاند) و چین.
زوبر بزرگ ترین هاورکرافت جهان است که تقریباً ۱۸۷ فوت (۵۷ متر) طول و ۷۳ فوت (۲۲.۳ متر) عرض دارد، و ارتفاع آن از پای بدنه تا بالای ابرسازه حدود ۵۹ فوت (۱۸ متر) است.
سرعت یک هاورکرافت نیروی دریایی میتواند بر اساس مدل، اندازه و کاربرد آن تغییر کند. بهطور کلی، هاورکرافتها برای حرکت سریع بر روی سطوح مختلف مانند آب، ماسه و خاک شناخته میشوند.
بهعنوان مثال، LCAC نیروی دریایی ایالات متحده نوعی هواناو با برد بیشاز 200 مایل دریایی (370 کیلومتر) و حداکثر سرعت 50 گره (57.5 مایل در ساعت یا 92.6 کیلومتر در ساعت) بر روی آب است. السیایسی کلاس زوبرا حداکثر سرعتی در حدود 60 گره دریایی (69 مایل در ساعت یا 111 کیلومتر در ساعت) بر روی آب آرام دارد.
بسیار مهم است که به یاد داشته باشید سرعت هواناو بسته به شرایط خاصی که تحت آن کار میکند و عوامل خارجی مانند باد و امواج میتواند تغییر کند.
این هواناو میتواند تا ۵۰۰ سرباز، ۱۳ تانک یا ۴۰ خودروی زرهی را حمل کند و بزرگترین هاورکرافت نظامی در کل جهان است.
اندازه و ظرفیت زیاد این شناور، آن را به وسیلهای موثر برای عملیات نظامی تبدیل کرده است. برد آن در حدود 300 مایل دریایی (560 کیلومتر) است. چهار موتور توربین گازی که هشت فن پیشرانه در هاورکرافت کلاس Zubr را تامین میکنند، آن را قادر میسازد تا با سرعت 111 کیلومتر در ساعت روی آب حرکت کند.
علاوهبراین، این هواناو دارای سیستمهای ردیابی و ارتباطی پیشرفته و سلاحهای دفاع شخصی مانند مسلسل و موشکهای زمین به هوا است. اگرچه هاورکرافت کلاس زوبر عمدتاً برای مأموریتهای حمل و نقل و حمله آبی خاکی در نظر گرفته شده، اما برای دفاع از خود نیز مسلح است.
وسایل نقلیه نظامی دارای سیستمهای تسلیحاتی یا قابلیتهایی هستند که برای عموم ناشناخته است، زیرا تسلیحات این گونه وسایل نقلیه اغلب طبقهبندی میشوند.
هواناو Zubr بهعنوان پیچیدهترین و موثرترین هاورکرافت جهان در نظر گرفته میشود و به چندین کشور از جمله یونان، چین و اوکراین فروخته شده است.
بسته به کشوری که از هواپیما استفاده میکند، تسلیحات خاص هواناو زوبر میتواند تغییر کند، اما معمولاً شامل موارد زیر است:
دو سیستم تسلیحاتی نزدیک (CIWS) با حداکثر برد ترکیبی 4 کیلومتر. این CIWS از نزدیک شدن موشکها، کشتیها و هواپیماها جلوگیری میکند.
چهار موشک زمین به هوا (SAMs) از خانواده Strela-3 یا Igla-1E که در بالای این سازه نصب شدهاند. برای مبارزه با تهدیدات هوایی مانند هلیکوپتر و هواپیما، از این SAM ها استفاده میشود.
دو مسلسل 14.5 میلیمتری MTPU که میتوانند با اهداف سطحی مانند کشتیهای دشمن یا افراد درگیر شوند.