تغییر جهت تورم در ماه دوم سال؟

مرکز آمار این‌بار با سه روز تاخیر، اطلاعات مربوط به شاخص قیمت مصرف‌کننده در ماه دوم ۱۴۰۲ را منتشر کرد. در این آمار، بیش از هر چیز دیده می‌شود که سرعت رشد تورم به صورت ماهانه (اردیبهشت امسال نسبت به فروردین) گرفته شده، اما به صورت سالانه فضای تورمی همچنان رو به بالاست.

به گزارش اعتماد، گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که تورم سالانه (۱۲ ماه منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۲ نسبت به ۱۲ ماه منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۱) نزدیک به ۵۰ درصد بوده. این درحالی است که رقم تورم سالانه فروردین ماه، ۴۷.۶ درصد بود. بنا بر آخرین روایت مرکز آمار ایران، سبد مصرفی متوسط ایرانیان نسبت به اردیبهشت سال گذشته ۵۴٫۶ تورم تجربه کرده است. تورم سالانه اجاره‌خانه که پراکندگی زیادی در سطح کشور دارد، برای کل کشور ۳۸٫۳درصد اعلام شده است. با این حساب، تورم بقیه سبد مصرفی ۶۲،۳درصد محاسبه می‌شود.

تورم سه رقمی در برخی خوراکی‌ها

نکته جالب در آمار تورم اردیبهشت ماه، شکل‌گیری تورم سه رقمی در برخی خوراکی‌ها طی اردیبهشت امسال نسبت به اردیبهشت سال گذشته است. اردیبهشت سال گذشته دولت با حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی، برنامه بزرگ خود با عنوان تکراری «جراحی اقتصادی» را از سفره مردم آغاز کرد و نتیجه این جراحی پرهزینه، حالا و بعد از یک سال در بخش خوراکی‌ها مشخص شده است.

به طور مثال، تورم سالانه گوشت قرمز و گوشت ماکیان ۱۱۶٫۳درصد و روغن‌ها و چربی‌ها ۲۰۲،۵درصد توسط مرکز آمار گزارش شده است. یا در گروه شیر، پنیر و تخم‌مرغ تورم سالانه ۸۱درصدی رخ داده است. این اتفاق موجب شده تا تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها در اردیبهشت ماله به بیش از ۷۶ درصد برسد که عدد بسیار بالایی محسوب می‌شود.

تورم ماهانه اردیبهشت ماه چقدر شد؟

شاخص کل قیمت مصرف‌کننده طی ماه اردیبهشت امسال، ۲٫۸درصد رشد کرده است. بنابراین تورم ماهانه به روایت مرکز آمار ایران، ۰٫۹ واحد درصد کمتر از فروردین امسال و ۰،۵ واحد درصد کمتر از اردیبهشت سال گذشته بوده است.

تورم ماهانه نشان می‌دهد قیمت کالا‌ها و خدمات مصرفی در اردیبهشت چه مقدار بیشتر از فروردین بوده است. نمودار بالای گزارش وضعیت این شاخص را برای گروه‌های کالایی و خدمات مختلف به نمایش درآورده است. رشد سبد مصرفی بدون در نظر گرفتن اجاره ۳٫۲درصد برای اردیبهشت محاسبه شده است. تورم ماهانه کالا‌ها ۲٫۴ و تورم ماهانه خدمات ۳٫۲درصد بوده است. اعمال افزایش قیمت‌ها در سال جدید عامل احتمالی پیشتاز شدن تورم حمل و نقل عمومی در اردیبهشت است. جدا از این بخش، تورم ۶درصدی بهداشت و درمان در یک ماه قابل توجه است.

در مقایسه با اردیبهشت سال گذشته، تورم ماهانه بخشی از خوراکی‌ها مثل گوشت و تخم‌مرغ و نوشیدنی‌ها حتی افزایش یافته است. اما برای تعدادی از اقلام مثل روغن‌ها، هتل و رستوران و کلیت گروه حمل و نقل تورم اردیبهشت ۱۴۰۲ کمتر از اردیبهشت قبلی بوده است.

تورم شدید حمل و نقل

نکته جالبی که در انتشار آمار تازه تورم دیده می‌شود اضافه شدن جزییات بیشتر به اطلاعات منتشر شده است. به طوری که زیرگروه‌های حمل و نقل، شامل سه بخش خرید وسیله حمل و نقل، استفاده از وسیله نقلیه شخصی و خدمات حمل و نقل عمومی هم برای اولین‌بار به تفکیک قرار گرفته‌اند.

بنا بر روایت مرکز آمار، تورم خرید وسیله حمل و نقل، یعنی عملا خرید خودرو و موتوسیکلت در اردیبهشت منفی ۲.۹ درصد بوده، اما در بازه نقطه به نقطه، یعنی اردیبهشت ماه سال گذشته تورم این بخش بیش از ۷۵ درصد بوده است. ضمن اینکه تورم بخش حمل و نقل عمومی نیز در بازه یک ماهه ۱۳ درصد و در بازه یکساله نزدیک به ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

روند صعودی در تورم سالانه

شاخص دیگری از تورم به نوعی میانگین شاخص قیمت مصرف‌کننده در ۱۲ ماهه منتهی به هر مقطع را با موقعیت مشابه خود در سال گذشته بررسی می‌کند. این شاخص تورمی حافظه بلندمدت‌تری دارد و دامنه بیشتری از تغییرات را شامل می‌شود. همین موضوع هم موجب شده تا متغیر سوم تورمی در کشور، طرفداران و در عین حال منتقدان خود را داشته باشد.

در هر صورت رقم منتشر شده از این شاخص در اردیبهشت امسال نشان می‌دهد تورم میانگین (سالانه) در کل، خوراکی و غیرخوراکی برخلاف دو متغیر دیگر مسیری صعودی داشته است. در همین رابطه تورم سالانه در اردیبهشت برابر با ۴۹.۱ درصد بوده و در بالاترین سطح خود در سال‌های گذشته قرار گرفته است. این رقم در خوراکی‌ها به ۷۴.۱ درصد و در کالا‌های غیرخوراکی به ۳۸ درصد رسیده است.