اسهال حاد: علل، علائم، درمان و پیشگیری

فرارو- اسهال حاد به وضعیت شل، آبکی و مکرر اجابت مزاج گفته می‌شود که معمولاً بیش از سه بار در روز اتفاق می‌افتد و کمتر از سه تا چهار هفته ادامه دارد.

به گزارش فرارو، اسهال به خودی خود یک علامت است، نه بیماری، و می‌تواند در هر سنی رخ دهد.

علائم شایع اسهال حاد

• درد شکمی همراه با دل‌پیچه.
• اجابت مزاج شل و آبکی.
• ناتوانی در کنترل اجابت مزاج.
• گاهی اوقات تب.

علل اسهال حاد

علل متعددی می‌توانند باعث اسهال حاد شوند، از جمله:

• علل عفونی (ویروسی، انگلی، باکتریایی).
• مسمومیت غذایی.
• بیماری کرون (آنتریت منطقه‌ای).
• نشانگان سوءجذب.
• بیماری یا تومور لوزالمعده (بدخیم یا خوش‌خیم).
• دیورتیکولیت.
• غذاهایی مثل آلو یا حبوبات.
• سوء مصرف الکل.
• داروهایی مانند مسهل‌ها، ضداسیدها، آنتی‌بیوتیک‌ها.
• آلرژی غذایی.
• اشعه درمانی برای سرطان.
• بیماری‌های اخیر.
• نشانگان روده تحریک‌پذیر یا بیماری التهابی روده.
• محیط زندگی شلوغ.
• سرکوب ایمنی به دلیل بیماری یا داروها.
• مسافرت به کشورهای دیگر.
• نوشیدن آب نهرها، چشمه‌ها یا چاه‌ها که تصفیه نشده‌اند.

پیشگیری از اسهال حاد

• اگر اسهال تکرار می‌شود و علت آن قابل شناسایی است، درمان و اجتناب از علت می‌تواند از بروز مجدد آن جلوگیری کند.
• از خوردن غذاهای خام و نیم‌پز، مانند غذاهای دریایی، بوفه‌ای یا پیک‌نیکی که چندین ساعت بیرون مانده‌اند، و غذاهای خیابانی خودداری کنید.

عواقب و عوارض اسهال حاد

• بهبود خود به خودی معمولاً در عرض 24 تا 48 ساعت.
• کم‌آبی بدن در صورت طولانی شدن اسهال، به ویژه در شیرخواران.

درمان اسهال حاد

1. اصول کلی درمان:

   • تشخیص علت اسهال ممکن است نیاز به آزمایشات مدفوع داشته باشد.
   • در صورتی که بیماری زمینه‌ای علت اسهال باشد، درمان آن ضروری است.
   • اگر مصرف دارویی باعث اسهال شده باشد، پیش از قطع دارو با پزشک مشورت کنید.
   • برای کاهش درد شکم و دل‌پیچه، کمپرس داغ، شیشه آب داغ یا صفحه گرم‌کننده الکتریکی روی شکم قرار دهید.
   • مصرف مایعات زیاد بسیار مهم است. در صورت اسهال شدید، ممکن است نیاز به آب و الکترولیت‌های اورژانسی باشد.

2. داروها:

   • در موارد خفیف، لوپرامید و پپتوبیسمول می‌توانند کمک‌کننده باشند.
   • در صورت شناسایی انگل یا باکتری به عنوان علت، ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز شود.

فعالیت در زمان ابتلا به اسهال

• در دوران ابتلا به اسهال بهتر است فعالیت‌های خود را کاهش دهید تا زمانی که وضعیت بهبود یابد.

رژیم غذایی در اسهال حاد

• اگر تهوع دارید، از یخ‌خوردن قطعات کوچک شروع کنید.
• اگر تهوع ندارید، به‌طور تدریجی مایعات شفاف مانند چای، سوپ یا ژلاتین بنوشید.
• از الکل، کافئین، شیر و محصولات لبنی پرهیز کنید.
• پس از رفع علائم، می‌توانید غذاهای نرم مانند غلات، برنج، تخم‌مرغ، سیب‌زمینی پخته و ماست به مدت 1 تا 2 روز مصرف کنید.
• بعد از 2 تا 3 روز پس از بهبودی، رژیم غذایی عادی خود را از سر بگیرید. از مصرف میوه، الکل و غذاهای پرادویه برای چند روز خودداری کنید.

زمان مراجعه به پزشک

اگر اسهال بیش از 48 ساعت طول بکشد یا یکی از علائم زیر را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید:

• مخاط، خون یا کرم در مدفوع ظاهر شود.
• تب بالا (بیش از 38 درجه سانتی‌گراد).
• درد شدید شکم یا راست روده.
• علایم کم‌آبی (خشکی دهان، پوست چروکیده، تشنگی شدید، ادرار کم یا عدم وجود ادرار).