فصل زمستان که از راه میرسد، پای میوهها و سبزیجات مخصوص این فصل هم به بازار باز میشود، هرچند در ایران با آب و هوای متنوع میتوان میوهها و غذاهای زمستانی را در سایر فصول هم تهیه کرد، اما هنوز هم این سنت که برخی غذاها مخصوص یک فصل خاص هستند، تا حدودی در سنت آشپزی ایرانی پا برجاست.
اما در فصل زمستان چه غذاهایی بخوریم؟ اگر بخواهیم از بهترین انواع پیش غذا و غذاهای زمستانی ایرانی یک لیست تهیه کنیم، حتما برای هر شهر متفاوت خواهد بود اما در همین لیست نمونههای مختلف از طرز تهیه غذای زمستانی، خورشت های زمستانی و انواع پیش غذای زمستانی مشترک، کم نخواهد بود.
در این فصل غذاهای با طبع گرم بیشتر مورد استقبال قرار میگیرند. برای اینکه بدانیم در زمستان چه غذاهایی بخوریم، بهترین غذاهای زمستانی ایرانی را به شما معرفی خواهیم کرد.
خورش فسنجان یکی از دوست داشتنی ترین و خاص ترین خورش های ایرانی است که به دلیل اینکه طرفداران زیادی دارد به روش های بسیار متنوعی طبخ می شود. خورش فسنجان از مجلسی ترین و گران قیمت ترین خورش های ایرانی محسوب می شود.
برای تهیه خورش فسنجان ابتدا باید مرغ ها را آماده کنید ، برای این منظور مرغ ها را تمیز کنید و به خوبی بشویید ، سپس پس از خشک کردن مقداری نمک ، فلفل سیاه روی مرغ ها بپاشید. یک تابه مناسب و گود روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن داخل تابه بریزید سپس اجازه دهید روغن داغ شود. پس از اینکه روغن داغ شد مرغ ها را داخل تابه بچینید تا با حرارت ملایم سرخ شوند. پس از اینکه یک سمت مرغ ها سرخ شد آنها را بر گردانید تا سمت دیگرانشان نیز سرخ شود. پس از اینکه مرغ ها را به طور کامل سرخ کردید آنها را از روغن خارج کنید و کنار بگذارید.
در مرحله بعد پیاز را پوست بگیرید و به صورت نگینی ریز خرد کنید. یک قابلمه مناسب روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن مایع داخلش بریزید. پس از اینکه روغن داغ شد پیاز خرد شده را به قابلمه اضافه کنید و تفت دهید تا پیاز کمی نرم شود. در ادامه کمی زردچوبه به پیاز اضافه کنید و تفت دادن را ادامه دهید تا پیاز و زردچوبه یکدست شوند. در مرحله بعدی مغز گردو را آسیاب کنید و به قابلمه اضافه کنید. مخلوط پیاز و مغز گردو را حدود ۵ دقیقه دیگر تفت دهید سپس رب انار را اضافه کنید.
پس از اینکه رب انار را اضافه کردید ۵ دقیقه دیگر مواد را تفت دهید تا رب انار هم سرخ شود. در مرحله بعدی مرغ هایی که در مرحله اول سرخ کردید را به قابلمه اضافه کنید. مواد را کمی تفت دهید سپس چند لیوان آب جوش به قابلمه اضافه کنید.
حرارت زیر قابلمه را کم کنید تا خورش به آرامی جا بیفتد. برای اینکه خورش به خوبی روغن بیندازد حداقل باید ۳ ساعت روی حرارت بسیار ملایم بماند. در ۳۰ دقیقه پایانی پخت خورش شکر را به همراه زعفران دم کرده اضافه کنید و پس از پخت کامل خورش آنرا به همراه برنج سرو کنید.
حتما نام این دسر پرطرفدار آذربایجانی به گوشتان خورده است. خاگینه دسری مقوی و خوشمزهای است که به سادگی و سرعت تهیه میشود. ترکیبات اصلی خاگینه شیر و تخم مرغ است که هر دو فواید زیادی برای بدن دارد. انواع مختلف خاگینه ساده با ماست، خاگینه مغزدار، خاگینه قاشقی و خاگینه تبریزی بسیار مشهور هستند. تخممرغ منبع مهمی برای پروتئین با کیفیت بسیار بالا، ویتامینهای A و D و مواد معدنی همچون روی، سلنیوم، آهن، کلسیم، فسفر و ید است و شیر هم سرشار از پروتئینهای با ارزش، مواد قندی، چربی، املاح مختلف به ویژه کلسیم و فسفر و انواع ویتامینها از جمله ویتامینهای A و D و گروه B و … است. در طبخ خاگینه میتوانید خلاقیتهای زیادی به خرج دهید.
در یک کاسه ۴ عدد تخم مرغ را بشکنید؛ هم بزنید وبه آن به ترتیب ۴قاشق غذاخوری آرد ، پودر هل ، ۳ قاشق غذاخوری شکر و مقداری گردوی خرد شده اضافه کنید؛هم بزنید تا مواد با تخم مرغ ترکیب شوند. تابهای را روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن داخلش بریزید تا داغ شود. مخلوط آماده شده را دورن تابه بریزید و در آن را ببندید و حرارت زیرش را کم کنید تا تخم مرغ ها خودشان را کمکم بگیرند و بپزند. خاگینه را در ظرف با پودر قند و دارچین تزیین و سرو کنید.
تا اسم فرنی به گوش میخورد، اغلب ما یاد ماه رمضان یا غذای کودکان می افتیم. اما باید بدانیم فرنی با آرد گندم یا برنج و نشاسته، یکی از بهترین غذاهاییست که میتوان در فصل زمستان آماده کرد. فرنی نه تنها روش طبخ بسیار راحتی دارد و مواد اولیه آن نیز به راحتی در دسترس است، بلکه به خاطر وجود شیر و نشاسته، انرژی قابل توجهی را به بدن ما منتقل میکند. ارزش غذایی بالای فرنی به دلیل وجود ویتامین های B و روی موجود در آن است.
برای آماده کردن فرنی ابتدا۴ لیوان از شیر سرد رو در قابلمه بریزید. بعد ۴ قاشق غذاخوری سرپر آرد برنج را به همراه نصف استکان آب ، ۴ قاشق غذاخوری شکر و نصف قاشق چایخوری هل اضافه کنید و کاملاً هم بزنید تا آرد و شکر در شیر سرد حل شوند. مواد مخلوط شده را روی حرارت ملایم گذاشته و هم زدن را قطع تا آرد برنج در شیر گلوله گلوله نشود. زمانی که کمی غلیظ شد، نصف استکان گلاب را اضافه کنید و هم بزنید تا قوام و غلظت لازم برای فرنی بدست آید فرنی را بایستی سریعاً در کاسه های کوچکی که از قبل آماده چیده اید، بریزید دقت داشته باشید که در هنگام سرد شدن کمی سفت تر می شود زمانی فرنی شما آماده است که نه سفت و نه شل باشد زیرا فرنی بعد از سرو و سرد شدن کمی سفت تر خواهد شد. برای تزئین و سرو فرنی میتوانید از دارچین، زعفران و خلال پسته استفاده کنید.
هویج پلو یکی دیگر از غذاهای کمنظیر ایرانیست که با مرغ یا با گوشت چرخ کرده، همچنین ادویه و چاشنیهای خوش عطر درست میشود.هویج پلو در اصل از غذاهای سنتی شهر شیراز است که سرشار از مواد مفیدی مانند ویتامینهای A، B، C، E، D، کربوهیدرات، سدیم، پتاسیم، پروتئین، کلسیم، آهن، اسید فولیک، منیزیم، منگنز، سلنیوم، کولین، روی (زینک)، امگا ۳، قند ساکاروز، گلوکز، فراکتوز، فیبر، فسفر، گوگرد و … است. بهتر است بدانید که این غذا پروتئین بالایی دارد و همچنین در بهبود سیستم عصبی، تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر، موثر و گزینه مناسبی برای غذای کودکان است. تقویت بینایی و پیشگیری از آب مروارید (کاتاراکت) و تباهی لکه زرد (ماکولا) از دیگر خواص مفید هویج پلو است. این غذا همچنین برای اضطراب و استرس فصلی به دلیل خاصیت نشاط آور خود گزینه مناسبی است.
ابتدا ۵ پیمانه برنج را بشویید و چند ساعتی در آب و نمک خیس دهید. ۵ عدد هویج را خلال کنید؛و یک پیمانه شکر را در آب حل کنید و روی حرارت قرار دهید تا به جوش بیاید.هویج را داخل شربت بریزید و حرارت را کم کنید تا بپزد . بعد از نرم شدن هویج آن را داخل آبکش بریزید و از شربت جدا کنید.برنج خیس داده شده را آبکش کنید و داخل قابلمه مورد نظر به همراه هویج به صورت لایه به لایه پر کنید.بعد روی حرارت متوسط قرار دهید تا بخار آن بلند شود بعد حرارت را کم کنید و یک دم کنی روی در قابلمه بگذارید تا برنج حدود یک ساعت دم بکشد. خلال پسته و بادام را کمی تفت دهید و بعد از آماده شدن برنج برای سرو بر روی هویچ پلو بریزید و روی آن را تزیین کنید و در کنار آن مرغ زعفرانی پخته شده سرو کنید. شما میتوانید مرغها را به صورت مربع مربع خرد و بپزید و همراه با هویج آن را لابه لای پلو قرار دهید و یا کمی از شربت درست شده را برای شیرین تر کردن غذا روی برنج بکشید.
خوراک لوبیا نیازی به معرفی ندارد. غذایی که خوردن آن برای هر وعدهای مناسب است. لوبیا سرشار از پروتئین است ومصرف آن کمک زیادی به بهبود سلامت قلب و کاهش خطر ابتلا به سرطان میکند.
دو پیمانه لوبیا را از چند ساعت قبل (۸-۱۲ساعت) خیس کنید و آب آنها را چندین بار عوض کنید. لوبیاها را در زودپز بریزید، ۳ لیوان آب به آنها اضافه کنید و روی حرارت متوسط بگذارید، به آن اجازه دهید تا حدود ۶۰ دقیقه بپزید. یک عدد سیبزمینی متوسط را خرد کنید و به لوبیا اضافه کنید؛ ۴۵ دقیقه دیگر بگذارید تا به همراه هم بپزند. در حین پختن آنها، یک عدد پیاز را خرد کنید و درون یک ماهیتابه کمی روغن بریزید و پیازها را در آن تفت دهید، تا طلایی شود. یک قاشق غذاخوری رب و به میزان دلخواه زردچوبه را به پیاز اضافه کنید و کمی دیگر به تفت دادن ادامه دهید.ترکیب رب و زردچوبه و پیاز را به لوبیا اضافه کنید. به آن نمک و فلفل بزنید و آنها را خوب با هم ترکیب کنید.برای لعاب بیشتر میتوانید سیبزمینیها را له کنید و از میل کزدن این غذای زمستانی به همراه آبلیمو و روغن زیتون لذت ببرید.
آش رشته از دیگر غذاهای اصیل و پرخاصیت ایرانیست که در روزهای سرد زمستانی بسیار دلچسب است. ترکیب حبوبات با سبزی خواص مهمی را به این غذا اضافه میکند. سبزی آش رشته سرشار از فیبر غذایی، مواد معدنی و ویتامین A است و همچنین رنگدانههای گیاهی موجود در سبزی، نقش موثری در پایین آوردن چربی خون، ابتلا به سرطان و فشار خون دارد.
از شب قبل ۴/۱ لیوان یا ۴۰ گرم نخود، لوبیا قرمزو لوبیا چیتی را باهم در ظرفی خیس میکنیم و ۵۰ گرم عدس را جداگانه در ظرف دیگری خیس میکنیم .۳ عدد پیاز را خلالی و سرخ میکنیم. نخود و لوبیاهایی که از شب قبل خیس کردیم درون قابلمه ای با ۵ لیوان آب می پزیم و وقتی جوش آمد کف روی حبوبات را با قاشق میگیریم و حرارت شعله پایین میآوریم و در قابلمه را به طور کمی نیمه باز روی آن قرار میدهیم و یک ساعت به آن زمان میدهیم تا حبوبات پخته شوند.مقدار سبزی آشی(۲۰ گرم اسفناج، ۲۰ گرم جعفری، ۳۰ گرم تره، ۱۰ گرم شوید،۲۰ گرم گشنیز) که آماده کردیم رو تمیز و کمی خرد میکنیم. ( دقت کنید که سبزی آش را نباید زیاد ریز کرد)
در ظرف دیگری ۴ قاشق غذا خوری روغن میریزیم و اجازه میدهیم تا داغ شود بعد یک قاشق زرد چوبه را داخل آن میریزیم و بعد از کمی هم زدن نعناع ها را به آن اضافه میکنیم و سریع بعد از ۱۰ ثانیه هم زدن از روی شعله گاز برمیداریم تا نعناع نسوزد و رنگ آن تیره نشود.
باید دقت کنید که در همین فاصله کم هم شعله گاز پایین باشد.بعد ازیک ساعت که لوبیا ها پخت، عدس و سبزی را به آن اضافه میکنیم و ۵ لیوان آب جوش هم داخل قابلمه ریخته و شعله گاز را زیاد میکنیم تا مواد باهم به جوش بیاید. بعد شعله را کم میکنیم و با در نیمه باز اجازه میدهیم عدس و سبزیها با حبوبات به مدت نیم ساعت بپزند. بعد از این زمان داخل لیوانی ۲ قاشق غذا خوری آرد معادل ۲۰ گرم را با نصف لیوان آب خوب مخلوط میکنیم؛ به آرامی می ریزیم و هم میزنیم. بعد از آن نصف پیاز داغ و نعناع داغمان را در داخل آش می ریزیم و بعد از کمی هم زدن در مرحله آخر رشته آش را نصف کرده و کم کم به صورت نامنظم در حالی که آش را بهم میزنید، در داخل آن میریزید .
باید مدام هم بزنید تا رشتهها نرم شوند. در این فاصله نمک و ادویه دلخواه مثل فلفل و زرد چوبه را هم اضافه میکنیم وبعد از یک ربع از روی شعله برمیداریم . نیم ساعت که گذشت زمانی که آش شما کاملا غلیظ شد و رشته ها حجیمتر و نرمتر شدند میتوانید زیر شعله را خاموش کنید؛ آن را داخل کاسه بریزید و برای تزیین این غذای زمستانی ازنصف پیاز داغ و نعناع داغ و کمی سیر داغ و کشک استفاده کنید.
احتمالا شما هم شیربرنج را مخصوص زمستان میدانید. در لیست بهترین غذاهای زمستانی ایرانی، شیر برنج یکی از غذاهایی است که با زمستان و سرمای آن تعریف میشود. این غذای خوشمزه به عنوان دسر و پیش غذا استفاده میشود و بر خلاف ظاهر سادهاش، خواص مفید فراوانی دارد که میتواند در سفره افطار هم خودنمایی کند.
برای تهیه شیر برنج خوشمزه ابتدا برنج را به خوبی می شوییم، سپس درون یک کاسه مناسب می ریزیم. در ادامه به اندازه ای آب به کاسه اضافه می کنیم که روی برنج ها را بپوشاند، سپس اجازه می دهیم برنج چند ساعت خیس بخورد. در این مرحله برنج خیسانده شده را می شوییم و درون یک قابلمه مناسب می ریزیم، سپس آب را اضافه کرده و قابلمه را روی حرارت قرار می دهیم تا آب شروع به جوشیدن کند. حالا اجازه می دهیم برنج به مدت یک ساعت بپزد.
پس از اینکه برنج به خوبی دل باز کرد، شیر را به قابلمه اضافه می کنیم و هر چند لحظه یک بار برنج را هم می زنیم تا ته نگیرد. پس از اینکه برنج به خوبی لعاب انداخت و از هم باز شد، شکر را به قابلمه اضافه می کنیم. پس از اضافه کردن شکر، ۱۰ دقیقه مواد را مخلوط می کنیم، سپس کره را اضافه کرده و با دیگر مواد ترکیب می کنیم. حالا اجازه می دهیم شیر برنج به مدت ۴۵ دقیقه دیگر روی حرارت بماند تا به خوبی جا بیفتد.
در این مرحله پس از گذشت ۴۵ دقیقه پودر هل را به همراه گلاب به قابلمه اضافه می کنیم و مواد را کمی مخلوط می کنیم تا با شیر برنج ترکیب شوند. حالا باید اجازه دهیم شیر برنج جا بیفتد و به غلظت مورد نظرمان برسد. پس از اینکه شیر برنج به غلظت مناسب رسید، قابلمه را از روی حرارت کنار می گذاریم و خامه را اضافه می کنیم. حالا شیر برنج را ترکیب می کنیم و درون ظرف مناسب می ریزیم، سپس به صورت دلخواه تزیین کرده و سرو می کنیم.
منبع: برترین ها