جسورانه‌ترین نمایش‌ اعتراض در کف خیابان‌های چین

فرارو- در شانگهای، یک تظاهرات به اعتراضی خیابانی تبدیل شد که در آن بسیاری از معترضان برگه‌های کاغذ سفید را به نشانه سرپیچی ضمنی در دست داشتند. در پکن، دانشجویان دانشگاه تسینگ‌هوا تابلو‌هایی را در دست داشتند که بر روی آن معادلات ریاضی‌ای نوشته شده بود که توسط «الکساندر فریدمان» فیزیکدان روس ابداع شده که نام خانوادگی او در زبان چینی هم آهنگ با واژه «انسان آزاد» است.

به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، در فضای اینترنت  تحت نظارت حکومت چین که پیام‌های مثبت و در ستایش از حکومت فراوان هستند و پیام‌های منفی و انتقادی از سوی حکومت حذف می‌شوند، معترضان به کنایه متوسل شدند. آنان ردیف‌هایی پر از حروف و واژگان چینی به معنای «بله»، «خوب» و «درست» را برای نشان دادن نارضایتی خود از سانسور منتشر کردند. این پیام‌های خلاقانه و اغلب کنایه‌آمیز برای رساندن صدای اعتراض و خشم به دلیل قرنطینه تقریبا سه‌ساله پس از شیوع کرونا منتشر شده که به سرعت تبدیل به یکی از جسورانه‌ترین نمایش‌های اعتراض علیه مقام‌های چین در سالیان اخیر شد.

برخی از معترضان تا آنجا پیش رفتند که به طور مستقیم مقام‌های حکومتی را محکوم کردند و آنان را با زبان صریح و حاوی تمسخر مورد انتقاد قرار دادند و حتی خواستار کناره گیری «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین از مقام خود شدند. با این وجود، در کشوری، چون چین که مقام‌های حکومتی تحمل بسیار کمی برای پذیرش مخالفت آشکار را دارند، بسیاری از معترضان از طریق روش‌های ظریف‌تری اعتراض‌شان را بیان کردند از جمله برجسته‌ترین آن نمایش برگه‌های سفید کاغذ بود که در شانگهای، پکن و دیگر شهر‌ها در اعتراضات مورد استفاده قرار گرفت.

موج اعتراضات دست کم در ده‌ها شهر پس از آتش سوزی در منطقه در شین جیانگ آغاز شد. آتش سوزی‌ای که باعث کشته شدن ۱۰ نفر شد تلفاتی که بسیاری باور دارند مرتبط با محدودیت‌های ناشی از شیوع کووید بوده که مردم را در خانه‌ها محدود کرده و مانع از رفت و آمد عادی در فضای اجتماعی می‌شود. تظاهرکنندگان از ملحفه‌های سفید برای سوگواری کسانی که فوت کرده‌اند استفاده کردند. رنگ سفید یک رنگ متداول مراسم تشییع جنازه در چین است؛ رنگی که استفاده از آن برای ابراز خشم میلیون‌ها نفری که تحت محدودیت‌های ناشی از شیوع کووید رنج برده‌اند قابل درک است.

«هازل لیو» تهیه کننده فیلم که ۲۹ساله است روز یکشنبه در تجمعی در نزدیکی رودخانه لینانگما در پکن گفت: «نمایش کاغذ‌های بی‌کلام به این معنی است که ما بی‌صدا، اما همزمان قدرتمند هستیم». هم چنین، عزاداران شنبه شب در خیابان اورومچی در شانگهای از برگه‌های سفید کاغذ استفاده کردند. یکی از افراد محلی می‌گوید هدف از نمایش این برگه‌ها در ابتدا این بود که به پلیس نشان دهند گردهم آمده‌اند تا بدون آن که چیزی بگویند به عزاداری بپردازند. با این وجود، با افزایش جمعیت شرکت‌کنندگان احساس غم و اندوه و ناامیدی به درخواست‌های گسترده‌تری برای پاسخگویی دولت تبدیل شد. در اواخر عصر، صد‌ها معترض برگه‌های سفید را در دست گرفتند و آن را بالا گرفتند و شعار‌هایی را برای پایان دادن به محدودیت‌های ناشی از شیوع کووید سر دادند.

«شیائو کیانگ» پژوهشگر حوزه آزادی اینترنت در دانشگاه کالیفرنیا در برکلی می‌گوید: «مردم پیام مشترکی دارند. آنان می‌دانند که می‌خواهند چه چیزی را بیان کنند و مقام‌های دولتی نیز مفهوم آن را درک می‌کنند. بنابراین، مردم نیازی به صحبت کردن برای بیان خواسته‌های‌شان ندارند. اگر یک برگه سفید را در دست بگیرید همگان منظور شما را می‌فهمند».

برخی از معترضان به «نیویورک تایمز» گفتند که ایده در دست گرفتن برگه‌های سفید کاغذ از یک شوخی در دوران شوروی الهام گرفته است که در آن یک مخالف سیاسی که توسط پلیس به دلیل پخش برگه‌هایی در یک میدان عمومی دستگیر شده بود. او به ماموران پلیس نشان داد که برگه‌ها سفید بوده‌اند و زمانی که مورد بازجویی قرار گرفت پاسخ داده بود که نیازی به بیان واژگان نیست، زیرا همه می‌دانند.

تظاهرکنندگان ضددولتی در هنگ کنگ نیز در سال ۲۰۲۰ میلادی چند روز پس از تصویب قانون امنیت ملی برای سرکوب مخالفان نیز از کاغذ سفید برای بیان اعتراض‌شان استفاده قرار بودند. پس از هشدار مکرر مقام‌های حکومتی و افسران پلیس نسبت به سردادن شعار‌های سیاسی بسیاری کاغذ‌های سفید را در مراکز خرید در دست گرفتند، زیرا شهر از دیوارنویسی‌های اعتراضی پاک شده بود.

در جریان موج جدید اعتراضات در چین، ویدئو‌ها و عکس‌های کاغذ‌های سفید در خارج از فضای اینترنت چینی که به شدت سانسور شده منتشر شد. هشتگ «A4Revolution» یا «انقلاب آ۴» که اشاره به اندازه برگه‌های کاغذ دارد در روز‌های پایانی هفته در توئیتر داغ شد. در فیس و بوک و اینستاگرام کاربران در حمایت از معترضان عکس‌های پروفایل خود را به رنگ سفید تغییر دادند.

برخی اعتراضات را به جهت‌های خلاقانه دیگری سوق داده‌اند. بیانیه‌ای که به نظر می‌رسید توسط یکی از بزرگترین شرکت‌های لوازم التحریر چین به صورت آنلاین منتشر شد اعلام کرده بود که آن شرکت فروش کاغذ A ۴ را برای «محافظت از امنیت ملی و ثبات کشور» متوقف خواهد کرد. آن شرکت مجبور شد در حساب کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی اعلام کند که این پیام ساختگی و جعلی است و به فعالیت عادی خود ادامه خواهد داد. بیان خاموش و بدون شعار سرپیچی در اعتراضات که اغلب در ظاهر بی‌ضرر است باعث ایجاد سردرگمی و ابهام در میان نیرو‌های پلیس شده است. آنان باید تصمیم بگیرند که چه حرکت و رفتاری از سوی معترضان مصداق عبور از خطوط قرمز است.

بعدازظهر یکشنبه در یکی از مراکز خرید شانگهای، مردی عینکی تابلویی را در دست گرفت که روی آن نوشته شده بود: «می‌دانی می‌خواهم چه بگویم». در همان نزدیکی در خیابان اورومچی مرد دیگری وسط خیابان ایستاده بود و گُلی را به سمت آسمان گرفته بود و از اطرافیانش که در حال فیلمبرداری از او با گوشی‌های تلفن همراه‌شان بودند پرسید: «چه چیزی برای ترسیدن وجود دارد؟» او به زودی با افسران پلیس مواجه شد که وی را به درون خودرویی هدایت کرده و با خود بردند. مقام‌های چین تاکنون در مورد اعتراضات سکوت کرده‌اند.