نماینده، ولی فقیه در لرستان و امام جمعه خرم آباد با تأکید بر اینکه مردان و زنان ایرانی باید هوشیار باشند و مغلوب فرهنگ مخرب غرب نشوند، گفت: گشت ارشاد برای امر به معروف و نهی از منکر است و باید شیوه آن صحیح باشد؛ مثلا خانمها به خانمها تذکر بدهند و آن هم نه تذکر در جمع؛ و نیز رعایت ادب، وقار، متانت و اخلاق را داشته باشند.
مشروح گفت و گوی جماران با حجت الاسلام و المسلمین سید احمدرضا شاهرخی را در ادامه میخوانید:
به نظر شما چرا این روزها مقوله حجاب در کشور داغ شده و اساسا تعریف شما از حجاب و اجباری یا اختیاری بودن آن چیست؟
محرم این پیام را برای ما دارد که برای آرمانها و ارزشهای اسلامی و دینی و حاکمیت دین خدا، عزیزی مانند امام حسین (ع) جان خودش را فدا میکند؛ و حرکت قیام امام حسین (ع) برای برپایی عدل، حاکمیت حق و حقیقت و برچیدن ظلم و بیداد بوده است. پس باید اهداف فداکاری امام حسین (ع) را در زندگی خودمان ببینیم و در جامعه خودمان مشاهده کنیم. چون امروز بشریت به معرفی امام حسین (ع) بیشتر نیاز دارد. «اِنَّ الْحُسین مِصباحُ الْهُدی وَ سَفینَهُ الْنِّجاة» یعنی راه امام حسین (ع) میتواند بشریت را نجات بدهد.
اما عفاف و حجاب، جزو ضروریات دین است. حجاب پوشش ظاهری و عفاف خصلتها و فضیلتهای باطنی است که هرکس از آنها برخوردار شد از حجاب ظاهری هم برخوردار خواهد شد. یعنی حجاب میوه عفاف است؛ یکی پوشش ظاهری و دیگری پوشش باطنی است. در آیات متعدد قرآن از جمله آیات ۳۰ و ۳۱ سوره نور در باب حجاب برای زن و مرد صراحت دارد. آیه ۵۹ سوره احزاب هم میفرماید به زنان مسلمان بگو روسریهای بلند را بر سر بیندازند و برای اینکه به عفت شناخته شوند و مورد اذیت و آزار قرار نگیرند، این بهتر است.
وقتی بانوی محترمهای که شریف و نجیب است زینت خودش را آشکار کرد، طبیعتا با چشمان مردان آلوده مورد اذیت و آزار قرار میگیرد؛ لذا قرآن میفرماید برای اینکه به عفت شناخته شوند و مورد اذیت قرار نگیرند این کار بهتر است. علامه طباطبایی میگوید «جلابیب» جمع جلباب است؛ لباسی است که زن به تن میکند و تمام اندام زن را میپوشاند؛ و یا به هر حال مقنعهای است که سر و صورت را میپوشاند.
این را هم عرض کنم که زنان و دختران ایرانی از گذشته محجوب و نجیب بوده اند، ولی نوع انسان این طور است که در هر زمان و مکانی در معرض آسیب هست. این آسیبها ممکن است حس خودنمایی، خودآرایی، جلوه گری، هوس بازی، قدرت طلبی و مقام پرستی باشد. مرد، زن، پیر، جوان، عالم، جاهل، همه در معرض آسیب هستیم. تعبیر روایت این است که حتی مخلصون که همه کارهایشان برای خدا است در معرض خطرها و آسیبهای بزرگ هستند و اگر غفلت شود سقوط میکنند.
یکی از آسیبها رهاورد تمدن مادی غرب و گناهی است که تمدن مادی به رهبری کشورهای غربی در مورد جنس زن مرتکب شده و نیازمند ساعتها سخن گفتند است. خسارت و زیان فراوانی به جنس زنان زده اند که به زودی جبران نخواهد شد. حاصل تمدن غرب در مورد زنان این است که یکی از مهمترین وظایف زن را جلوه گری قرار دادهاند.
زن ظاهر خود را در معرض لذت جویی تعدادی از انسانهای هوس باز و آلوده چشم قرار بدهد، چه ستمی از این بالاتر؟! در مجالس رسمی مردان با کت و شلوار و یقه بسته، اما زنان هرچه از حجاب، حیا و عفت فاصله بیشتری بگیرند و با بدن نمایان تری ظاهر شوند از احترام بیشتری برخوردار هستند؟!
در فرهنگ مادی این کشورها زن باید خودش را در معرض دید مردان قرار بدهد تا مردان لذت بیشتری ببرند. اینجا است که مردان و زنان، دختران و پسران ایرانی و اسلامی باید هوشیار باشند و مغلوب چنین فرهنگ مخرب و منحطی نشوند. این کشورها همین فرهنگ ضد انسانی، خصوصا پایمال کننده حقوق زنان، را به شیوههای مختلف به کل دنیا گسترش داده اند و باعث شده علی رغم اینکه سرزمین ایران مهد نجابت و شرافت است، اما آثاری از این فرهنگ ویرانگر را میان برخی کشورهای اسلامی ببینیم.
بعد به این مطلب اکتفا نمیشود که چشمان آلوده مردان به زنی نگاه کند. تمرکز بر فرهنگ لذت جویی فاجعهای بدتر از این هم به وجود آورده و آن مسأله گرایش به همجنس است؛ به زبان گفتن اینها هم شرم آور است، اما این چاله و درهای عمیق و فاجعهای ننگ آور برای کسانی است که تمدن غربی را اداره میکنند. این سیل عظیم مخرب که از شل حجابی و حجاب نامناسب شروع میشود و سپس حجاب و عفاف کنار میرود و زنان وسیلهای برای پر کردن اوقات فراغت مردان آلوده و هوس باز شده اند، در نهایت به ازدواج دو همجنس رسیده است.
یعنی بحث بر سر این نیست که چند تار مو پیدا و یا لباسی تنگ پوشیده شده است، بحث بر سر این است که این حرکت میخواهد به اینجا منتهی شود. تغییر پوشش و لباس با خودش تغییر فرهنگ را همراه خواهد داشت؛ و فرهنگ لذت جویی که زنان را وسیلهای برای التذاذ و کامروایی مردان قرار داده اند، چون سیلی وارد کشورهای بی حفاظ اسلامی شده است. سیل لذت جویی و التذاذ بدون حد و مرز هم بلای مردان و هم بلا و آفت برای زنان شده و پایههای خانواده و جامعه را نابود میکند.
این که میفرمایید چرا در این موقعیت دشمن و زورگویان عالم روی این مسأله انگشت گذاشتهاند، چون اینها در جنگ نظامی موفق نشده اند و دنبال این هستند که پایههای خانواده و جامعه را سست کنند. بنابر این سیل هوس بازی پایههای خانواده و جامعه را نابود میکند. باید جلوی این سیل بنیان کن که ریشه خانواده و جامعه را، چون ویروس از بین میبرد، با شیوههای معرفت افزایی و صحیح گرفته شود. این شیوههای صحیح ممکن است هنری، فرهنگی، زبانی، کتاب و رمان باشد.
به هر حال حجاب و پوشش آن هم حجاب و پوشش صحیح و کامل، رعایت حدود معاشرت زن و مرد، حفظ چشم و خیره نشدن به نامحرم هم برای زن و هم برای مرد در همه محیطها سدّی است که مانع این سیل عظیم ویرانگر نهاد خانواده و جامعه میشود. یعنی هدف او خانواده و جامعه است و ما هم هدفمان خانواده و جامعه است؛ او برای تخریب و ما برای ارتقاء، سازندگی و رشد.
مثل اقتصاد که الآن برای ما اهمیت دارد و برای دشمن هم اقتصاد کشور ما اهمیت دارد؛ ولی او برای تخریب و ما برای رشد اقتصادی. در عفاف و حجاب همین است و هدف و تمرکز را بر جامعه و خانواده قرار داده اند. بنابر این سیل لذت جویی و التذاد بدون حد و مرز هم بلای مردان است و هم بلا و آسیب برای زنان، و بعضی از متفکرین غربی هم به این مسأله پی برده اند که این مسأله چه آسیب مهمی به آنها زده است.
۲۰۰ سال غربیها تمام امکانات مادی و غیر مادی خودشان اعم از فیلم، سینما، رمان، مقاله و کتاب را به کار گرفته اند برای اینکه آموزههای اسلامی را محو و بی اثر کنند و این باور را از مردم بگیرند. انقلابی به رهبری آن عارف حکیم، فقیه، فیلسوف و عبد صالح پیروز شد و تمام برنامههای دو قرن آنها را به هم زد. این نکته را میخواهم بگویم که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، الگوی زن ایرانی زنانی بود که خودشان را در فیلمها مقابل چشمان مردان آلوده آنچنان نشان میدادند. انقلاب تعریف دیگری را برای زن مسلمان ارائه داد و الآن زنان مسلمان ایرانی در همه عرصههای علمی، آموزشی، ورزشی و اجرایی حضور دارند.
این برای غربیها سخت و دشوار است که ۲۰۰ سال برنامه ریزی آنها شکست خورده و معلوم شد که میشود زن با حفظ حجاب به بالاترین قلههای رفیع علم و دانش و اخلاق و معنویت برسد. برای اینکه به آن مقامات برسد لازم نیست جسمش را عرضه کند. دلیل اینکه پای کار آمده اند این است.
یکی از بخشهای مهم سخنان اخیر رهبری در جمع ائمه جمعه سراسر کشور در خصوص شیوه تبیین حجاب برای جوانان بود که باید منطقی و متین باشد. به نظر شما این دغدغه رهبری ناشی از چیست؟ کجای عملکرد ما در ابلاغ این الزام با مشکل مواجه بوده که رهبری این تذکر را دادند؟
این روشن است که باید نسبت به کسانی که حجاب مناسب ندارند با زبان نرم، آگاهی بخشی، اخلاق، استدلال و منطق این مختصر توضیحاتی که عرضه شد را برای بانوان عرضه کنیم و حتی نشان بدهیم که الگوی زن قبل از انقلاب چه کسانی بوده اند و دچار چه آفتها و آسیبهایی شده و بعد از مدتی از احترام ظاهری که برخوردار بوده اند هم محو شده اند، ولی همه عرصههای علمی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به روی زن مسلمان باز است.
البته به هر حال شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی هم در این زمینهها قوانینی دارند که برای دستگاههای اجرایی آیین نامهها و قوانینی را تعریف کرده و آنها هم باید به وظایف خودشان در این زمینه عمل کنند. این اصل مسلّمی است که در هر کشور چند میلیونی به هر حال آیین نامه و مقرراتی هست و کسی نمیتواند بگوید که من از اینکه قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت نمیکنم لذت میبرم؛ و لذت برای من اصل است پس من دوست دارم قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت نکنم. یا کسی بگوید لذت من به این است که حیوان باوفا را داخل پارک بیاورم و آنجا فضولات انجام بدهد و اگر هم به جمعیتی آسیب بزند عیبی ندارد.
طبیعتا در باب عفاف و حجاب هم اگر کسانی پشت صحنه این ماجرا بخواهند ما را به زمان جاهلیت برگردانند، به زمان پهلوی دوم برگردانند، گفتگو و اعمال قانون با اینها متفاوت است با دختر خانم یا بانویی که در محرم و جشنهای غدیر و مناسبتهای ملی و مذهبی حضور دارد، ولی در عین حال ممکن است در حداقل حجاب هم فاصلههایی داشته باشد. ما باید صف اینها را جدا کنیم از کسانی که در پشت صحنه سعی دارند یک دوقطبی تحت عنوان حجاب اجباری و حجاب اختیاری درست کنند.
اما توجه کنید که اگر منزلی شرایط مناسب را برای امنیت خودش نداشته باشد و یا یک وسیله نقلیه شرایط لازم برای حفاظت در برابر سارقین را نداشته باشد، طبیعتا سارق اول به سراغ منزل یا وسیله نقلیهای میرود که ورودش برای او راحتتر است.
شیوههای برخوردی که تحت عنوان گشت ارشاد میشود درست است؟ توصیه شما به گشتهای ارشاد چیست؟
گشت ارشاد برای امر به معروف و نهی از منکر است و باید شیوه آن صحیح باشد؛ مثلا خانمها به خانمها تذکر بدهند و آن هم نه تذکر در جمع؛ و نیز رعایت ادب، وقار، متانت و اخلاق را داشته باشند. ما در استان لرستان چندین برنامه اینچنینی داشته ایم که مثلا بانوانی همراه خودشان پلاکاردهایی را در باب اهمیت عفاف و حجاب داشتند که رعایت آن یک اصل اسلامی و منافعش این است و ضرر بی حجابی این است و محصولات فرهنگی هم تقسیم میکردند. هیچ گونه برخورد و تعارض هم به وجود نیامد و خیلی هم استقبال کردند.
فرض کنید وصیتنامه شهدا نکات جالبی در باب عفاف و حجاب دارد. شما این را در قالب پیام کوتاه در یک پاکت خوشرنگ، زیبا و جالب تقدیم کنید. در خاطرات یک پرستار آمده بود که شب عملیات مجروحین زیادی به بیمارستان آوردند و خون ریزی یکی از مجروجین شدید بود؛ او را برای انتقال به اتاق عمل روی تخت گذاشتند. یک نفر به پرستار میگوید برای اینکه سریع برسیم چادرت را در بیاور. آن مجروحی که روی تخت بود با سخنان بریده بریده و کم رمق به پرستار گفت چادرت را در نیاور؛ ما برای حفظ این چادر به جبهه رفته ایم و مجروح شده ایم. در همان لحظه به شهادت رسید.
ما این را در وصیتنامه شهدا، قرآن و روایات ببینیم و در قالب رمان و داستانهای واقعی، نقاشی، بنر و جلسات معنوی بیان کنیم؛ طبیعتا تأثیر دارد.
چه اتفاقاتی افتاده که رهبری بر پدری کردن ائمه جمعه تأکید کردند و یا اینکه برداشت شما از این بخش سخنان ایشان چیست؟
مقام معظم رهبری مکررا بر این امر تأکید کرده اند و در آذر ۹۸ که من به تنهایی خدمت ایشان رسیدم همین نکات را فرمودند. تصور بعضیها این است که ائمه جمعه و نمایندگان، ولی فقیه فقط باید با گروه خاصی ارتباط داشته باشند. نماز جمعه و دفتر نمایندگی، ولی فقیه، دفتر حزب یا گروه و جناح خاصی نیست. ممکن است بعضی افراد مراجعه کنند، ولی امام جمعه زیر پرچم هیچ حزب، گروه و جناحی نیست و سخنگوی انقلاب است و ما وظیفه داریم کار جذب حداکثری را انجام بدهیم.
البته باز اینجا باید دقت کرد، نه اینکه شخص امام جمعه جذب آنها شود؛ آنها جذب شوند. جذب حداکثری به این معنا که بتوانیم اسلحه مخالف مسلح را با صحبت از او بگیریم. کاری که خیلی از شهدای ما در آشوبهای اول انقلاب انجام دادند؛ مثل شهید محمد بروجردی در کردستان. با ارتباط و تعامل کاری کنیم که مخالف از مخالفتش دست بردارد، بی تفاوت را به سمت موافق با نظام اسلامی و فرهنگ ایثار و شهادت ببریم و موافق را آماده برای فداکاری کنیم. اگر ما این کار را نکنیم دشمن نفوذ خواهد کرد و آن مخالف به مخالف مسلح و بی تفاوت به مخالف تبدیل میشود. یعنی اگر ما سراغ فرد بی تفاوت نرویم دشمن به سراغ او میرود.
این هوشیاری مقام معظم رهبری بر گرفته از کتاب و سنت است و ائمه جمعه در این جهت وظیفه مهمی را بر عهده دارند. چون نماز جمعه قرارگاه ایمان و قرارگاه فرهنگی است که همه با سلایق مختلف در آنجا حضور پیدا میکنند، ولی امام جمعه سخنگوی انقلاب است؛ و سخنگویی انقلاب یعنی تولید مفاهیم انقلابی با ادبیاتی که مقبول باشد. تأکید بر عدالت، استقلال، نفی تبعیض، نفی توصیههای فراقانونی و تأکید بر اینکه همه ائمه جمعه، استانداران و مقامات نقطه وسط دایره هستند و نسبتشان با همه مردم مساوی است و هیچ کسی نباید به واسطه نزدیکی با اینها خلاف قانون عمل کند یا کسی به واسطه اینکه از اینها دور است نباید از فرصتهایی که پیش میآید محروم شود.