شورای امنیت: افغانستان در آستانه فروپاشی است

شورای امنیت سازمان ملل بعدازظهر جمعه در نشست ویژه‌ای که در واکنش به ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از کلاس ششم در افغانستان برگزار شد، در بیانیه‌ای با تاکید بر این‌که افغانستان در آستانه فروپاشی است، گفت همه دختران در افغانستان باید به مدرسه بروند، زیرا آموزش یک حق جهانی برای همه کودکان است و این شامل دختران افغانستان نیز می‌شود.

به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، در این بیانیه که محتوای آن را نمایندگان کشور‌های نروژ، امارات متحده عربی، آلبانی، برزیل، فرانسه، ایرلند، مکزیک، بریتانیا و ایالات متحده تایید کرده‌اند، آمده است: «تصمیم طالبان مبنی بر محروم کردن دختران بالاتر از کلاس ششم از آموزش خلاف تعهد‌های این گروه است که در هفته‌ها و ماه‌های اخیر باعنوان بخشی از تعامل با جامعه بین‌المللی داده‌اند. این یک عقب‌گرد عمیقا نگران‌کننده است.»

شورای امنیت سازمان ملل تاکید کرد که افغانستان در آستانه فروپاشی قرار دارد و محروم شدن دختران از آموزش، این بحران را تشدید می‌‎کند. آموزش‌وپرورش عنصر اصلی هر جامعه است و در صورتی که نیمی از جامعه از حق تحصیل محروم شوند، نمی‌توان آینده‌ای امن و با ثبات را برای افغانستان تصور کرد.

هفته گذشته، ماموریت سازمان ملل متحد در افغانستان که دبورا لاینز در راس آن قرار دارد برای یک سال دیگر تمدید شد. این اقدام نشان داد که سازمان ملل متحد و کشور‌های کمک‌کننده می‌خواهند به حمایت از مردم افغانستان و تقویت ارزش‌های حقوق بشری در آن کشور ادامه بدهند.

با وجود اینکه طالبان به سازمان ملل متحد و دولت‌های پشتیبان حقوق بشر در افغانستان تعهد داده بود که در سوم فروردین مدارس برای همه دانش‌آموزان دختر و پسر باز می‌شود، اما روز چهارشنبه گذشته این تعهد عملی نشد و بیش از یک میلیون دختر با اشک و اندوه به خانه‌ها بازگشتند.

در این بیانیه آمده است: «بیش از یک میلیون دختر در افغانستان این هفته در خانه‌هایشان گریه کردند. ما نمی‌توانیم آن‌ها را ناامید کنیم.»

در همین حال، وزیران امور خارجه کانادا، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، نروژ، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و نماینده عالی اتحادیه اروپا نیز روز جمعه در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن تصمیم طالبان مبنی بر تعطیلی مدارس برای دختران بالاتر از کلاس ششم، از این گروه خواستند هرچه سریع‌تر از این تصمیمشان عقب‌نشینی کنند.

در این بیانیه آمده است که اقدام طالبان در تضاد با تضمین‌های عمومی این گروه به مردم افغانستان و جامعه جهانی است. کشور‌های نامبرده با ارسال مبلغ‌های هنگفت به افغانستان از احیای سیستم بهداشت و آموزش حمایت کردند و این تصمیم طالبان را خلاف انتظار و توقع جامعه جهانی و مردم افغانستان دانستند.

وزیران خارجه این کشور‌ها افزودند: «این تصمیم طالبان پس از آن گرفته شد که ماه‌ها تلاش جامعه جهانی برای حمایت از معلمان و دانش‌آموزان، این امیدواری را ایجاد کرده بود که همه دانش‌آموزان می‌توانند در مدارس حاضر شوند.»

گروه طالبان تاکنون پاسخ روشنی به واکنش‌های گسترده جهانی درخصوص تعطیلی مدارس دخترانه بالاتر از کلاس ششم نداده است.

اعضای این گروه روز چهارشنبه گذشته گفتند تا نهایی شدن طرح حجاب اسلامی برای همه دختران دانش‌آموزان، مدارس برای دختران بالاتر از کلاس ششم تعطیل است. این گروه مشخص نکرد که این طرح چه زمانی نهایی خواهد شد.

ایالات متحده آمریکا در واکنش به این تصمیم طالبان، مذاکره با این گروه را که قرار بود در دوحه انجام شود به حالت تعلیق درآورد.

رویترز گزارش داد که مقام‌های ایالات متحده آمریکا گفته‌اند پس از آنکه طالبان تصمیم خود مبنی بر بسته ماندن مدارس به روی دختران بالاتر از کلاس ششم را اعلام کرد، آمریکا تمامی جلساتش با طالبان را لغو کرد. این جلسات قرار بود روز‌های شنبه و یکشنبه در دوحه، پایتخت قطر، برگزار شوند.

لغو جلسات گفتگو با طالبان نخستین مخالفت آشکار ایالات متحده با عملکرد طالبان در هشت ماه گذشته است که نام شماری از رهبران آن را هم در فهرست سیاه قرار داده است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «تصمیم طالبان نقض ناامیدکننده و غیرقابل توضیح تعهدات این گروه در برابر مردم افغانستان و جامعه جهانی است. آمریکا برخی تعاملات از جمله نشست‌های از پیش برنامه‌ریزی‌شده در دوحه را لغو و به‌صراحت اعلام می‌کند که این تصمیم یک نقطه عطف بالقوه در تعامل با طالبان است.»

رویترز به نقل از سه منبع معتبر نوشت که جلسات لغوشده قرار بود روز‌های شنبه و یکشنبه و در حاشیه نشست «دوحه فارم» میان مقام‌های آمریکایی و طالبان برگزار شود. بنا بود در برخی از این جلسات، نمایندگان سازمان ملل متحد و بانک جهانی هم شرکت کنند.

در همین حال سخنگوی وزارت امور خارجه طالبان نیز تایید کرد هیئتی از طالبان با حضور امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه، قصد داشت به دوحه سفر کند.

رویترز به نقل از این سه منبع افزود که هیئت‌های آمریکایی و طالبان قرار بود در این جلسات درباره آزادسازی پول‌های نقد و صد‌ها میلیون دلاری که در حال حاضر در صندوق امانات بانک جهانی برای امور آموزشی افغانستان اختصاص داده شده است، مذاکره کنند.

به نوشته رویترز، یک دیپلمات وزارت خارجه طالبان که نمی‌خواهد نامش ذکر شود، گفت: «هواپیمای قطری که قرار بود هیئت امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان، را از کابل به قطر انتقال دهد، نیامد.»

وزارت خارجه قطر در این مورد اظهارنظری نکرده است.

نشست دو روزه «دوحه فارم» قرار بود در قطر برگزار شود. در این نشست، نمایندگان ایالات متحده آمریکا، سازمان ملل متحد و نمایندگانی از برخی از کشور‌های غربی و تعدادی از زنان افغان نیز دعوت داشتند.

پیش از این نیز نماینده ویژه آمریکا برای افغانستان در دوحه با شماری از رهبران طالبان دیدار و گفتگو کرده بود؛ با این حال تصریح شد که این دیدار به معنای به رسمیت شناختن طالبان نیست.