شرق نوشت: صبح پنجشنبه، سی‌ام دی‌ماه، در سالن همایش‌های وزارت کشور، همایش «خانه احزاب با موضوع مذاکرات وین» برگزار شد. دبیران کل سه فراکسیون اصلاح‌طلبان، اصولگرایان و مستقلین و مسئولان وزارت کشور سخنرانان این همایش بودند. این همایش با مدیریت مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردم‌سالاری، حسین کمالی، رئیس خانه احزاب ایران و حبیب‌الله بوربور، رئیس فراکسیون اصولگرایان برگزار شد.
عبدالوحید فیاضی از فراکسیون اصولگرایان خانه احزاب در این همایش گفت: «در آغاز قرار بود در داخل و خارج متقابلا تعهداتی انجام و برجام اجرا شود، اما در پسابرجام هم از داخل و هم در خارج شرط موفقیت را توافق بر سر برجام دو و سه و چهار اعلام کردند که شامل موشکی، منطقه‌ای و حقوق بشر می‌شد. ما در زمینه برجام اجماع داشتیم، اما پس از برجام این حرف جدید را شنیدیم و دچار عدم اجماع شدیم. ما هم باید با این دشمن کنشگر فراحزبی مقابله کنیم. ما باید در برجام جدید عمل در برابر عمل را به‌موقع انجام دهیم». فیاضی افزود: «ما در زمینه داعش و اسرائیل اجماع داشتیم و موفق هم شدیم، اما در بعضی موضوعات عدم اجماع داریم و ناموفق هستیم. در زمینه وقایع ۸۸ عدم اجماع داشتیم، دشمن از گسل‌های داخلی ما استفاده و تحریم‌های سال ۹۱ را اعمال کرد. عدم اجماع پسابرجام ما هم منجر به تحریم‌های فلج‌کننده سال ۹۷ شد. ما درباره سپاه عدم اجماع داشتیم و آمریکا این را فهمید؛ اول سپاه را تحریم کرد، بعد آن را سازمان تروریستی معرفی کرد و بعد سردار سلیمانی را به شهادت رساند. دشمن گسل‌های داخلی را تشخیص می‌دهد و بهره‌برداری می‌کند. ما در حوزه برجام نباید مانند دوره قاجار عمل کنیم؛ در دوران قاجار حاکمان نتوانستند مقاومت کنند و مرزهایمان به بیگانگان تعلق گرفت. اگر در برجام نتوانیم مقاومت کنیم باید مرز‌های دانش و علم را بدهیم که همان انرژی هسته‌ای است». او درباره روابط ایران و آمریکا گفت: «ما باید به برجام ملی نگاه کنیم نه حزبی و جناحی. تیم مذاکره‌کننده آقای رئیسی از تیم مذاکره‌کننده آقای روحانی کمک می‌گیرند و از آن‌ها مشورت می‌خواهند. ما باید با وحدت ملی و گرفتن شرکای راهبردی و تاکتیکی خارجی دست مذاکره‌کنندگان را پر کنیم تا برجام را به موفقیت برسانند».
آذر منصوری، دبیرکل حزب اصلاح‌طلب اتحاد ملت نیز پس از تبریک اعیاد پیش‌رو و یادی از شهدا عنوان کرد: «در غیاب یک حکمرانی موفق، نمی‌توان انتظار یک سیاست خارجی خوب را داشت. سیاست خارجی ما در امتداد سیاست داخلی ماست. اجماع ملی می‌تواند باعث موفقیت در سیاست خارجی شود. حکومت باید به اجماع ملی توجه داشته باشد؛ این اجماع از بالا به پایین و دستوری صورت نمی‌گیرد. عدم اجماع ملی باعث شده در سیاست خارجی ما پراکنده‌گویی، انشعاب و مداخلات وجود داشته باشد؛ این وضعیت برای امنیت ملی مخاطره‌آمیز است». او افزود: «در جهان امروز مفهوم استقلال نه جداسازی است نه انزواطلبی؛ دنیا، دنیای تبادل و تعامل است و بدون تعامل با جهان رشد و توسعه ممکن نیست. توسعه اقتصادی منوط به سیاست خارجی ثبات‌گرا، صلح‌گرایانه و امنیت‌ساز است».
منصوری با اشاره به اهمیت وحدت ملی و راه‌های رسیدن به اجماع ملی گفت: «کاهش مداخلات بخش‌ها در سیاست خارجی و سپردن کار به دولت فارغ از اینکه چه جناحی اکثریت افراد دولت را تشکیل می‌دهد، می‌تواند ما را در برجام که بحثی ملی است، موفق کند. توافقات ایران با کشور‌های دیگر یا حل مسئله اف‌ای‌تی‌اف باید مقوله‌ای ملی در نظر گرفته شود. دیگر نمی‌توان با سیاست «نه شرقی نه غربی» از ظرفیت دیپلماسی برای تأمین مطالبات مردم استفاده کرد. در جهان امروز واقع‌گرایی است که مبنای رابطه و تعامل بین کشورهاست؛ واقع‌گرایی یعنی هیچ کشوری دوست دائم یا دشمن دائم نیست». او افزود: «ما از هر اقدامی که موجب رفع مشکل اف‌ای‌تی‌اف و رفع تحریم‌ها و کاهش رنج مردم ایران شود، دفاع خواهیم کرد. پرده‌پوشی و مخفی‌کاری و به جای ارتباط مستقیم رفتن سراغ واسطه هایی، چون چین و روسیه برای شکل‌گیری توافق با آمریکا در تعارض با وحدت ملی است. باید هشدار بدهم اگر در همین دوره در مذاکرات موفق نشویم و پرونده ایران برای بار دوم به شورای امنیت ارجاع شود، دیگر نمی‌توان ایران را از مهلکه نجات داد».
محسن صفرپور، دبیرکل حزب اتحاد ملی ایران، از فراکسیون مستقلین هم به جایگاه آمد و عنوان کرد: «گاه در جامعه تصور بر آن است که با تغییر دولت روند مذاکرات تغییر خواهد کرد، اما بی‌شک مسئله هسته‌ای، مسئله‌ای حاکمیتی است که راهبرد آن در اختیارات دولت‌ها نبوده و نیست؛ بنابراین تغییر دولت‌ها در شروع، چگونگی و پایان مذاکرات تعیین‌کننده و کلیدی نیست، اما می‌توان گفت نوع نگاه افراد حاضر در تیم مذاکره‌کننده تأثیری در روند ماجرا دارد. فردی که نگاه واقع‌گرایانه و خردگرایانه دارد می‌تواند به اهداف واقعی دست یابد. اگر به واقعیت‌های عرصه بین‌المللی توجه نداشته باشیم و آرمان‌گرایانه نگاه کنیم، نمی‌توانیم نتیجه بگیریم».
پس از صفرپور، حسین کمالی، رئیس خانه احزاب گفت: «ما اول باید بدانیم منافع ملی چیست. اگر تأمین منافع مردم و کشور اساس کار ما باشد، نوع گفت‌وگوی ما با آنچه امروز هست باید متفاوت شود. ما توجه نکرده‌ایم که قدرت در مناسبات بین‌المللی امروز در چه چارچوب‌هایی تعریف می‌شود و دیگر، چون گذشته نظامی‌گری اولویت ندارد. امروز اقتصاد و دانش فنی رتبه‌های بالاتری از نظامی‌گری دارد، اما هنوز اولویت ما نظامی‌گری است نه اقتصاد. اقتصاد ما غیررقابتی و غیرمزیتی است و نتیجه آن فقر برای مردم است».
او ادامه داد: «ما باید با دشمنان وارد گفتگو شویم. بحث برجام چیزی نبود که نتوان درباره آن فکر کرد. اگر آژانس انرژی اتمی بین‌المللی و قدرت‌های غربی به ما خوش‌بین بودند مشکلی نداشتیم، اما آن‌ها به ما بدبین هستند و ما هم به آن‌ها خوش‌بین نیستیم».
کمالی با اشاره به پیامد‌های مخفی‌کاری و سربسته‌ماندن متن قرارداد‌ها افزود: «هیچ‌کدام از ما متن برجام را ندیده‌ایم؛ نه نمایندگان مجلس، نه دولت و نه مردم. ما یک خط از برجام را ندیدیم، اما همه دشمنان ما آن را دیده‌اند. چرا ملت ایران نامحرم هستند؟ نمی‌شود که احزاب کشور خبر نداشته باشند متن قرارداد‌ها چیست! در این شرایط طبیعی است که یکپارچگی به وجود نمی‌آید. آن‌هایی که با برجام موافق‌اند نمی‌دانند با چه موافق هستند و آن‌ها که مخالف‌اند نمی‌دانند با چه مخالف‌اند! نمونه دیگر آن قرارداد چین و ایران است که هیچ‌کس نمی‌داند متن آن چیست! چرا در حکومت مردمی، مردم باید بی‌خبر باشند؟ این پنهان‌کاری موجب به‌وجودآمدن شایعات می‌شود. شایعات دارد جامعه را اداره می‌کند. ما عادت کردیم به عدم شفافیت و بی‌خبرگذاشتن مردم و نتیجه آن عدم اجماع ملی است».
او افزود: «غربی‌ها با برجام یا بدون برجام با ما کنار نمی‌آیند. فرض کنیم تحریم‌های هسته‌ای را بردارند، تحریم‌های حقوق‌بشری را بر نخواهند داشت. حتی اگر همه تحریم‌ها را هم بردارند تضمینی نیست که دوباره تحریم نشویم».
محمدباقر خرمشاد، معاون سیاسی وزیر کشور نیز در مقدمه نطق خود گفت: نظام‌های برآمده از انقلاب‌ها، تشکیل‌شده از دو واژه آزادی و عدالت‌اند که هرکدام حول یک محور گرد می‌آیند. در آغاز انقلاب حزب چپ و راست شکل گرفت، هرچند نه چپ‌ها مارکسیست بودند و نه راست‌ها لیبرالیست، اما به‌هرحال دو حزب بودند و طبیعی است که همیشه دو تفکر مخالف داشته باشند، اما باید مراقب بود منافع ملی زیر پا گذاشته نشود». او ادامه داد: «حداقلی‌ترین مشارکت سیاسی رأی‌دادن است و بیشترین مقدارش مسئولیت سیاسی گرفتن. ما باید کاری کنیم تا در جامعه مشارکت سیاسی را افزایش دهیم». خرمشاد در پاسخ به یکی از اعضای خانه احزاب گفت: «وزیر کشور نشستی با مرکزیت خانه احزاب خواهند گذاشت. این نشست در دهه فجر برگزار خواهد شد».
پس از خرمشاد، منوچهر متکی، اصولگرا، در جایگاه قرار گرفت و گفت: «سال ۸۲ دچار بحران تحریم‌های هسته‌ای شدیم. شاید اگر از ابتدا درمی‌یافتیم که بناست کشور حداقل ۱۸ سال درگیر این مشکل باشد، تدبیر اولیه ما متفاوت می‌بود. سال ۸۲ در مجلس، من و خانم دکتر امین‌زاده از تمام نمایندگان مجلس به‌عنوان طراحان طرح هسته‌ای توانستیم امضا بگیریم و روز رأی‌گیری هم این طرح رأی آورد، کشور ما از همان زمان در بحث هسته‌ای یکپارچه بود».
او افزود: «ما متوجه شدیم دشمن با طراحی خاصی پیگیر انرژی هسته‌ای ماست، اما ما طراحی مشخص نداشتیم. ما گاهی اوقات حسن نیت نشان دادیم، مانند تعلیق دوساله‌ای که در دولت هشتم بر انرژی هسته‌ای اعمال کردیم، اما بعد از دو سال اروپایی‌ها همه‌چیز را پذیرفتند جز حق قانونی ما که انرژی هسته‌ای بود؛ به همین منظور در روز‌های پایانی دولت هشتم انرژی هسته‌ای مجدد مشغول به فعالیت شد. اروپایی‌ها گفتند که پرونده ایران را تحویل شورای امنیت خواهند داد، اما دولت نهم تصمیم درست دولت هشتم را ادامه داد».
او ادامه داد: «همه دولت‌ها از سال ۸۲ می‌خواستند مشکل هسته‌ای حل شود، اما روش‌ها و جهت‌گیری‌ها متفاوت بود. ما باید در مذاکرات غیرقابل پیش‌بینی عمل کنیم. طرف مقابل باید بداند ما گزینه‌های مختلفی در دست داریم، وگرنه به نتیجه نمی‌رسیم. اگر آن‌ها احساس کنند ما به غرب وابسته‌ایم از ما حساب نمی‌برند».
متکی در واکنش به صحبت‌های حسین کمالی درباره مسکوت‌ماندن متن برجام گفت: «خوب است که ما مذاکره را دائما موضوع اصلی کشور قرار ندادیم. ما کشور و اقتصاد را به مذاکرات گره نزدیم. رهبری فرمودند: «کشور را به برجام گره نزنید». مذاکرات از موضعی با مناعت طبع در حال انجام است و دو نتیجه قابل پیش‌بینی هم دارد؛ یا نتیجه می‌دهد یا نمی‌دهد».
ابوالقاسم رئوفیان، دبیرکل حزب اسلامی ایران‌زمین، از فراکسیون مستقلین نیز در ادامه عنوان کرد: «منافع ملی واژه مظلومی است که همواره از آن سخن گفته می‌شود، اما در فعل و عمل به‌گونه‌ای حرکت می‌کنیم که به آن نمی‌رسیم. اجحاف‌هایی که بر مردم فشار می‌آورد، نشئت‌گرفته از عملکرد‌های اشتباه است. ما همواره از تفکر افراطی یا واگرایانه آسیب دیده‌ایم و از اعتدال دور بوده‌ایم».
او افزود: «خطی که رهبری ترسیم کردند نرمش قهرمانانه است؛ یعنی نه واگرایی و نه افراط و عمل بر حول منافع ملی. ما باید حتی‌المقدور به هم نزدیک شده و اختلافات را کنار بگذاریم. بایدن الان با مجلس نمایندگان سنا و مجلس نمایندگان آمریکا هم مشکل دارد؛ او دیگر نه بین دموکرات‌ها جای دارد، نه بین جمهوری‌خواه‌ها و به احتمال زیاد رئیس‌جمهور یک‌دوره‌ای خواهد بود. ما باید از فرصت ضعف بایدن استفاده کنیم و بهترین سیاست همان نرمش قهرمانانه است و مذاکره با توجه به حفظ منافع ملی و منافع مردم».
این حجم از پیش بینی و تحلیل سیاسی در جهان امروز مثال زدنیست.