فرارو- دیرینه شانسی در سال ۲۰۲۱ شاهد کشفیاتی بزرگی بوده است، اما به نظر نمیرسد این رخدادهای شگفت انگیز در این سال به پایان رسیده باشد زیر روز چهارشنبه (۱ دی ماه) خبری منتشر شد که نشان میداد دانشمندان موفق به کشف غول پیکرترین هزارپای تاریخ در کشور انگلستان شده اند.
به گزارش فرارو، نکته جالب توجه در خصوص کشف مورد نظر این است که بزرگترین فسیل هزارپا غولپیکر پس از سقوط بخشی از یک صخره به ساحل در نورثامبرلند هاویک پیدا شد. این اتفاق زمانی رخ داد که یک دانشجوی دکترا که در امتداد این ساحل مشغول قدم زدن بود، در سال ۲۰۱۸ آن را پیدا کرد. دکتر نیل دیویس، از دپارتمان علوم زمین دانشگاه کمبریج و نویسنده اصلی مقاله در مورد این فسیل، گفت: «این یک کشف کاملا تصادفی بود. سنگ همانطور که سقوط کرده بود، شکاف خورده بود و فسیل را کاملاً نمایان میکرد، که یکی از دانشجویان دکترای سابق ما به طور اتفاقی هنگام قدم زدن در آن حوالی، آن را مشاهده کرد.»
فسیل با اجازه سازمان منابع طبیعی انگلستان و زمین داران هویک، برداشته شد و برای تجزیه و تحلیل به دانشگاه کمبریج برده شد. گفته میشود همین تکه سنگ آنقدر بزرگ که برای جابجایی آن از چهار نفر بهره گرفته شد. اکنون کارشناسان قدمت این فسیل را به حدود ۳۲۶ میلیون سال پیش (دوره کربنیفر) رسانده اند و موفق به شناسایی بخشی از بدن یک Arthropleura (هزارپای غول پیکر باستانی) به طول یک خودرو و وزن ۵۰ کیلوگرم در آن شده اند که زمانی در شمال انگلستان میزیسته است.
دانشمندان معتقدند Arthropleura کشف شده برای اینکه بتواند تا این اندازه بزرگ شود، باید یک رژیم غذایی گیاهی غنی از مواد مغذی پیدا کرده باشد و حتی ممکن است یک شکارچی بوده باشد که از سایر بی مهرگان یا دوزیستان کوچک تغذیه میکرده است. این نشان میدهد که Arthropleura بزرگترین حیوان بی مهره شناخته شده در تمام دوران بوده است، حتی بزرگتر از عقربهای دریایی باستانی که رکوردداران قبلی بودند. تاکنون دو نمونه دیگر از این موجود ما قبل تاریخ کشف شده که هر دو در آلمان بوده و البته هر دو کوچکتر از نمونه بدست آمده در انگلستان هستند.
نمونه جدید کشف شده در انگلستان، از چندین بخش اسکلت بیرونی مفصلی تشکیل شده است که از نظر شکلی بسیار شبیه به هزارپاهای مدرن است. کارشناسان بر این باورند که این فسیل نمایانگر بخشی از اسکلت بیرونی این موجود است که در نزدیکی بستر رودخانه ریخته و توسط ماسه حفظ شده است. طول این قطعه حدود ۷۵ سانتی متر است و دانشمندان را به این باور رساند که کل بدن این جانور میتوانست حدود ۲.۷ متر طول و ۵۰ کیلوگرم وزن داشته باشد. همچنین بقایای این موجود مربوط به دوره کربونیفر است که بیش از ۱۰۰ میلیون سال قبل از عصر دایناسورها محسوب میشود. در آن زمان، جزیره انگلستان در نزدیکی خط استوا قرار داشت و آب و هوایی گرم و بارانی داشت.
دکتر نیل دیویس، میگوید: «پیدا کردن چنین فسیلهای هزارپا غول پیکر بسیار نادر است، زیرا وقتی میمیرند، بدن آنها تمایل به از هم گسیختگی دارد، بنابراین احتمالاً فسیل مربوط به یک پوسته پوست اندازی شده است که حیوان هنگام رشد آن را رها کرده است.» وی میافزاید ما هنوز سر فسیل شده چنین موجودی را پیدا نکرده ایم و همین امر هنوز باعث شده که سوالات بسیاری درباره این جانوران بی پاسخ بماند. بازسازیهای قبلی نشان میدهد که هزارپاهای Arthropleura در باتلاقهای زغال سنگی زندگی میکردند، اما نمونه جدید نشان داد که آنها زیستگاههای جنگلی باز نزدیک ساحل را ترجیح میدهند.
دکتر دیویس و همکارانش بر این باورند که برای رسیدن به چنین اندازه بزرگی، این موجود باستانی باید رژیم غذایی پرمغذی داشته باشد. در آن زمان دانههای مغذی زیادی در بستر برگها وجود داشت، و حتی ممکن است آنها شکارچیانی بوده باشند که از سایر بی مهرگان و حتی مهرهداران کوچک مانند دوزیستان تغذیه میکردند. این جانوران غول پیکر قبل از اینکه در دوره پرمین منقرض شوند، حدود ۴۵ میلیون سال در مناطق استوایی میخزیده اند. علت انقراض آنها نامشخص است، اما میتواند به دلیل گرمایش جهانی باشد که آب و هوا را برای زنده ماندن آنها بسیار خشک کرده بود، یا به دلیل ظهور خزندگانی بزرگتر که برای بدست آوردن غذا با آنها به رقابت پرداختند.
منبع: sci-news
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو