سعید نمکی در سی و پنجمین آیین پویش ره سلامت و افتتاح بزرگترین مجتمع خوابگاهی دانشجویی کشور و پروژههای بهداشتی، درمانی و آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، ضمن تشکر از همه دستاندکاران و دستگاههایی که در مدیریت کرونا کمک میکنند، گفت: همچنین از همه رسانهها چه آنهایی که به ما محبت کردند و چه آنهایی که از ما انتقاد کردند، تشکر میکنیم. یک کشور در حال توسعه و پیشرفته کشوری است که رسانههای پویا داشته باشد و این رسانهها همیشه نباید از ما تعریف کنند، بلکه انتقاد هم باید انجام دهند. اما مرز بین تخریب و انتقاد را باید به گونهای تعریف کنیم که در حین یک عملیات گسترده علیه یک دشمن، روحیه سربازان این خطه را آسیب نزنیم. همچنین از مردم صبور، مهربان و کسبهای که در عین فشار اقتصادی و تنگدستی درخواستهای ما را گوش کردند.
وی افزود: تبریز همواره در تاریخ این سرزمین شهر پیشتاز بود. بنده که مشتاق خواندن تاریخ؛ چه تاریخ سرزمین و چه تاریخ هنر، عرفان و علم این سرزمین هستم، جایی نبود که عارفی و دانشمندی را ببینم و گذری در این دیار در سابقه زندگیاش نیابم. اینجا سرزمین بزرگترین عرفا، بلندمرتبه ترین علما و... است. امروز میبینیم که استان آذربایجان شرقی به عنوان پیشتاز مدیریت بیماری کووید۱۹ مطرح است. در کنار اینکه در توسعه زیرساختها هم به عنوان استانی مطرح است. خوشبختانه یکی از استانهایی که ما افتخار میکنیم به مدیریتش در پیکهای گذشته و با توجه به همجواری این استان با استانهای مرزی غرب کشور و مسیری که ویروس انگلیسی آمد، مایه افتخار برای ما است.
نمکی با اشاره به آنچه که در دوران کرونا بر کشور گذشت، گفت: بنده به عنوان سربازی که از نخستین روزهای این درگیری در این عرصه بودم، به جرات میتوانم بگویم که شبی خواب راحت نداشتم. همین دیشب که مهمان شما بودم ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت بیشتر نتوانستم بخوابم و در این ایام آنچه را که اتفاق افتاد رصد کردم.
وی افزود: پیک چهارم را که با ورود ویروس انگلیسی بود، میشد کاری کرد تا همکاران من زیر این آوار نمانند، اما امروز روز گلایه نیست و ما قرار را بر این گذاشتیم که گلایه نکنیم. زیرا به جز تشویش افکار مردم و اضطراب بیشتر چیزی منتقل نمیشود. ما بنابر این نداریم که گلایه کنیم، اما گاهی دلمان میسوزد که وقتی روزی یک هواپیمای یکصدو سی زمین می خورد و به همان تعداد کشته داریم، از آن جمله جاهایی است که میشود از این کشتهها پرهیز کرد و نمیتوانیم کتمان کنیم و جاهایی که همکاران صبور و پرتلاش من در زیر این چرخدندههای بی توجهی له میشوند و گاهی علیرغم صبوری به فرمانده میگویند چرا سکوت میکنی. گاهی سوزنی بر این آتشفشان زده میشود و گاهی واژههایی بیرون میآید که ناشی از نوعی دل شکستگی است.
نمکی ادامه داد: وقتی ویروس انگلیسی آمد همه دیدید و خواندید که کشورهایی مانند انگلیس با دیرینهای بسیار پر اقتدار در نظام سلامت و کشورهایی مانند فرانسه و بقیهای که میزان تختشان نسبت به جمعیت حدودا هفت برابر ماست، در هفتههای اول زانو زدند و بیماران زیادی را در پشت در بیمارستان ها و زمینهای چمن و پارکها دیدید، اما با لطف خداوند و به همت غیورمردان و غیور زنان این سرزمین هرگز چنین صحنهای را در هیچ کجای جمهوری اسلامی ایران ندیدید. همین الان که عدهای در سیستان و بلوچستان بلوا میکنند، حداقل ۳۰۰ تا ۴۰۰ تخت خالی در سیستان و بلوچستان داریم و آنلاین میبینیم و رصد میکنیم.
وی گفت: این بلواها و سیاه نماییها و فتنهانگیزیها را اگر کنار بگذاریم و یک روز گرد خاکها میخوابد و باران و لطافت، فضای واقعیت را نشان خواهد داد که چه بود و گروهی چه کردند. همین الان در سیستان و بلوچستان حدود ۴۰۰ تخت خالی داریم و یک روز همکاران ما نگذاشتند در پیک ویروس چموش و سرکش انگلیسی یک بیمار آن هم نه فقط بیمار کرونایی، بلکه بیمار ضربه مغزی غیر کرونایی هم بدون آی سی یو بماند.
وزیر بهداشت ادامه داد: در طول این سالها که تشت رسوایی آمریکاییها دو سه هفته پیش از بام فرو افتاد و میگفتند که ما برای دارو و تجهیزات هیچ تحریمی برای ایران نداریم، اما ما که در درون این باتلاق گرفتار بودیم، میدانستیم که چه دروغ بزرگی است، اما انتقال آن به مردم که به چه زحمتی داریم دارو و تجهیزات فراهم میکنیم، اضطراب را افزایش میداد و مردم و به خصوص آنهایی که به داروهای خاص وابسته بودند، نگران میشدند، ما این دروغ بزرگ را در درون خودمان مخفی میکردیم که مبادا انتقالش به مردم وحشتافزایی کند و مردم نگران کمبود دارو باشند. با این حال شما دیدید که با همت عزیزان ما در این مجموعهها یک روز مردم سرگردانی دارو نداشتند، یک روز قیمت دارو به شکلی که برخی فرآوردهها در کشور دچارش شدند، دارو دچار نشد.
نمکی ادامه داد: در طول ایام کرونا برای خیلیها آرزو بود که رمدسیویر، فاویپیراویر و داروهایی که در آمریکا و اروپا در دسترس است، در دسترس مردم این سرزمین قرار بگیرد. در عرض کمتر از دو ماه دانشمندان داخلی این سرزمین آنها را ساختند. یک روز برای ونتیلاتور و حتی ماسک که آمریکاییها اخیرا گفتند که اجازه میدهیم ماسک را به ایران ببرند، اما اعلام کردیم ما مدتهاست که ماسک صادر میکنیم، از خواب خوش بیدار شوید. در این ایام همکاران بخش صنعت و شرکتهای دانش بنیان ونتیلاتور و تجهیزات ساختند، داروهای مورد نیاز ساختند که داریم آنها را صادر هم میکنیم. چه غمانگیز که فردی که خودش را اهل قلم و پیشوای سیاست میداند، مینویسد در کشوری که دوچرخه نمیسازیم، میخواهیم واکسن بسازیم. ایشان نمیداند همین الان در بدنش آنتیبادی واکسنهای رازی و پاستور دارد میچرخد. فرد ایرانی نداریم که در حیات باشد و دورهای از زندگی کودکیاش را در ایران سپری کرده باشد و در خارج از کشور هم اگر زندگی میکند، اما آنتیبادی واکسنهای پاستور و رازی در بدنش نچرخد.
وی افزود: آنقدر تاریخ نمیخوانند که در سال ۱۲۹۹ ما انستیتو پاستور را داشتیم و در سال ۱۳۰۳ انستیتو رازی را داشتیم و تنها واکسنساز منطقه بودیم. یعنی یک جو غیرت ملی طغیان نمیکند که برویم و تاریخ ارجمند علم این مملکت را بخوانیم و وقتی که میگوییم ما داریم واکسن کرونا میسازیم، بعد از یکسال زحمت و تلاش بی وقفه و به عنوان ششمین و هفتمین واکسنساز بزرگ دنیا در عرصه کرونا مطرح میشویم، نمیگویند که دانشمندان این حوزه یکسال شبانه روز تلاش کردند و یک عظمت خلق کردند.
وزیر بهداشت گفت: وقتی یک ورزشکار این مملکت در عرصه بینالمللی روی سکو میایستد و بعد مدال طلا به گردنش میآویزند، عدهای با پرچم شیر و خورشید ایستادهاند و با نظام هم میانهای ندارند، اما وقتی این قهرمانی را میبینند، گریه میکنند. گاهی ما به این اندازه هم غیرت ملی نداریم که وقتی باید جشن ملی بگیریم، زحمت یکساله مدافع سلامت، سازندگان دارو و سازندگان دستگاههای کمک تنفسی و... را نفی میکنیم. برای اینکه یک آدم و یک جریانی را بزنیم. ننگ بر این سیاستزدگی مذموم. آنچه که حقیقت را کتمان میکند، از خدا نیست. آنچه که انصاف را از انسان دور میکند، از اخلاق نیست. به قول سعدی اقوام روزگار به اخلاق زندهاند/قومی که گشت فاقد اخلاق مردنیست. اگر اخلاق را از جامعه بگیرید، چیزی برایش نمیماند. با بی اخلاقی حرفهای زیادی میتوان زد، اما اخلاق است که ذهن، زبان و اندیشه آدمی را مهار میکند.
نمکی گفت: به هر حال پیک چهارم را با عزت و عظمت تیم بهداشت و درمان کشور مدیریت کرد. میزان مرگهایمان در پیک چهارم یکدوم مرگها در پیک سوم بود. به دلیل استفاده از این ظرفیت بزرگ زیرساخت شبکه، به علت استفاده از کلینیکهای سرپایی تزریقی که بار سرریز به بیمارستان را حدود ۱۵۰ هزار تخت کم کرد و سازمان جهانی بهداشت به عنوان یک مدل موفق بینالمللی این را ثبت کرد و همچنین کمیتههای ترخیصی که راه انداختیم تا بیماران بتوانند به صورت هوم کر و مراقبت در منزل مراقبت شوند.
وی گفت: به هر ترتیب ما پیک چهارم را افتخار آمیزتر از همه جا طی کردیم. یکبار گفته بودم که اگر روزی احساس کنم که زحمت همکارانم به عنوان مدافعین سلامت زیر پا گذاشته خواهد شد و خون شهدای مظلوم سلامت، مورد بی احترامی قرار گیرد، آنچه که باید بگویم را خواهم گفت، اما آنچه که به خودم و شخص خودم بازمیگردد، مطلقا جواب نمیدهم. زیرا من برای روی مین رفتن و بدنام شدن آمدهام. دو ماه قبل به ما گزارشهایی رسید که موارد سوش هندی در نقاطی از کشور پیدا شده است. در کوشکنار و عمانی هرمزگان. در استان بوشهر، در استان آذربایجان غربی در شوط در کارخانهای که هندیها کار میکردند. در استان یزد در یک کارخانه فولاد که آنجا هم هندیها کار میکردند. همه اینها هم با تست منفی آمده بودند. در قم که ۹ نفر از بوشهر آمده بودند و در هتلی بودند. از دو ماه قبل داریم با موشک نقطه زن، شب و روز این نقاط را میزنیم و همه هم و غممان را صرف کردیم که آتش این گرفتاری دامن جاهای دیگر این مملکت را نگیرد. دو ماه است که ویروس هندی و نوع هندی-آمریکایی و آفریقای جنوبی در این مملکت ورود کرده اما مدافعین سلامتمان سینه سپر کردند که این موج به جاهای دیگر نرسد.
وزیر بهداشت ادامه داد: سینه سپر کردم تا ویروس جهش یافته گسترش نیابد، ساعت ۳ بامداد از آزمایشگاه خبر میگیرم که نتیجه فلان آزمایش چه شد. قم و بوشهر و لامرد از استان فارس را که بیماری از دو عروسی و دو مهمان از کشورهای همسایه حاشیه خلیج فارس شروع شد را مهار کردیم و نگذاشتیم در انتخابات اثرات سوء این موج سبب بی رونق شدن شرایط انتخاباتی شود. گرچه برخی در انتخابات شورای شهر برای چند رای زمان و زمانه را به ما حرام کردند و سفره انداختند و من همه را نوشتم و از امروز دستور دادم تمام نامههای محرمانهام را که در مورد کرونا نوشتم مهر محرمانهاش برداشته شود تا بتوانم به مطبوعات بدهم و بتوانم پاسخ دلم را در دفاع از همکارانم در امواجی که باعث تخریب این قشر زحمتکش میشود بدهم. نوشتیم این سفره اندازی ها را جمع کنید که ما را گرفتار میکند.
وی افزود: نوشتیم و خبر دادیم در افغانستان به دلیل فشار طالبان مردم آواره شدند و از مرزهای غیر رسمی وارد کشور میشوند و میدانستیم به امکانات گسترده نیاز داریم و عزیزان ناجا و مرزبانی بسیار تلاش کردند ولی این مرز گسترده که من ۳۰ سال پیش در منصب معاون بهداشتی برای مهار مالاریا دیدم و تردد کردم میدانم گسترده است و جمع کردن این گستردگی بسیار سخت است و به نیرو و هزینه نیاز دارد. هفته قبل در یزد بودم و تعداد قابل توجهی از کسانی که غیر قانونی از مرز عبور کرده بودند در مرکز مملکت با آلودگی میگردند. دو روز پیش عزیزان ناجا در کویر مرکزی کاروانی از این افراد که غیر قانونی وارد شدند را با زحمت دستگیر کردند، خب چگونه من به عنوان متولی سلامت میتوانم اطمینان داشته باشم ویروس سرکش هندی در این مملکت نمیچرخد؟
نمکی تاکید کرد: من ۴ کانون را پایش میکنم بعد بذر بیماری در همه جا پخش میشود. میدانستید که همین باند قاچاق سرتاسر این سرزمین را طی میکنند و میبرند در چالدران در خانههای مردم این ها را نگه میدارند تا به مرور از مرزها عبور دهند؟ مگر وزیر بهداشت چه امکانی دارد برای ایستادگی مقابل هجمهها؟ مگر کادر سلامت چه گناهی کرده است که باید تاوان این مشکلات را بدهد؟ انصاف و مروت و انسانیت و مرام کجاست؟ دین و تقوا و شرف و هرچیزی که ۴۰ سال است از آن حرف میزنیم کجاست ایهاالناس؟ چرا این همه خطابهها حاصلش میشود این بیتقواییها؟ چرا خون شهید سلامت را پایمال بی توجهیها میکنید؟ موج پنجم را نمیشود در یک منطقه محدود کرد وقتی خیلی چیزها در اختیار ندارید. ویروس ووهان که از چین خود را به قطب رساند پس ویروس هندی هم میتواند به راحتی خودش را به ما برساند. ما ابزاری برای زمین گیر کردن ویروس غیر از جانفشانی و تست و... نداریم و ابزار ما همین است.
وی خطاب به رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز، گفت: تمنا میکنم کلینیکهای سرپایی و میزان بیماریابی را افزایش دهید. اولین موارد موتاسیون یافته را به ما گزارش دهید و حساسیت کیتهای در دسترس خود را نسبت به ویروس هندی ارزیابی کنید. مقرر شد ۶ ناحیه برای شناسایی موارد موتاسیون یافته تشکیل شود که یکی از آنها تبریز خواهد بود و ما شما را آموزش میدهیم چون فکر میکنیم ممکن است موتاسیون درون مرزی هم داشته باشیم. درمان سرپایی را با داروی ضد ویروس فراموش نکنید. چون این بیماری دو فاز دارد و باید لود ویروس را کاهش دهید تا تخریب نسوج بویژه نسج ریه کاهش یابد. همچنین نسبت به آمادگی تختهای بیمارستانی بیشتر با حذف اعمال الکتیو اقدام کنید و در عین حال کمیته ترخیص را فعال نگاه دارید. البته با فرستادن مریض به منزل باید پیگیر احوال او باشید چون در سوش جدید در روزهای ۸ تا ۱۰ بیماری طغیان مجدد اتفاق میافتد؛ در حالی که شما قبل از آن فکر میکردید بیمار بهبود یافته است و باید بیمار را به شکل تلفنی پیگیری کنید.
وی با تاکید بر احیا اقدامات طرح شهید سلیمانی، بیان کرد: ان شاءلله با کمک نیروهای بسیج و هلال احمر بتوانیم پیک پنجم را کنترل کنیم. اما آخرین نکته که توصیه میکنم بی خیالی نسبت به حرف و حدیث ها است. ما با خدا معامله کردیم و منتظر دست زدن برخی جریانات نباشید. برخی کلا با این نظام مشکل دارند و ما نمیتوانیم کاری کنیم اما عدهای با من و ما مشکل دارند؛ بخصوص الان که دوره هم دوره تغییر و تحول است؛ در حالی که من از روز اول از جلوی وزارتخانه که رد میشدم گفتم خدایا من را گرفتار این مجموعه پر عذاب نکن. البته نمیدانستم خدا مقدر کرده که خدمت گذار مردم در سخت ترین روزهای زلزله و سیل و آنفلوآنزای H۱N۱ و... باشیم. اما همه میدانند برای این ردای پر دردسر هرگز تقلا نمیکردیم. شاعر میگوید« محتاج قصه نیست گرت قصد خون ماست، چون رخت از آن توست به یغما چه حاجت است؟» پیگیری حرف بی ربط زدن و بی ارزش کردن این زحمت، لازم نیست چراکه ما سربازیم. در کنار این تخریبها مدافعین سلامت از بلندمرتبهترین مردم این سرزمین بارها مورد تقدیر قرار گرفتید. آنچه که مقام معظم رهبری از تیم سلامت تا بحال تقدیر کردند از هیچکس نکردند وقتی ایشان به عنوان ولی فقیه به شما مجاهد فی سبیلالله میگویند دیگر جای غصه نیست. من دیروز خدمت رئیس جمهور منتخب بودم و اولین فرمایش ایشان هم تشکر از مدافعین سلامت بود.